Voorbruinen onder de zonnebank? 'Het is een dodelijk apparaat'
Niet spierwit, maar al een beetje gebruind op zonvakantie gaan. Door ons huidige schoonheidsideaal denkt bijna iedereen met een lichtere huidskleur er voor de zomer wel eens over na. Voor sommigen is het reden om voor te bruinen onder de zonnebank. Het zou zelfs beter voor je huid zijn om het op te bouwen. Zonnestudio’s adverteren bovendien met 'veilig en verantwoord' zonnen. Toch raadt KWF Kankerbestrijding het gebruik sterk af.
Het is een hardnekkige mythe dat voorbruinen goed voor je huid is, zegt Marlies Wakkee. De dermatoloog van het Erasmus MC in Rotterdam legt uit dat een voorgebruinde huid slechts een bescherming van factor 5 à 6 geeft. ‘En je zou nooit met zo’n lage factor op het strand gaan liggen.’ Dat een bruine tint geassocieerd wordt met gezondheid, is volgens de huidarts ook volledig onterecht. Accepteer het als je een lichte huid hebt, adviseert zij. Het schoonheidsideaal dat we hebben is schadelijk voor de gezondheid, aldus Wakkee.
‘Dat voorbruinen onder de zonnebank je voorbereidt op de zon is een sprookje’, zegt ook Annebel Schipper van KWF. ‘Iedere beschadiging telt, en je vergroot hiermee gewoon de kans op huidkanker. De zonnebank is een dodelijk apparaat.’ De stichting is dan ook voor een verbod.
WHO oordeelt: zonnebank is kankerverwekkend
In 2009 classificeerde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zonnebanken en andere bruiningsapparaten officieel als kankerverwekkend. In steeds meer landen gelden inmiddels restricties en verboden. In Nederland is er boven de achttien geen verbod, maar ook in ons land gaan er stemmen voor een ban op. Zo riep het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) ertoe op, net als de Stuurgroep Huidkankerzorg Nederland, het KWF en dermatologenvereniging NVDV.
Door zonnestudio’s wordt soms gesteld dat de UV-stralen waarmee je op vakantie in aanraking komt vele malen sterker zijn dan die van de zonnebank. Het valt dus wel wat mee, is de gedachtegang. Maar die logica gaat niet op. Elke dag zie je al zonlicht, en je zonvakantie zorgt ook al voor de nodige UV-blootstelling. Daar komen die zonnebanksessies dan nog eens bij - ze komen er niet voor in de plaats. Het is dus niet óf-óf, maar én-én.
Dat het risico op huidkanker wordt verhoogd, is volgens experts een feit, maar hoeveel moet je onder de zonnebank liggen voor het misgaat? Wakkee: ‘Daar is geen exact getal op te plakken, maar ik zou zeggen: iedere sessie is er één te veel.’
Zonnebankgebruik neemt licht af
Een nieuwe enquête van Radar, onder ruim 16.000 mensen, wijst uit dat er nog zo’n 14 procent gebruik maakt van de zonnebank. Dat zijn ruim 2300 mensen. Van hen weet bijna iedereen (97 procent) dat er gezondheidsrisico’s zijn, en de meesten weten dat het hierbij om een verhoogd risico op huidkanker gaat. Desondanks blijven ze de zonnestudio bezoeken. 14 procent doet dat omdat ze de waarschuwingen als ‘bangmakerij’ zien.
Bijna 7000 mensen, 43 procent van alle ondervraagden, stapten voorheen wel eens onder de zonnebank, maar doen dat nu niet meer. Voor ongeveer driekwart (77 procent) van deze groep is het gezondheidsrisico een van de redenen om met het gebruik te stoppen. Voor iets minder dan de helft van deze groep vormde deze kennis de enige reden om niet langer onder de zonnebank te gaan.
Door de jaren heen zijn er door Radar vaker vragenlijsten afgenomen over dit onderwerp, en het lijkt erop dat de groep die zonnestudio’s bezoekt heel langzaam krimpt. In 2015 lag 19 procent van de ondervraagden nog wel eens onder de zonnebank, en inmiddels is het zoals gezegd nog 14 procent. In een paar jaar tijd is er dus een afname te zien van 5 procentpunt.