'Angst voor vmbo-advies Cito-toets is onzin'

Ruim 157.000 leerlingen van groep acht van de basisschool beginnen dinsdag aan de driedaagse Cito-toets. Dat kan kinderen, maar ook hun ouders, slapeloze nachten bezorgen. Als kinderen maar niet naar het slecht bekend staande vmbo moeten, vrezen velen. Een slechte zaak, vinden onderwijsdeskundigen.

Een vmbo-advies komt regelmatig voor: in 48 procent van de gevallen kregen basisschoolleerlingen vorig jaar die raad van het het Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling (Cito). Een derde van de kinderen kreeg een havo-advies en 19 procent een vwo-advies, aldus een woordvoerster van het Cito.

Ouders en andere volwassenen moeten kinderen niet opjutten om zo hoog mogelijk te scoren bij de Cito-toets, vindt Catelene Passchier. Zij zit in het bestuur van de FNV Vakcentrale en ondertekende onlangs een open brief met die strekking. ,,FNV vindt dat Nederland zijn vakmensen hard nodig heeft. Het is onzin dat alleen mensen die hoogopgeleid zijn meetellen'', zegt haar woordvoerder. Ook onder anderen een bestuurslid van de MBO Raad en cabaretiers Jack Spijkerman en Erik van Muiswinkel zetten hun naam onder de brief.

Op zich is het goed om de prestaties van kinderen te meten met de Cito-toets, maar kinderen moeten er niet op worden afgerekend. Dat vindt de organisatie voor voortgezet onderwijs, de VO-raad. De organisatie heeft geen aanwijzingen dat de Cito-toets tot paniek bij ouders en kinderen leidt.

Maar de druk op kinderen om optimaal te presteren kan wel degelijk hoog oplopen, zegt Bas Levering. Hij werkt als pedagoog bij de Universiteit Utrecht en de Fontys Hogeschool in Tilburg. ,,Dat komt ook omdat ouders tegenwoordig maar weinig kinderen hebben, voor wie ze het allerbeste willen.'' Volgens hem willen ouders graag dat hun kinderen het daarom zo goed mogelijk doen op school. In de jaren vijftig was het volgens hem nog geen schande als een kind niet kon meekomen. ,,Dat hoorde er gewoon bij.'' Dat kwam doordat de gezinnen groter waren, waardoor het zelfs goedkoop was als niet iedereen hoefde te studeren. Kinderen konden dan meteen een steentje bijdragen aan het huishoudinkomen.

Al met al is de Cito-toets volgens Levering bijkans een eindexamen voor de basisschool is geworden. ,,Dat is niet goed voor kinderen. Er moet niet teveel druk op kinderen worden gelegd. De toets moet hen alleen helpen om de juiste middelbare school te kiezen. Meer niet.''

Dat is precies de reden waarom vrije scholen de toets niet gebruiken. Een woordvoerder van de Vereniging van vrijescholen zegt dat de Cito-toets zo bekend is, dat uitslagen van scholen ijverig met elkaar worden vergeleken. Daardoor neemt de druk op kinderen om te presteren toe. Dat leidt volgens hem af van het doel: de leerlingen helpen bij het maken van de juiste keus voor het vervolgonderwijs. Vrije scholen gebruiken in plaats van de Cito-toets vaak het zogenaamde Drempelonderzoek, aldus de zegsman.

Bron: ANP