1 op 3 bezoekt fysiotherapeut minder dan nodig, vaak vanwege kosten

Fysiotherapie wordt meestal niet gedekt door de basisverzekering. Ook niet voor mensen die vanwege medisch advies, revalidatie of aanhoudende klachten fysiotherapie nodig hebben. Bij chronische ziektes wordt het uit de basisverzekering vergoed vanaf de 21e behandeling. De eerste 20 sessies moeten zij zelf betalen. In de kamer is afgelopen week over de toegankelijkheid van fysiotherapie gedebatteerd.

Aanvullende verzekering speciaal voor fysio

Van de ruim 23.000 deelnemers heeft bijna driekwart (73%) een aanvullende zorgverzekering die fysiotherapie (deels) vergoed. Voor bijna een derde (32%) is deze fysiovergoeding de enige reden om deze aanvullende verzekering af te sluiten, voor nog eens 57 procent is fysio een van de redenen. Bij slechts 11 procent heeft het hebben van een aanvullende verzekering niets te maken met de dekking van de kosten voor de fysiotherapeut.

Tweederde van de ondervraagde deelnemers heeft in de afgelopen 12 maanden fysiotherapie nodig gehad, bijvoorbeeld vanwege klachten, een blessure of revalidatie. Van deze 15.840 mensen is ruim een derde (35%) niet zo vaak als nodig, of zelfs helemaal niet naar de fysiotherapeut geweest.

Kosten houden mensen weg bij de fysio

De meest genoemde reden om niet, of minder dan nodig, naar de fysiotherapeut te gaan, zijn de kosten. 75 procent laat zich hierdoor tegenhouden: ze gaan niet omdat ze het (deels) zelf moeten betalen, of omdat ze bang zijn dat ze er zelf voor moeten betalen.

Er is een kleine groep die niet (genoeg) gaat omdat zij geen plek weten te vinden bij de fysiotherapeut of in hun eigen agenda. 7 procent denkt dat fysiotherapie niet helpt en gaat daarom niet. 22 procent gaat niet omdat zij het op een andere manier proberen op te lossen: door zelf oefeningen te doen of een alternatief te zoeken.

De een betaalt zelf een niet-vergoede therapeut zoals een chiropractor of osteopaat (“die kan mij beter helpen maar wordt maar voor 40 procent vergoed”), de ander zoekt filmpjes met oefeningen op op YouTube (“maar daar is veel mee misgegaan met als resultaat verergering klachten en morfine.”)

Sommigen slaan over uit ontevredenheid: fysiotherapie heeft ze niet geholpen of de behandelaar is niet prettig. Bij veel mensen is het uit spaarzaamheid: anders zijn ze te snel door het aantal behandelingen dat zij vergoed krijgen heen. Zij bewaren behandelingen voor later, als het misschien harder nodig is.

Gevolgen voor de gezondheid

Dat niet of minder naar de fysio gaan gevolgen heeft, blijkt uit de antwoorden op de vragenlijst: slechts 12 procent geeft aan dat het géén negatieve gevolgen voor hun gezondheid heeft. Hieronder zijn ook mensen die ergens anders naartoe gaan, ook al wordt het niet vergoed.

Bij 68 procent ervaart wél negatieve gevolgen voor hun gezondheid: bij 41 procent zijn deze gevolgen nog te overzien, maar ruim een kwart (26%) geeft aan dat het gebrek aan fysiobehandelingen grote negatieve gevolgen heeft. Zij lopen rond met pijn of doen bijvoorbeeld zelf verkeerde oefeningen die de boel verergeren.

In de financiële problemen

Van wie in de afgelopen maanden een fysiotherapeut heeft bezocht, heeft 63 procent alles vergoed gekregen. De overige 37 procent niet: 26 procent moest een gedeelte zelf betalen, 11 procent alles. Er is ook een paneldeelnemer met een werkgever die het belang van fysiotherapie inziet: “Mijn werkgever vergoed de fysio, dat is goedkoper dan als ik arbeidsongeschikt raak.”

We vroegen de mensen die niet of minder naar de fysiotherapeut zijn geweest, of wel zoveel zijn geweest als nodig maar daar wel zelf voor moesten betalen, of zij de kosten voor fysiotherapie gemakkelijk kunnen betalen. Een derde (33%) geeft aan dat dit het geval is, zij hoeven er niets voor te laten.

Bij de overige 67 procent gaat dit minder gemakkelijk. Zo geeft de helft (50%) aan dat zij het wel kunnen betalen, maar dan wel moeten bezuinigen op andere zaken: “Als ik het nodig heb, dan heb ik liever fysio, dan dat ik uit eten ga, of ga ik niet op vakantie, of doe ik wat langer met mijn kleding, of iets dergelijks.”

En er is een groep, 17 procent, die aangeeft dat de kosten van de fysio voor financiële problemen zorgt, of zouden deze kostenpost problemen opleveren als zij wel of vaker naar de fysio zouden gaan. Iemand geeft de vicieuze cirkel hiervan aan:

“Niet meer kunnen werken = minder geld. Hogere kosten door ziekte = nog minder geld. Niet genoeg geld hebben = meer gezondheidsproblemen = geen verbetering in zicht is qua gezondheid en/of plaats op de arbeidsmarkt.”

Meerderheid wil fysiotherapie in basisverzekering

Wanneer fysiotherapie wordt vergoed vanuit de basisverzekering, wordt niemand door de kosten tegengehouden om naar de fysio te gaan. Dat geld moet natuurlijk wel ergens vandaan komen: de kosten worden in dit geval door alle verzekerden bijeengebracht via de premie die iedereen maandelijks betaalt. Van alle ondervraagden, dus ook degenen die de afgelopen 12 maanden geen fysiotherapie nodig hebben gehad, vindt bijna 80 procent (79%) dat fysiotherapie vanaf de eerste behandeling (deels) vanuit de basisverzekering zou moeten worden vergoed. 12 procent vindt dit niet nodig, nog eens 9 procent weet het niet.

De reden om hiervoor te zijn is duidelijk: wie zorg nodig heeft, moet hier toegang toe hebben. Bezwaren die worden genoemd zijn de stijging van de premie voor de zorgverzekering. Ook zijn mensen bang dat het een drempel wegneemt: “Nu ben je zorgvuldiger met naar fysio gaan. Anders gaan mensen te makkelijk en komen er lange wachttijden”, noemt iemand als bezwaar. Een ander trekt dat weer in twijfel: “Het bezoek aan een fysiotherapeut doe je niet omdat het zo leuk is , maar noodzakelijk.”