Waarom heeft je lichaam zout nodig?
Kant-en-klare voedingsmiddelen bevatten vaak veel zout. De regelgeving voor de toegestane norm van zout is voor sommige producten al verlaagd. Zo is de norm voor brood verlaagd van 2,5% naar 1,8% zout. Volgens de Consumentenbond komen fabrikanten hun beloftes niet na voor het verminderen van zout. Ons lichaam heeft wel zout nodig, waarom eigenlijk? En waarom is te veel zout niet goed voor ons?
Je lichaam heeft natrium nodig om de bloeddruk en vochtbalans in je lichaam te regelen en zodat je spier- en zenuwcellen goed kunnen werken. Natrium krijgen we vooral binnen via (keuken)zout. Het is dus belangrijk om zout te eten, maar te veel zout heeft nadelige effecten.
Bijna niemand krijgt te weinig zouten binnen. Door te veel zout te eten kun je last krijgen van een hoge bloeddruk, waardoor de kans op hart- en vaatziekten toeneemt. Volgens het Voedingscentrum komt twintig procent van onze zoutinname door eigen gebruik. De overige tachtig procent komt van producten met toegevoegde zout. Bijvoorbeeld brood of cup-a-soup.
Zout voor houdbaarheid en smaak
Fabrikanten voegen zout toe om de houdbaarheid, smaak en/of structuur te verbeteren. Nederlanders krijgen vooral zout binnen door brood, vlees en kaas te eten.
Je lichaam neemt bijna alle natrium op die we binnenkrijgen. De dikke en dunne darm nemen het natrium op en de nieren regelen de hoeveelheid natrium in je lichaam. Ongeveer 95 procent van het zout dat je inneemt plas je weer uit. Via zweet en ontlasting verdwijnt de rest uit je lichaam.
Wat zijn de symptomen van te weinig zout?
Als er sprake is van een zouttekort is dit meestal vanwege uitdroging of ernstige diarree of braken. Bijbehorende klachten zijn:
- Misselijkheid en braken
- Hoofdpijn
- Lusteloosheid
- Verwardheid
- Epileptische aanvallen.
Tip: Gebruik Oral Rehydration Salt (ORS) om uitdroging te voorkomen.
3,75 gram zout per dag
Het Institute of Medicine adviseert een 'adequate inname' van 3,75 gram zout per dag voor volwassenen tot vijftig jaar. Dat is de hoeveelheid die het lichaam nodig zou hebben. De maximale hoeveelheid is 5,75 gram per dag. De helft van de volwassenen (negentien tot zeventig jaar) eet gemiddeld 8,2 gram zout of meer.
Klachten bij een te hoge zoutinname zijn:
- Verhoogde bloeddruk
- Nierziekten
- Hart- en vaatziekten
- Botontkalking
- Maagkanker
Mensen met hoge bloeddruk moeten extra voorzichtig zijn
Mensen met overgewicht of een hoge bloeddruk moeten extra goed opletten of ze niet te veel zout binnenkrijgen. Medicijnen tegen een hoge bloeddruk of nierschade kunnen minder goed werken als je veel zout eet.
Als je wil weten hoeveel zout een voedingsmiddel bevat kun je dit zien op het etiket. Het is verplicht dat op voedingsmiddelen staat hoeveel zout erin zit. In de voedingswaarden van producten staat de hoeveelheid zout per portie of per honderd gram vermeld.
Zout per portie
Als je kijkt naar de honderd gram kun je het makkelijk met andere producten vergelijken. Bij een portie verschilt namelijk de hoeveelheid per product. Zo kan een portie chips van het ene merk dertig gram zijn, en van een andere fabrikant vijftig gram. De laatste bevat dan waarschijnlijk meer zout omdat deze portie groter is.
Wil je weten hoe je minder zout kunt eten? Radar zocht het uit
Lees: 8 tips om lekker zonder zout te eten
Bron: Voedingscentrum / Nierstichting / Platform voor Voedingsgeneeskunde / Consumentenbond