Wat is crowdfunding en wat zijn de risico's?

  • 4 min. leestijd

Je hoort het steeds vaker: een initiatief dat van de grond is gekomen via crowdfunding. Wat is crowdfunding, en kun jij er zelf wat mee?

Crowdfunding heeft het Engelse woord ‘crowd’ in zich, wat ‘massa’ oftewel een grote groep mensen betekent. En het woord ‘funding’, wat financiering betekent. De vertaling vat het concept precies samen: het is de financiering van een product of dienst door een grote groep mensen.

Hoe werkt crowdfunding?

Wie een goed idee heeft, heeft vaak geld nodig om het daadwerkelijk tot stand te brengen. Daarvoor kan een potentiële ondernemer naar een bank gaan. Als de bank in het plan gelooft, kan het een startkapitaal uitlenen.

Bij crowdfunding stapt de initiatiefnemer niet naar de bank. Hij of zij legt de plannen, vaak via internet, voor aan een grote groep mensen, die vervolgens allemaal een financiële bijdrage kunnen doen. Het project wordt dan dus gefinancierd door vele kleine investeerders, in plaats van met één grote smak geld.

Daarnaast  bouwt crowdfunding een grote groep volgers op rondom het plan; altijd handig voor feedback en suggesties.

Financieel gewin

De tegenprestatie die je als investeerder kan verwachten, varieert. Je kunt, net als de bank, hopen dat je je inleg (met rente) terugkrijgt, of je kunt meedelen in de (eventuele) winst van het op te starten project. Zoals bij ieder project is het van belang dat je goed op de hoogte bent van de organisatie waar je geld naartoe gaat. Lees meer hierover in dit document van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en de Nederlandse Bank (DNB).

Doneren

Je investering kan ook een donatie zijn. Gewoon omdat je in het idee gelooft en het wilt ondersteunen. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij goede doelen. Een bekende Nederlandse crowdfundingsite voor goede doelen is de 1%Club, waar je als investeerder geld kan doneren aan, in hun eigen woorden, ‘initiatieven voor een betere wereld’.

Sponsoren

Je kunt een initiatief ook sponsoren. In dit geval zit er een niet-financiële beloning aan vast. Zo kun je bijvoorbeeld een muziekband sponsoren bij het opnemen van een album, met als beloning een exemplaar van het eindresultaat.

Waar moet ik op letten voordat ik bijdraag aan een crowdfundingproject?

Volgens crowdfundingexpert Ronald Kleverlaan heb je, als je bijdraagt aan een initiatief, geen garanties dat je ingelegde geld ook daadwerkelijk goed gebruikt wordt. Komt een project niet van de grond of maakt een van de betrokken partijen misbruik van het geld, dan ben jij je geld in veel gevallen kwijt. Daarom is het verstandig om eerst goed onderzoek te doen, voordat je ergens geld aan uitgeeft en bovendien vooral geen geld uit te geven dat je niet kunt missen.

Expert Gijsbert Koren suggereert om te googelen op de personen achter het project. Kun je er überhaupt informatie over vinden? Hebben ze eerder succesvol projecten gestart? Ziet het project er voor dat bedrag en in die tijdspanne er haalbaar uit? Tonen ze al iets tastbaars, of nog niets meer dan een idee of tekening?

Let er ook op of het platform dat gebruikt wordt, betrouwbaar is. Wat is de geschiedenis ervan? Controleer de 'veelgestelde vragen'-sectie op de website, wat zijn de voorwaarden? Een probleem waar zowel Kleverlaan als Koren zich aan storen, is dat er geen betrouwbaar keurmerk is voor crowdfundingplatforms. Als consument moet je daarom zelf nagaan of het platform betrouwbaar is en alles op op orde heeft. Uit de affaire rond Dream or Donate blijkt dat dit niet altijd het geval is.

Meestal gaat het echter goed. Koren vertelt dat van de meer dan 100 projecten waar hij aan heeft bijgedragen, ongeveer 5 procent niet is geslaagd. Volgens hem gaan vooral kleine projecten, waarbij vrienden en familie worden gevraagd om bij te dragen, wel goed. Er is dan immers een vorm van sociale controle op het project.

Wat kan ik met crowdfunding?

Crowdfunding is voor iedereen. Of je nu zelf een goed idee hebt waar je geld voor op wilt halen, of wilt investeren in een idee dat jou aanstaat. De innovatieve projecten die deze manier van projectfinanciering mogelijk maakt, zijn sowieso het bekijken waard. Je vindt ze onder andere op:

Meer over
AFMcrowdfundingDNB