Conservatrix failliet – reactie De Nederlandsche Bank

Statement DNB

'DNB heeft begrip voor de vragen en reacties die naar boven komen naar aanleiding van het faillissement van verzekeraar Conservatrix. Het faillissement is onbevredigend voor alle stakeholders, in het bijzonder voor de polishouders. Zij verkeren in onzekerheid over de concrete gevolgen. De curatoren onderzoeken op dit moment de mogelijkheden van een overname van de verzekeringsportefeuille. Het heeft de sterke voorkeur van de curatoren dat de portefeuille van Conservatrix wordt overgedragen aan een andere verzekeraar omdat dat in het belang is van de polishouders.

Vrijwel meteen na de uitspraak van het faillissement op 8 december 2020 heeft DNB op verzoek van de minister een brief gestuurd met een feitenoverzicht inzake het faillissement van Conservatrix. In de brief van de minister van financiën en de brief van DNB is een externe onafhankelijke evaluatie aangekondigd van de toepassing van het wettelijk kader, het proces van besluitvorming en de uitgangspunten en het beleid van DNB en het ministerie vanaf de overdracht van Conservatrix aan Trier Holding B.V.. DNB kan daar, mede gezien de toezichtvertrouwelijkheid, niet op vooruitlopen en verwijst daarom naar de openbare informatie die is opgenomen in onze brief van 8 december 2020 aan de minister.'

Aanvullende vragen van Radar 

Op 1 januari 2019 is de opvangregeling voor verzekeraars vervallen, volgens de overheid omdat: 'De opvangregeling levensverzekeraars inmiddels niet meer toepasbaar [is], gelet op de vernieuwde Europese regels op het gebied van geoorloofde staatssteun. Daarenboven geldt dat de opvangregeling levensverzekeraars niet goed werkt voor grotere levensverzekeraars'. Radar begrijpt het punt van staatssteun niet: de overheid springt niet bij en houdt de verzekeraar niet overeind in deze opvangregeling. Als verzekeraars onderling een 'stroppenpot' maken en zelf geld inleggen (139 miljoen euro) dat naar gedupeerde polishouders gaat, heeft dit toch niets met staatssteun te maken?

Er kan ook sprake zijn van staatssteun indien private partijen wettelijk verplicht zijn om bij te springen. Hiervan was sprake bij de opvangregeling (artikel 3:156 Wft oud). Het is dus niet noodzakelijk voor de kwalificatie als staatssteun dat de middelen van de overheid zelf afkomstig zijn. Zie hierover de Notice on the Notion of State Aid van de Europese Commissie van 2016. Zie met name randnummers 57 en 58.

Doordat in 2019 deze opvangregeling wegvalt, hebben consumenten geen vangnet meer, mocht het misgaan met een levensverzekeraar. Overstappen naar een andere aanbieder is in veel gevallen geen optie (vanwege fiscale regels). Komt DNB, door het wegvallen van deze opvangregeling, niet onder een grotere druk en verantwoordelijkheid te liggen als er iets misgaat?

'Zoals uit de wetsgeschiedenis bij de invoering van de Wet Herstel en Afwikkeling van Verzekeraars volgt, was de conclusie destijds dat de opvangregeling niet effectief kon zijn. De opvangregeling is daarom afgeschaft, tezamen met de noodregeling en overdrachtsregeling. Onderdelen van de opvangregeling komen wel terug in het nieuwe afwikkelingskader zodat het gedachtegoed achter de opvangregeling, levensverzekeringsportefeuilles zo veel mogelijk continueren, wel in stand blijft.

Zo kan ook de curator in een faillissement de mogelijkheden tot een portefeuilleoverdracht onderzoeken. DNB geeft overigens een advies over de uitvoering van het faillissement door de curator. In het faillissement van Conservatrix heeft DNB de curatoren geadviseerd om nader onderzoek te doen naar de mogelijkheden van een portefeuilleoverdracht in faillissement. Hierbij is het uitgangspunt dat een portefeuilleoverdracht tot een betere positie voor de polishouders dient te leiden dan een liquidatie van de activa van een instelling. Zie hierover ook de brief van DNB aan de Minister van Financiën van 8 december 2020.'

Ziet DNB – binnen de huidige wetgeving – toch een mogelijkheid om de oude opvangregeling te herstellen? 

'Nee, DNB is in haar taakuitvoering gebonden aan de geldende wetgeving op dit moment. De opvangregeling is afgeschaft bij de invoering van de Wet Herstel en Afwikkeling van Verzekeraars per 1 januari 2019. Deze kan dus niet ingezet worden.

Wel draagt DNB actief bij aan internationale beleidsdiscussies om nieuwe Europese wetgeving op het gebied van herstel en afwikkeling van verzekeraars vorm te geven. Zo steunt DNB de opinie van EIOPA over de invoering van een Europees geharmoniseerd herstel- en afwikkelingsregime voor verzekeraars van 5 juli 2017. Ook onderschrijft DNB het EIOPA-advies over harmonisatie van nationale IGS (insurance guarantee schemes) van 17 december 2020.'

Had er in 2019 niet een overgangsregeling of een bijzondere voorziening getroffen moeten worden voor Conservatrix vanwege de wankele financiële positie? 

'De wetgever heeft bij de aanpassing van de regelgeving in 2019 geen overgangsregeling opgenomen.'

Had DNB andere stappen kunnen nemen om het faillissement van Conservatrix te voorkomen?
 
'Voordat overgegaan wordt tot een faillissement is het normale wettelijke hersteltraject doorlopen en zijn diverse andere stappen genomen. In de brief aan de minister van Financiën (van 8 december 2020) heeft DNB een weergave van het proces gegeven. Bij de te nemen beslissingen gedurende dit proces heeft het belang van polishouders voortdurend voorop gestaan.

Conservatrix voldeed aan de wettelijke faillissementscriteria omdat er sprake was van een situatie dat zij faalde of waarschijnlijk zou falen en het binnen een afzienbaar tijdsbestek niet te verwachten viel dat alternatieve maatregelen dit hadden kunnen voorkomen. Daarbij kwam Conservatrix niet in aanmerking voor resolutie. Er was daarnaast geen reëel alternatief voor een faillissement door middel van zelfstandige afwikkeling door Conservatrix vanwege het negatieve eigen vermogen en de lange looptijd van de verplichtingen. Daarmee was een faillissement onvermijdelijk.'

Heeft DNB achteraf spijt van het overdragen van Conservatrix aan Greg Lindberg?

'DNB realiseert zich dat het faillissement een onbevredigende ontwikkeling is voor alle stakeholders en in het bijzonder de polishouders van Conservatrix; we hadden graag gezien dat dit anders was gelopen. De door de rechtbank benoemde faillissementscuratoren zullen nu verder duidelijkheid verschaffen over de afwikkeling van het faillissement. DNB heeft gelet op haar wettelijke taak een advies gegeven over de uitvoering van het faillissement door de curatoren, en daarbij geadviseerd om nader onderzoek te doen naar de mogelijkheden van een portefeuilleoverdracht in faillissement.'