Zo creëer je een bijvriendelijke tuin
Wereldwijd wordt meer dan veertig procent van de bijensoorten met uitsterven bedreigd. In Nederland is ruim de helft van de 360 bijensoorten bedreigd, blijkt uit onderzoek van Naturalis. Met een bewust ingerichte tuin, balkon of terras kun je de beestjes helpen. Hoe ziet zo'n plek eruit? Radar legt het uit.
Bijen hebben het al jaren moeilijk. Dat komt door schadelijke bestrijdingsmiddelen, schaalvergroting en intensivering in de landbouw en de achteruitgang van bloeiende gewassen. Bijensterfte is een probleem: zonder bijen geen bestuiving van gewassen en zonder bestuiving van gewassen geen producten als honing, koffie en chocola. Ook veel groente-, fruit- en notensoorten groeien niet als er geen bijen zijn.
Je kunt je tuin, balkon of terras zo inrichten dat bijen er graag komen. Goed voor de bijen én voor jouw bloemen en planten: die bloeien beter. Dit zijn de kenmerken van een bijvriendelijke plek:
Kenmerk 1: het hele jaar geschikte bloemen, planten en bomen
Bijen hebben bloemen, planten en bomen nodig van het vroege voorjaar tot ver in het najaar. Zorg dat je voor ieder seizoen iets geschiktst in de tuin hebt staan. Voor de lente zijn bijvoorbeeld judaspenning, krokussen, sneeuwklokjes en wilgen geschikt. Voor de zomer lavendel, ijzerhandvlinderstruik, koninginnekruid en hemelsleutel. Voor het najaar herfstaster en klimop en voor de winter winterheide en winterkamperfoelie. Meer geschikte bloemen, planten en bomen vind je in de bloemetjes- en bijtjeskalender. Let op dat de zaden en planten die je koopt geen pesticiden bevatten. Die zijn vaak dodelijk voor bijen. In maart maak je bijen blij met winterheide en winterkemperfoelie.
Bekijk ook: Pesticiden op tuinplanten
Kenmerk 2: beschutte plekjes
Honingbijen leven samen in kolonies. Wilde bijen pakken het anders aan: ze zitten alleen in holletjes in de grond en op beschutte plekjes. Zulke plekjes zijn steeds schaarser in Nederland. Wilde bijen kun je helpen door nestelplaatsjes te creëren in je tuin. Maak bijvoorbeeld rommelhoekjes van vermolmd hout en holle takjes of schaf een bijenhotel aan. Zet deze op een zonnige plek in de tuin met de opening naar het zuiden.
Je kunt ook zelf een bijenhotel maken, zodat bijen zich kunnen nestelen Hiervoor gebruik je bamboestokjes, rietstengels of blokken hout. Boor hierin gaten met verschillende dieptes. Het is belangrijk dat deze gangen verschillen van grootte en diepte. Schuur de voorkant om splinters te voorkomen. Let er ook op dat de gangen waterdicht zijn. Zet dit bijenhotel op een zonnige plek, bij voorkeur naar het zuiden, omgeven door bijvriendelijke bloemen.
Kenmerk 3: milieuvriendelijke bestrijdingsmiddelen
Heb je last van andere insecten of onkruid in je tuin? Ga de beestjes en plantjes op een milieuvriendelijke manier te lijf. Chemische bestrijdingsmiddelen kunnen namelijk ook schadelijk zijn voor bijen. Vermijd met name bestrijdingsmiddelen die imidacloprid, thiacloprid of acetamiprid bevatten. Gebruik geen azijn, zout, groene zeep of andere middelen uit je voorraadkast. Deze middelen kunnen schadelijk zijn voor de natuur als je ze verkeerd gebruikt.
Lees ook: Onkruid bestrijden: waarmee doe je dat?
Nationale Bijentelling
Om wetenschappers te helpen zodat ze beter kunnen werken aan de bescherming van bijen, vindt er ieder jaar in april een Nationale Bijentelling plaats. Met behulp van de bijengids kan iedereen dan zelf bijen tellen. In 2020 deden meer dan tienduizend mensen mee aan de Nationale Bijentelling. Zij telden bij elkaar 136.026 bijen.
Dit is een artikel uit augustus 2017, door de redactie gecheckt en aangepast op 9 juli 2020.
Bronnen: Bijenlandschap / CLO / De Correspondent / Milieu Centraal / Natuur en Milieu