96% wil verbod op verkoop messen aan kinderen. Wat wil de overheid?

Aanleiding van onze poll vormt het besluit van Action, en enkele winkels in navolging van deze winkelketen, om de verkoop aan kinderen onder de 16 vrijwillig te staken. Maar liefst 96 procent van ruim 1600 pollrespondenten vindt deze vrijwillige stap nog niet ver genoeg gaan. Zij zijn voor een wettelijk verbod, zodat geen enkele winkel meer messen aan kinderen mag verkopen. 'En svp ook in de kringloopwinkels,daar zie ik loeienge scherpe messen voor €1,-.'

Niet roken, niet drinken, wel een mes?

Sommigen vragen zich af waarom dit nog niet geregeld is: 'Ze mogen niet roken, niet drinken maar wel messen dragen om elkaar mee overhoop te steken. Het moet niet gekker worden dus per direct verbod.' Velen vinden een verbod tot 16 jaar niet ver genoeg gaan: beter tot 18 of tot 21 of meer betogen respondenten: 'Volwassenen kunnen al niet omgaan met messen, laat staan hersentjes die nog niet volgroeid zijn. Verkoop verbieden tot 25 jaar en daarna met registratie.

'Een kind heeft geen mes nodig voor zichzelf. Alle benodigdheden om een broodje te smeren of eten te koken vind je gewoon thuis bij de ouders in de la', zegt een voorstander van het verbod. Daar zien tegenstanders een ander argument in: als je geen mes mag kopen, dan haal je het wel bij je ouders uit de keukenla. Of je vraagt een ander het voor je te kopen, of je gebruikt iets anders: 'Nagelvijltjes, schroevendraaiers, balpennen enzovoort ook maar verbieden dan?', stelt een tegenstander een retorische vraag: 'Kom op mensen we draven veel te ver door!'

Ook voorstanders beseffen zich dat het geen waterdichte maatregel is. Hoe wordt de leeftijd bijvoorbeeld gecontroleerd bij online verkoop, vragen ook zij zich af. Maar zo'n verbod geeft wel een goed signaal: 'Je zegt ook niet haal alle borden met 100 km weg want er wordt toch te hard gereden. Je moet een norm stellen.' Een ander stelt voor om het verbod aan te vullen met een voorlichtingscampagne en strengere straffen.

Risico voor de winklier

Bovendien verschaft zo'n verbod winkelier een juridische basis om verkoop te weigeren, zegt een respondent. Een tegenstander ziet in een verbod juist een risico voor de winkelier: '1 keer per ongeluk aan een minderjarige met een vals ID een mes verkopen en je hangt als winkelier. Het is niet aan de winkelier om een maatschappelijk probleem op te lossen.'
 
Met dat laatste zijn mensen in beide kampen het eens. Velen noemen de opvoedende rol van de ouders. Al kunnen die ook niet altijd alles voorkomen. Ook games waarin veel geweld wordt gebruikt en het muziekgenre drillrap, waarbij verschillende groepen elkaar uitdagen, veelal in gezelschap van flinke messen worden door mensen naar voren geschoven als de oorzaak van het messenprobleem. Moeten we dat niet (ook) aanpakken?

Komt er een wettelijk verbod?

Het ministerie van Justitie en Veiligheid laat desgevraagd weten niet van plan te zijn een wettelijk verbod in te voeren. In Nederland geldt al een messenverbod voor bepaalde messen zoals stiletto's, vlindermessen, laat een woordvoerder weten. 'Lokaal bestaan verschillende mogelijkheden om het messenverbod te controleren, zoals preventief fouilleren en kluiscontroles op school. Alle andere messen (en voorwerpen) zijn ook verboden als redelijkerwijs kan worden aangetoond dat je er iemand kwaad mee wil doen. Dat geldt dus ook voor keukenmessen, schroevendraaiers en hamers, als deze worden gedragen op een plek waar dat niet nodig is, zoals op school of in uitgaansgebied. Ook is het verboden om messen zichtbaar te dragen; het moet verpakt of opgeborgen zijn. Een aanvullend messenverbod is daarmee niet aan de orde.'

Ministerie wil gesprek met winkelketens

Het ministerie vindt het wapenbezit en bendevorming onder jongeren zorgelijk, laat de woordvoerder weten. 'Daarom wordt momenteel een actieplan opgesteld om het wapenbezit en -gebruik onder jongeren tegen te gaan.' Als onderdeel van het actieplan gaat het ministerie in gesprek met landelijk opererende grootwinkelbedrijven om de verkoop van steekwapens aan minderjarigen terug te dringen, voor zover deze ketens nog niet uit zichzelf het voorbeeld van Action hebben gevolgd.