Verboden, maar simpel te krijgen: lachgas blijft hardnekkig probleem
Ze zijn sinds 2023 verboden, maar toch liggen de straten ermee bezaaid: lachgascilinders met namen als Fastgast en Fastwhip. Volgens verslavingsinstelling Jellinek wordt een deel van de veelal jonge gebruikers niet met het verbod bereikt. Dat is niet gek: uit onderzoek van Radar blijkt dat het kinderspel is om aan lachgastanks te komen.
Lurken aan ballonnetjes
Vooral jongeren van 18 tot 25 jaar lurken nog aan 'ballonnetjes', met alle gevolgen van dien. Overmatig gebruik leidt namelijk regelmatig tot neurologische klachten zoals krachtverlies en soms zelfs verlamming.
Het aantal gebruikers wordt wel minder: mensen die het zo nu en dan gebruikten, bijvoorbeeld op een feestje, zijn volgens verslavingsinstelling Jellinek grotendeels afgehaakt. Maar er blijft een ‘harde kern’ die niet met het verbod lijkt te worden bereikt. “Daarom moet een verbod altijd gepaard met extra inzet op preventie en verslavingszorg, om ook deze groep te bereiken”, zegt Tom Bart van Jellinek. “Dat gebeurt nu nog te weinig.”
Hoewel lachgas dus officieel in de ban is, blijkt het kopen ervan kinderspel. Zo is via Google Maps gemakkelijk een actieve dealer in de buurt te vinden. Radar appt er een paar, waarna we binnen enkele minuten contact hebben met meerdere dealers. We spreken er met een af op een parkeerplaats in Rotterdam, waar we een tasje krijgen met een tank én ballonnetjes. Kosten: 70 euro. De inkoopprijs bij een groothandel net over de grens met Duitsland, waar het legaal is, is 23 euro. Big business, dus.
Steeds meer lachgasvergiftigingen
De cijfers bevestigen dat lachgas een hardnekkig probleem is. Als artsen een vergiftiging vermoeden, kunnen ze contact opnemen met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) om te informeren over behandelmogelijkheden. Ondanks het verbod in 2023, is het aantal telefonisch gemelde blootstellingen aan lachgas door recreatief gebruik verdubbeld van 24 in 2023 naar 48 in 2024.
Bij een groot deel van de meldingen was sprake van problematisch lachgasgebruik. Dat zijn meer dan vijftig ballonnen per sessie. In 2024 werd ook de website van het NVIC twee keer zo vaak (103) geraadpleegd over lachgasvergiftigingen ten opzichte van 2023 (52).
Politie: ‘Te weinig capaciteit’
Genoeg reden om het streng te handhaven, maar volgens de politie is dat lastig. “Er is bij de politie geen specifieke aanpak op dit type drugs”, aldus een woordvoerder. “Simpelweg omdat er weinig capaciteit voor is, maar ook omdat platformen er lang niet altijd voor open staan om medewerking te verlenen.”
Omdat de politie onvoldoende capaciteit heeft, lijkt de politiek aan zet om onder meer te werken aan preventie zodat deze groep jongeren wél wordt bereikt. Het CDA, die jaren terug voor het verbod heeft gepleit, zit in de Radar-uitzending van 22 september aan tafel om de ontwikkelingen te bespreken.