Zijn oplaadbare batterijen beter dan wegwerpbatterijen?

De voordelen van oplaadbare batterijen zijn duidelijk: ze zijn iets duurder dan gewone batterijen, maar in plaats van dat je ze weggooit als ze leeg zijn, kun je ze gewoon weer opladen en zo honderden keren opnieuw gebruiken. Goed voor je portemonnee en voor het milieu.

Vanzelf leeglopen

Oplaadbare batterijen zijn helaas niet zonder nadelen. De twee belangrijkste daarvan zijn dat ze gemiddeld minder capaciteit hebben dan een gewone batterij en dat ze vanzelf leeglopen. Waar een gewone alkalinebatterij per jaar maar ongeveer 1 procent van zijn lading verliest, kan dit bij een oplaadbare batterij op basis van nikkel-cadmium of nikkel-metaalhybride wel 10 tot 20 procent per jaar zijn.

Een andere eigenschap is dat in het geval van AA-batterijen er niet 1,5, maar slechts 1,25 volt aan spanning geleverd wordt. Volgens Peter Notten, professor bij de Technische Universiteit Eindhoven, is dit eigenlijk nooit een probleem.

Wanneer moet je wat kiezen?

Vanwege de kleinere capaciteit en het vanzelf leeglopen van een oplaadbare batterij, raadt Notten aan om gewoon wegwerpbatterijen te gebruiken bij apparaten die zeer weinig stroom verbruiken, zoals een klok of een afstandsbediening. De hogere kosten en milieulasten van de oplaadbare batterijen (en de lader!) haal je er niet of pas na vele jaren uit, terwijl de batterijen ook nog eens veel vaker leeggaan.

Gebruik je een apparaat dat sneller door zijn batterijen heen gaat, dan heb je minder last van het vanzelf leeglopen van oplaadbare batterijen en haal je de hogere investering er sneller uit. Notten geeft als advies om bij apparaten die binnen een half à een heel jaar leeg zijn, voor oplaadbare batterijen te kiezen.

Denk bij apparaten die baat hebben bij oplaadbare batterijen aan lampjes, zoals kerst- of fietsverlichting, controllers van spelcomputers, radio’s, een camera of (volwassenen-)speelgoed. Peter Notten raadt wel aan om altijd het advies van de fabrikant te volgen betreffende de soort gebruikte batterijen.

Loont het eigenlijk wel om voor duurdere batterijen te kiezen? Dit is afhankelijk of je oplaadbare of wegwerpbatterijen wilt gebruiken. Dat kun je hier lezen:

Zijn dure batterijen beter?

Verschillende samenstellingen

Alle batterijen bestaan uit een samenstelling van chemicaliën. Verschillende samenstellingen zorgen voor verschillende eigenschappen, zoals hoeveel spanning de batterij levert, wat de capaciteit is en of hij oplaadbaar is. We zetten er een aantal voor je op een rijtje:

• Alkaline: Kom je gebruikelijk tegen in niet-oplaadbare batterijen. (1,5V per cel)
• Zink-koolstof: Goedkopere samenstelling voor niet-oplaadbare batterijen. Heeft volgens een test van Hardware.Info minder capaciteit dan Alkaline. (1,5V per cel)
• Lithium: Wordt ook af en toe bij niet-oplaadbare batterijen gebruikt. Heeft een grotere capaciteit dan Alkaline, maar is vaak ook duurder. (1,5V per cel)
• Lithium-ion: Niet te verwarren met bovenstaande lithiumbatterij, wordt veel voor oplaadbare apparaten gebruikt, van mobiele telefoons tot elektrische auto's. Uit zichzelf verliezen ze weinig lading, maar ze leveren ongeveer 3,7V per cel en zijn daarom niet geschikt om gebruikt te worden als vervanging voor niet-oplaadbare batterijen.
• Nikkel-metaalhybride: Dit wordt bij de meeste oplaadbare batterijen gebruikt en biedt een spanning van 1,25V per cel. Deze spanning is misschien iets lager dan een gewone batterij, maar dat moet geen probleem vormen. Het grootste nadeel is dat de accu's relatief snel uit zichzelf leeglopen. De capaciteit kan per variant veel verschillen, maar komt vogens een proef van Hardware.Info over het algemeen redelijk overeen met wat de fabrikanten beloven.
• Nikkel-cadmium: Werd vroeger gebruikt voor oplaadbare batterijen, maar is inmiddels verboden omdat cadmium giftig is. Qua eigenschappen komt het sterk overeen met nikkel-metaalhybride.