Zware pijnstillers op vervalst recept - reactie minister Bruins voor Medische Zorg
In de tv-uitzending van 29 oktober 2018 besteedt Radar nogmaals aandacht aan de mogelijkheid om zware pijnstillers te verkrijgen met behulp van valse recepten. Bruno Bruin, minister voor Medische Zorg en Sport, heeft naar aanleiding van Radars bevindingen enkele vragen beantwoord. Zijn antwoorden lees je hieronder.
Radar: Wat vindt u ervan dat dit keer vijf keer gelukt is? We kregen dit keer 20 pillen van 20 mg mee van het opiaat oxycodon.
Minister Bruins: 'Ik vind het erg vervelend, dat met vervalste recepten een zware pijnstiller is verkregen. In het licht van de stijging van het gebruik van de zware pijnstiller oxycodon vind ik het een kwalijke zaak dat het vijf keer lukt om medicijnen te krijgen met een vervalst recept. De apothekers zijn vorig jaar extra attent gemaakt op het controleren van papieren recepten en om alert te zijn op ‘niet pluis situaties’. Het blijkt dat dit dus niet goed gaat en ik zou dan ook graag willen weten welke vijf apotheken het hier betreft, omdat ik ze samen met KNMP bij mij aan tafel wil hebben. Ik heb dan ook twee vragen voor ze: waarom gebeurt dit bij herhaling en hoe gaan we dit stoppen?'
Radar: Zijn de bestaande richtlijnen en werkwijzen wel streng genoeg?
Minister Bruins: 'De bestaande richtlijnen en werkwijzen zijn helder maar dat kan nooit voorkomen dat iemand bewust een vals recept aanbiedt. Ik roep dan ook via deze weg op om alert te zijn op ‘niet pluis situaties’ en papieren recepten extra te controleren.'
Radar: Is er genoeg gedaan bij de KNMP en de inspectie IGJ om dit soort valse recepten tegen te gaan?
Minister Bruins: 'Na de tv-uitzending van Radar vorig jaar heeft er een gesprek plaatsgevonden tussen VWS en de apothekers. De Inspectie van Gezondheidszorg en Jeugd heeft ook aandacht voor valse recepten bij het toezicht op apotheken. Het is goed om te zien dat het elektronisch voorschrijven en uitwisselen van recepten sinds het gesprek is toegenomen, met name in de medisch specialistische sector. Ik kan niet elke apotheker persoonlijk spreken, mijn gesprekspartner is de KNMP. Die wil ik op korte termijn spreken met het oog op noodzakelijke verbetering.'
Radar: Apothekers zeggen dat uitgeschreven recepten (door huisarts, specialist of tandarts) vaak niet opgesteld zijn volgens de richtlijnen. Er is geen tijd om iedere keer de huisarts of specialist te bellen ter controle. Zou er meer discipline moeten zijn dat er op de juiste manier medicatie wordt voorgeschreven?
Minister Bruins: 'Van de ruim 250 miljoen recepten die jaarlijks bij de apothekers binnenkomen, wordt meer dan 95 procent elektronisch opgesteld. Door het systeem dat huisartsen gebruiken voldoen deze recepten allemaal aan de eisen geeft de IGJ aan. Onder de ‘ouderwetse’ papieren recepten die patiënten meekrijgen van hun voorschrijver zitten verschillen in opmaak en vorm. Door deze verscheidenheid aan papieren recepten kunnen blijkbaar eerder fouten ontstaan. Ik roep de apothekers daarom ook nogmaals op om extra alert te zijn bij papieren recepten.'
Radar: Zouden recepten niet verplicht digitaal (of via de fax) verstuurd moeten worden tussen huisarts en apotheek (dus zonder tussenkomst van de patiënt), zodat dit soort valse recepten niet meer mogelijk zijn?
Minister Bruins: 'Digitale uitwisseling van medicatiegegevens heeft de voorkeur, maar is niet altijd mogelijk. De patiënt mag immers zelf bepalen in welke apotheek de medicatie wordt afgehaald. Daarnaast dient de patiënt ook toestemming te geven voor digitale uitwisseling van recepten, er zijn redenen waarom patiënten aangeven niet gebruik te willen maken van digitale uitwisseling van medicatiegegevens. Denk hierbij aan privacy, we kunnen patiënten hiertoe niet verplichten.'
Radar: Hoe staat het met de Informatiestandaard Medicatieproces en de digitalisering in de zorg en het landelijk digitaal uitwisselen van gegevens door huisartsen, apothekers en ziekenhuizen?
Minister Bruins: 'Om het digitaal uitwisselen van medicatiegegevens te bevorderen financier ik de bevordering van de eenheid van taal en uitwisseling tussen zorgverleners onderling. Voor patiënten is dit belangrijk, omdat hierdoor het risico op medicatiefouten in recepten wordt voorkomen. Patiënten moeten wel toestemming geven voor het uitwisselen van hun gegevens tussen zorgverleners.'
Radar: Wat gaat u nu doen?
Minister Bruins: 'In het gesprek wat ik met de apothekers ga voeren benadruk ik dat het verkrijgen van medicijnen met behulp van valse recepten echt niet kan. Ik ga ze dan ook opnieuw en met nadruk oproepen om papieren recepten beter te controleren. Daarnaast zal ik ook de IGJ vragen extra te controleren en blijf ik stimuleren dat zorgverleners medicatiegegevens digitaal vastleggen en uitwisselen om zo de medicatieveiligheid te bevorderen.'