Vastenprotocollen: welke vorm past bij jou?
Je hebt verschillende vormen van vasten, welke vorm is voor jou het meest geschikt? En: als je moeite hebt met opstarten wat kun je dan doen om het langzaam op te bouwen?
Dr. Samefko Ludidi geeft in zijn boek 5 voorbeelden van typen mensen. Heb je veel structuur in je leven, of juist niet? Sport je vaak? Als je weet met welk type jij de meeste overeenkomsten hebt, kan dat je helpen vast te stellen welke vorm van vasten het beste bij je past.
Persona 1: gezond & sport
- Je bent je erg bewust van de effecten van beweging en voeding op je gezondheid;
- Je bent bereid in beide zaken te investeren en daarvoor ook dingen achterwege te laten;
- Je sport 2-4 keer per week (soms zelfs meer), en je hebt daarom behoefte aan een goede voedingsbasis;
- Je hebt een regelmatig leven en begint de dag vaak op tijd.
Persona 2: druk, gezond & sport
- Je gaat vaak laat naar bed (niet altijd gewild);
- Je bent je bewust van de effecten van beweging en voeding op je gezondheid;
- Je probeert minimaal 3 keer per week te sporten;
- Je hebt een druk bestaan, maar je bent bereid om te investeren in leefstijl, en daarom ook dingen achterwege te laten;
- Je streeft naar structuur maar houdt er vooral van eigen tijd in te kunnen delen.
Persona 3: druk & afvallen, weinig bezig met gezond, en sport niet
- Je bent druk en vindt het daarom lastig om een gezonde leefstijl te hebben;
- Je sport niet of nauwelijks;
- Je maakt niet altijd genoeg tijd vrij voor jezelf en je gaat vaak laat naar bed;
- Je focust je vooral op initieel afvallen;
- Je weet niet altijd goed waar je moet beginnen om gezonder te leven, of je bent je niet volledig bewust van je ongezonde leefstijl.
Persona 4: afvallen & ongezond, of: ongezond en sport niet, of: ongezond en sport
- Je wil graag afvallen maar vindt het lastig om daarvoor tijd vrij te maken;
- Je weet tijd in te ruimen voor sporten, dat doe je zo'n 2 keer per week, maar je zou daar graag meer resultaat van zien;
- Je hebt een vrij regelmatig leefritme;
- Je zoekt vaak naar nieuwe manieren om aan jezelf te werken, maar je maakt niet altijd genoeg tijd vrij voor jezelf.
Persona 5: gezond leven
- Je bent vaak al wat op leeftijd en je wil graag investeren in een goede gezondheid;
- Je beweegt voornamelijk functioneel, door bijvoorbeeld wandelen of fietsen;
- Je bent je bewust van de effecten van de leefstijl op de gezondheid, en je neemt de tijd om je daarin te verdiepen;
- Je hoeft niet per se af te vallen maar een paar kilo's minder vind je wel mooi meegenomen.
Protocol 5:2
Bij 5:2 kies je twee achtereenvolgende dagen om te vasten, en de overige dagen eet je normaal. Deze vorm is het meest geschikt voor de typen 3,4 en 5, aldus Ludidi.
- Op de vastendagen: beperk je energie-inname tot een kleine maaltijd, en neem die maaltijd binnen die week op hetzelfde moment;
- Drink de hele dag voldoende, en op de vastendagen alleen water, zwarte koffie en thee (melk en suiker zijn niet toegestaan, net als fruitsappen, lightfrisdrank, soepen en bouillons);
- Als je moeite hebt met opstarten geeft Ludidi enkele suggesties, waaronder: je kunt gedurende 2 tot 4 dagen ervoor kiezen om 2 kleine maaltijden in plaats van 1 te nemen. Je kunt dan in de ochtend bijvoorbeeld beginnen met een maaltijd, en de tweede neem je 5 tot 6 uur later, daarna eet je niets meer. De dag erna herhaal je dat, met een maximum van 4 dagen in de eerste week;
- Let erop dat je je activiteitenpatroon op de vastendagen aanpast aan je energie, en luister daarbij goed naar je lichaam!
Protocol 16:8
Bij 16:8 eet je wel iedere dag, maar alleen binnen de 8 uur die je vaststelt. Deze methode is geschikt voor typen 1 en 2, maar ook voor 4 en 5. Deze variant is geschikt als je sportdoelstellingen hebt (veranderen van energiesysteem, droogtrainen), als je wil afvallen en als je gezond wil leven.
- Als je vaak diners hebt, of (laat) uiteten gaat, dan kun je er beter voor kiezen tot wat later te eten (bijvoorbeeld tussen 13 en 21 uur of nog later: van 15 tot 23 uur bijvoorbeeld), als je wel graag een ontbijt eet, dan geldt juist het omgekeerde, en kun je bijvoorbeeld kiezen voor een tijdsvak eerder op de dag: van 7 tot 15 uur, of van 8 tot 16 uur);
- Je kunt 2-4 eetmomenten uitkiezen. Let wel, zorg ervoor dat je evenveel eet als je normaliter op een hele dag zou eten;
- Drink de hele dag voldoende energieloze dranken (water, zwarte koffie of thee, dus zonder melk en suiker. fruitsappen, lightfrisdrank, soepen en bouillons zijn op de vastenmomenten ook uit den boze);
- Als je moeite hebt met beginnen: je kunt gedurende 3 tot 7 dagen het 'eet-aan-moment' verschuiven met een half uur. De eerste dag eet je bijvoorbeeld tussen 09:30 uur en 21 uur, de tweede dag tussen 10 en 21 uur et cetera.
Als je sport, raadt Ludidi aan om in eerste instantie een stapje terug te doen. Hij geeft een richtlijn voor een opbouwperiode van tussen de 2 en 4 weken. Verder adviseert hij om aandacht te hebben voor je slaapgewoonten: zet bijvoorbeeld een half uur voor je naar bed gaat beeldschermen uit, en doe ademhalingsoefeningen.