Zelf vaststellen dat je autisme hebt via TikTok: ‘Filmpjes kunnen kwetsend zijn’

Op TikTok gaan allerlei video’s rond met ‘tekenen dat je autisme hebt’. Zijn zulke video’s stigmatiserend? En kun je op basis hiervan echt een diagnose stellen? Radar belde de Nederlandse Vereniging voor Autisme.
Kenmerken waar iedereen zich in herkent
Wie het haat om sokken te dragen, vaak te laat komt, niet van bellen houdt en dezelfde serie meerdere keren kijkt, heeft autisme. Tenminste, als je een van de meest bekeken video’s hierover op TikTok moet geloven. En dit is een van talloze filmpjes die vertellen waaraan je kunt merken dat je autisme hebt.
Maar hier klopt niks van, als je het aan de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) vraagt. “Om de diagnose autisme te krijgen, moet er zoveel meer spelen dan alleen sokken die niet prettig zitten of het vaak terugkijken van een serie”, vertelt een woordvoerder. De video’s benoemen kenmerken waar veel mensen zich in kunnen vinden. Dat jij je herkent in een of meerdere TikTok-video’s hoeft dus helemaal niets te betekenen.
Voor een diagnose moet je langs bij een professional
Je kunt niet zomaar op basis van een TikTok-filmpje van 30 seconde een diagnose stellen. “Alleen professionals, zoals een GZ-psycholoog of psychiater, zijn in staat om autisme vast te stellen bij iemand. En dit is een zeer zorgvuldig proces”, vertelt de woordvoerder van de NVA. “Er wordt onder meer via ouders een beeld vastgesteld van hoe iemand als jong kind was. Om de diagnose autisme te krijgen, moeten de kenmerken namelijk al vanaf de kindertijd aanwezig zijn.”
Professionals kijken naar allerlei aspecten
Bovendien kunnen mensen met autisme onderling heel verschillend zijn en speelt de lijdensdruk een grote rol. Hierbij gaat het erom of iemand in zijn leven tegen grote problemen aanloopt. Bijvoorbeeld op het gebied van onderwijs of werk. “En zo zijn er nog veel meer aspecten waar een gz-psycholoog uitvoerig naar kijkt. Dit kan dus niet zomaar via een TikTok-filmpje.”
Video’s kunnen kwetsend zijn
Hoewel de woordvoerder van de NVA vertelt dat openheid over autisme goed is, is ze niet onverdeeld enthousiast over de TikTok-trend. “Als veel mensen ten onrechte gaan beweren dat ze autisme hebben, kan dit leiden tot een onderschatting van de problemen die mensen met de diagnose ervaren. Voor hen kunnen deze filmpjes daarom kwetsend zijn.
Bronnen: Nederlandse Vereniging voor Autisme