Zoveel bestaat jouw energienota uit belastingen

De energierekening blijft voor veel huishoudens een grote kostenpost. Wat opvalt is dat een groot deel van die rekening bestaat uit belastingen. Uit recente cijfers van vergelijkingswebsite Independer blijkt: meer dan de helft van wat consumenten betalen voor gas en elektriciteit gaat niet naar de energieleverancier, maar naar de overheid. Waarom is dit zo? Is het wel eerlijk verdeeld?
De energierekening uitgelegd
De energierekening bestaat uit meerdere delen: de kale energieprijs en de overheidsheffingen. Hoe lager de kale gas- en stroomprijs, hoe groter het aandeel van belastingen in het totaalbedrag. Vooral de gasbelasting speelt hierin een grote rol. Die is de afgelopen jaren continu verhoogd, en hoewel er dit jaar een kleine verlaging was, blijft het percentage hoog.
- Zo blijkt uit de cijfers dat we in 2020 ruim 72 procent van de stroomprijs per kWh aan BTW en energiebelasting betaalden. Dat is in 2025 gedaald naar 56 procent.
- Voor gas betaalden consumenten in 2020 ruim 72 procent belasting per kuub. In 2025 is dat ongeveer 60 procent.
Meer verbruik, meer belasting
Hoe meer gas en stroom je verbruikt, hoe meer belasting je betaalt. Dit komt doordat de belasting wordt berekend per kubieke meter gas en per kilowattuur stroom.
Vooral de gasbelasting draagt bij aan de hoog oplopende kosten. Die is jaar op jaar verhoogd en dit jaar met minder dan 1 cent verlaagd. De stroombelasting is de afgelopen jaren wel met enkele centen verlaagd.
Voor een gezin in een slecht geïsoleerd huis bestond de energierekening de afgelopen zes jaar gemiddeld voor 48 procent uit belastingen. Bij een gezin met een hybride warmtepomp en een goed geïsoleerd huis was dit gemiddeld 39 procent.
Verlichting vanuit de overheid
De manier waarop energie wordt belast, leidt tot veel discussie. Mensen met een kleinere portemonnee, die vaak in minder goed geïsoleerde huizen wonen, betalen relatief meer belasting. Tegelijkertijd profiteren bedrijven van belastingvoordelen op energiegebruik.
In 2022 zorgde de overheid voor een tijdelijke verlichting van de hoge energielasten. Er kwam toen een vermindering van bijna 900 euro op de energiebelasting. Dit soort maatregelen biedt verlichting, maar lost het probleem niet blijvend op. De roep aan de overheid om opnieuw in te grijpen wordt luider.
Wordt de energiebelasting structureel verlaagd, of blijft energie een van de grootste uitgaven voor Nederlandse huishoudens?