Werkt de griepprik?

Moet je die griepprik nu wel of niet halen, en hoe groot is de kans dat-ie werkt? Kun je ook ziek worden van de vaccinatie? Zorg.nu (overgenomen door Radar) spreekt met huisarts Joost Zaat en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
Hoe werkt de griepprik?
De griep wordt veroorzaakt door het griepvirus. Van zo'n virus bestaan veel verschillende soorten. In een griepprik zitten verschillende deeltjes van deze soorten. Als je wilt weten of de griepprik werkt, kun je aan het einde van het griepseizoen kijken welke griepvirussen er actief zijn geweest. Op voorhand is dus niet te zeggen hoe effectief de griepprik is die je krijgt. Volgens het RIVM werkt de griepprik voor ongeveer vijftig procent. Dat percentage is afhankelijk van welke virussoorten er dominant zijn in het seizoen. Zaat noemt een effectiviteit van tussen de veertig en vijftig procent. Bovendien, zo zegt hij: 'In de slechte seizoenen, en die komen veel vaker voor, ligt dat op twintig procent.'
Hoelang ben je beschermd?
Als je een griepprik hebt gehad, dan ben je ongeveer een half jaar beschermd tegen de virussen in de prik, vertelt Zaat. En: 'de griepprik werkt alleen bij de echte influenza, dus niet tegen verkoudheidjes en snotterijen.'
Kun je ziek worden van de griepprik?
'Dat is een hardnekkig misverstand', vindt Zaat. 'Het stofje dat in de prik zit, het virus, is dood. Je kunt er dus niet ziek van worden. Wel een beetje rillerig. Je zet immers je immuunsysteem aan.' Het RIVM voegt daaraan toe: 'De plaats van de prik op de arm kan de eerste dag pijnlijk, rood of dik zijn. Dit gaat binnen één tot twee dagen vanzelf over. Van de griepprik kun je géén griep krijgen. Soms voelen mensen zich de dag na de griepprik niet lekker. Ze hebben hoofdpijn, spierpijn, weinig energie en lichte koorts. Dit gebeurt dan vooral bij kinderen die nog nooit eerder griep of een griepprik hebben gehad.'
'Ik ben 67 jaar en gezond. Is een griepprik noodzakelijk?'
Het RIVM: 'Je wordt door je huisarts uitgenodigd om de griepprik te halen. Mensen met bepaalde chronische ziekten en mensen vanaf 60 jaar krijgen die uitnodiging toegestuurd. Je kunt dan zelf bepalen of je 'm haalt. Als je twijfelt zeggen wij gewoon: neem contact op met je huisarts.' Zaat: 'Laat ik voorzichtig zeggen: je brengt jezelf geen schade toe door het niet te nemen.' Mits je gezond bent dus. Volgens Zaat ligt het anders als je problemen hebt met je longen, of als je immuunsysteem verzwakt is. Voorkomt een inenting ook echt dat er mensen doodgaan aan het griepvirus? Zaat: 'Het is niet zo dat mensen massaal doodgaan aan de griep. Het kan, maar het is betrekkelijk uitzonderlijk. En meestal is er ook een andere oorzaak en gaat het om oude, kwetsbare mensen', aldus Zaat. 'Of het echt sterfte en opnames voorkomt weten we niet.'
Sommigen vinden dat de griepprik alleen maar een commercieel doel heeft.
Zaat schreef eerder in de Volkskrant dat huisartsen 'bakken met geld' verdienen aan de griepprik. Maar: 'de huisartsen hebben de griepprik niet verzonnen', aldus Zaat. 'De overheid heeft bepaald dat die taak bij de huisartsen ligt. Die krijgen daar per prik geld voor. Het is niet aan de huisartsen om die prik weer af te schaffen. Het is aan de overheid om te zeggen: die 35 miljoen, die gaan we voor iets anders gebruiken. Bijvoorbeeld om mensen aan te moedigen te stoppen met roken.'Volgens het RIVM adviseert de Gezondheidsraad de minister over de griepprik. 'Of het geld goed besteed is, daar gaan wij niet over.'
Bron: Huisarts Joost Zaat / RIVM