Welke bijwerkingen geeft de anticonceptiepil?

Welke anticonceptiemiddelen zijn er? Is er een anticonceptiemiddel dat iedereen zou moeten gebruiken? En welke bijwerkingen geeft de anticonceptiepil? Olga Loeber is arts seksuele gezondheid in het Rutgershuis Oost in Arnhem. Daar kunnen mensen onder andere terecht met vragen over anticonceptie, soa's en pijn bij het vrijen.
Loeber vertelt dat er een boel verschillende anticonceptiemiddelen zijn. 'Tot 1960 bestond alleen het condoom, het pessarium en de periodieke onthouding. Hierna kwam de anticonceptiepil, die in het begin nog erg zwaar was. In de tussentijd is de pil veranderd en veel lichter geworden, met voor- en nadelen. Ook zijn er veel meer verschillende soorten anticonceptiepillen gekomen. Vanaf 1970 kwam het spiraaltje.' Loeber zegt dat tegenwoordig het hormoonspiraaltje veel gebruikt wordt. Ook kiezen vrouwen volgens haar soms voor een koperspiraaltje. De arts benadrukt dat er geen anticonceptiemiddel is dat aan te duiden is als het 'beste'. Loeber: 'Je moet zoeken naar het meest betrouwbare middel, wat het beste bij je past en waar je het minste last van hebt.'
'Des te lager je dosis, des te lager de kans op een slechtere stemming'
Voorafgaand aan en tijdens de livestream zijn er veel vragen bij de redactie binnengekomen. Esther wilde graag weten of de anticonceptiepil voor stemmingswisselingen kan zorgen. Loeber: 'Voor sommige vrouwen wel, maar voor de meeste vrouwen niet. Er is onderzoek naar gedaan, waar toentertijd uitkwam dat 20 procent van de vrouwen last had van bijwerkingen, zoals hoofdpijn, acne en stemmingswisselingen.' Anouk trekt Esther haar vraag wat breder en was benieuwd hoe het zit met stemmingswisselingen bij andere anticonceptiemiddelen. Loeber: 'Alle anticonceptiemiddelen, behalve de pil, hebben geen relatie met stemmingswisselingen. Maar, bij alle hormonale middelen kan dat in meer of mindere mate voorkomen. Des te lager je dosis, des te lager de kans op een slechtere stemming.'
Wat doen hormonen met mijn lichaam?
Anja zit al een tijdje aan de pil en zij vraagt zich steeds vaker af wat de anticonceptiepil doet met de hormonen in haar lichaam. Loeber: 'Er zijn een heleboel belangrijke dingen die hormonen in je lijf doen. Het zorgt voor haargroei, je botten groeien ervan en je huid wordt er soepel door. In de pil zitten kunstmatige hormonen, die verschillen licht van natuurlijke hormonen. Kunstmatige hormonen hebben bijvoorbeeld invloed op de vetsamenstelling van je bloed, waardoor ze gedeeltelijk riskant zijn op trombose. Maar dit geldt niet voor alle vrouwen, het is persoonsafhankelijk.'
Hoe lang kan ik de pil doorslikken?
Meri zit met een vraag over het doorslikken van de anticonceptiepil. Meri: 'Is het slecht om de pil door te slikken zonder stopweek in te lassen? En hoelang kun je dit doen?' Loeber legt uit dat de meeste vrouwen minder dan een keer per maand ongesteld willen worden. 'Normaal gesproken gebeurt dat ook. De eerste pil was gemaakt om ongesteld worden natuurlijk te doen lijken.' Loeber vertelt dat ongesteldheid eens per maand eigenlijk helemaal niet nodig is. 'Zonder gevaar voor gezondheid kun je best een jaar lang de pil doorslikken. Maak je die keuze, dan hebben sommige vrouwen toch vaak last van ongepland bloedverlies, wat erg vervelend kan zijn.'
'Pil doorslikken is voor vrouwen die last hebben van menstruatie goede optie'
Loeber vervolgt: 'Voor vrouwen die last hebben van hun menstruatie kan het doorslikken van de pil een goede optie zijn, omdat ze dan minder vaak ongesteld zijn. Je kunt een maand lang de pil doorslikken en bekijken hoelang het duurt voordat je een doorbloeding krijgt. Dan stop je een week en laat je het bloedverlies komen. Vervolgens heb je kans dat je steeds langer door kunt blijven slikken. Je breidt uit totdat je weer bloedverlies hebt en dan stop je weer een week.'
'Vrouwen moeten meer gebruik maken van een pessarium'
Loeber ziet graag dat vrouwen in Nederland meer gebruik maken van een pessarium (of vrouwenring). Een pessarium is een anticonceptiemiddel dat in de vagina wordt geplaatst. 'Het is vooral handig voor vrouwen die niet goed tegen de anticonceptiepil en een spiraal kunnen. Een pessarium voel je niet zitten en werkt als een barrièremiddel. Tijdens het vrijen voelt een man het ook niet.' Loeber denkt dat huisartsen een pessarium niet meer adviseren, omdat het ouderwets wordt geacht. 'Vrouwen die gebruik maken van een pessarium, zijn 95 procent zeker dat zij niet zwanger worden.'
Komt er een mannenpil?
Hoe zit het met een pil voor mannen wil Cindy weten. De arts seksuele gezondheid vertelt dat die vraag al zo'n twintig jaar speelt en dat er al vele onderzoeken naar gedaan zijn. 'Het laatste onderzoek dat ik gelezen heb, is afgebroken omdat de mannen teveel last hadden van bijwerkingen. De mannen ervoeren moeheid, buikpijn, hoofdpijn. Uit andere onderzoeken kwam telkens weer naar voren dat mannen last hadden van teveel bijwerkingen.' Loeber is heel stellig: 'De eerstkomende tien jaar komt er geen mannenpil.'