Uitspraak woekerpolisaffaire: 'Onrechtmatige verrijking door Achmea'
Onrechtmatige verrijking door Achmea, zo oordeelt de rechtbank Gelderland over de woekerpolissen, die destijds door bijvoorbeeld de Rabobank onder de naam Opmaat Hypotheek aan de man zijn gebracht. De rechtbank vindt dat de Rabobankklant met een Opmaat Hypotheek onvoldoende is geïnformeerd over de risico’s van het product en dat de premies van de overlijdensrisicoverzekering te hoog zijn geweest. Hierdoor heeft Achmea onrechtmatig gehandeld volgens de rechtbank.
Rabobank Opmaat Hypotheek
In 2007 heeft Radar meerdere uitzendingen gemaakt over de Rabobank Opmaat Hypotheek. We lieten zien dat er bijvoorbeeld spaargeld van de klant werd gebruikt om tegenvallende beleggingen te compenseren. De Opmaat hypotheken werden aangeboden als een soort spaar-, en beleggingspot om later je hypotheekschuld mee af te lossen en tegelijkertijd diende het als verzekering die de hypotheekschuld (deels) aflost als de klant komt te overlijden. Dat je als klant kon leeglopen op dit product is nooit aan de klant uitgelegd.
Collectieve voorbeeldrechtszaken
Als gevolg op de uitzendingen zijn er collectieve rechtszaken aangespannen. De deze week gewonnen zaak bij de Gelderse Rechtbank is aangespannen door Vereniging Woekerpolis en de Consumentenbond. Het ging hier om voorbeeldzaken over hypotheekverzekeringen van Interpolis die door onder andere de Rabobank eind jaren '90 zijn verstrekt.
Mooie uitspraak
Voorzitter Ab Flipse van de Vereniging Woekerpolis is blij met de uitspraak. In een persbericht schrijft hij: 'Dit is een hele mooie uitspraak waarbij de rechter belangrijke onderdelen van onze vordering heeft toegewezen. Klanten moeten worden gewaarschuwd voor bijzondere risico’s en teveel betaalde kosten moeten worden terugbetaald.'
Niet alle eisen toegewezen
De Consumentenbond deelt de blijheid over de de uitspraak, maar vindt het ook 'jammer dat niet alle eisen zijn toegewezen'. In het gezamenlijke persbericht zegt Sandra Molenaar, directeur van de Bond: ‘We hebben aangevoerd dat er diverse kosten ten onrechte in rekening zijn gebracht, omdat klanten hier geen expliciete toestemming voor hadden gegeven. Helaas ging de rechter daar niet in mee. Het geven van voorbeeldkapitalen waarin die kosten verwerkt waren, was volgens de rechter voldoende. Dat is teleurstellend. We overwegen hiertegen in hoger beroep te gaan.'
Achmea woekerpolissen
De producten zijn destijds voor een deel door de Rabobank verkocht. Interpolis was de verzekeraar achter deze woekerpolissen. Achmea heeft dit overgekocht. In totaal heeft Achmea volgens Vereniging Woekerpolis 800.000 woekerpolissen verkocht met 'merknamen' als Avéro, Centraal Beheer, FBTO, Woonfonds en dus ook de Rabobank Opmaat Hypotheek. Polissen waarover nooit aan de klant is verteld dat er gemiddeld 40 procent van jouw inleg verdween in de zakken van de tussenpersoon en/of verzekeraar.
Achmea: 'positieve uitspraak'
In een persbericht over deze zaak verkondigt Achmea dat het een 'positieve uitspraak' is 'die kracht geeft aan de wijze waarop Achmea haar klanten met deze verzekering al die jaren heeft gediend'. Maar, Achmea geeft toe dat 'de rechtbank wel kritisch is over de informatie die indertijd is gegeven met betrekking tot het hefboom-/inteereffect. De rechtbank meent verder dat Achmea onvoldoende informatie heeft verstrekt over de hoogte van de overlijdensrisicopremie bij één van de twee producten.'
Geen schadevergoeding
Achmea schrijft verder: 'De rechtbank verbindt aan deze oordelen echter geen verdere gevolgen. Niet is geoordeeld dat Achmea schadeplichtig is.'
'De rechter heeft toch echt geoordeeld dat Achmea onrechtmatig heeft gehandeld', zegt Joyce Donat van de Consumentenbond tegen Radar desgevraagd als reactie op het persbericht van Achmea. 'Achmea heeft onrechtmatig gehandeld op wezenlijke punten, zoals Achmea ook zelf toegeeft in het persbericht.' Dat er geen schadevergoeding uitkomt is logisch. Het is in Nederland nog niet mogelijk om in een collectieve procedure een schadevergoeding te eisen. 'Dat hebben we dus ook niet gedaan.'
Compensatieregeling
Achmea vindt dat ze de klanten verder al voldoende hebben gecompenseerd in 2010. In navolging van andere verzekeraars heeft Achmea destijds een compensatieregeling ingesteld. 'Deze regeling was een wassen neus', zegt Stef Smit van Consumentenclaim. 'De helft van de klanten heeft niets gekregen van Achmea en de andere helft een bedrag die de schade bij de klanten bij lange na niet heeft gedekt.'
WAMCA
Vanaf 1 januari 2020 is het wel mogelijk om in een collectieve rechtszaak een schadeclaim te doen. Dan gaat de WAMCA van start: Wet Afwikkeling Massaschade in Collectieve Actie. Stef Smit van Consumentenclaim die met de Consumentenbond en Stichting Woekerpolis de rechtszaak tegen Achmea heeft gevoerd laat Radar weten dat deze nieuwe wet helaas niet voor woekerpoliszaken zal gelden. 'Alleen nieuwe zaken kunnen gebruik maken van de WAMCA.'