Anticonceptiemiddelen: alles op een rijtje

Condoom

Een condoom is een dun, rubberen hoesje wat voor mannen om de penis geschoven kan worden en bij vrouwen in de vagina gebracht kan worden. Het condoom bevat meestal ook een glijmiddel die een zaaddodende stof bevat. Een condoom werkt minder goed voor het voorkomen van een zwangerschap in vergelijking met hormonen of een spiraal, maar beschermt wel goed tegen soa's. 

Hormoonpleister

De hormoonpleister is een dunne pleister die de hormonen oestrogeen en progestageen bevat. De pleister moet een keer per week geplakt worden en dit gebeurt drie weken achter elkaar. Daarna is er een stopweek waarin er geen pleister geplakt wordt. In deze week kan ongesteldheid optreden door middel van bloedverlies. Dit is vaak korter en minder heftig dan een 'normale' ongesteldheid. De bijwerkingen van de de hormoonpleister kunnen onder andere hoofdpijn, gespannen borsten, somberheid, een verlaagd libido, bloedverlies en huidirritatie zijn. Ook verhoogd de hormoonpleister de kans op trombose. 

Prikpil

De prikpil bevat het hormoon progestageen en wordt een keer in de twaalf weken met een prik gezet in de bil. Na de eerste prik kun je last krijgen van bloedingen, maar dit wordt naarmate de prikken vaker gezet worden minder. Het komt vaak voor dat je na een tijdje helemaal niet meer ongesteld wordt en op het moment dat je stopt duurt het vaak zes tot twaalf maanden tot je weer vruchtbaar bent. Bijwerkingen van de prikpil kunnen onder andere hoofdpijn, puistjes, haaruitval, lichte somberheid en toename van lichaamsgewicht zijn. 

Pil

De 'gewone' pil bevat twee hormonen; oestrogeen en progestageen. Het is de bedoeling dat je de pil elke dag slikt, voor 21 dagen lang. Daarna komt de stopweek; dit houdt in dat je zeven dagen geen pil slikt. In deze week komt de ongesteldheid en deze is vaak korter en met minder bloedverlies en pijn. Daarnaast kun je er met het slikken van de pil ook voor kiezen om je ongesteldheid uit te stellen. De bijwerkingen van de pil kunnen onder andere hoofdpijn, gespannen borsten, somberheid, verlaagd libido en bloedverlies zijn. 

Minipil

De minipil bevat in tegenstelling tot de gewone pil maar één hormoon; progestageen. Het is de bedoeling dat de pil elke dag op dezelfde tijd geslikt wordt en daarnaast is er bij de minipil geen sprake van een stopweek. Een voordeel van de minipil is dat deze geen invloed heeft op het geven van borstvoeding en daardoor dus geschikt is wanneer je borstvoeding geeft. 
Vooral in de eerste maanden kan de ongesteldheid onregelmatig zijn, in de meeste gevallen stopt de ongesteldheid ook na een tijdje. De bijwerkingen van de minipil kunnen onder andere hoofdpijn, puistjes, haaruitval, pijn in de borsten en lichte somberheid zijn. 

Hormoonring

De hormoonring bevat twee hormonen; oestrogeen en progestageen, deze worden afgegeven door een ring die in de vagina ingebracht wordt. De werking is hetzelfde als bij de pil, maar bij de hormoonring komen de hormonen via de vagina in het lichaam. De ring kan drie weken gedragen worden, waarna hij een week niet gedragen wordt; dit is de 'stopweek'. In die stopweek word je ongesteld en daarna kan er weer een nieuwe ring gebruikt worden. De bijwerkingen van de hormoonring zijn ongeveer hetzelfde als bij de pil, maar daarnaast kan er ook nog jeuk en afscheiding in de vagina ontstaan. Een mogelijk nadeel van de hormoonring is dat deze de kans op trombose kan vergroten. 

Hormoonstaafje

Een hormoonstaafje is een dun, soepel staafje van ongeveer vier centimeter en bevat het hormoon progestageen. Deze wordt door een arts onder de huid geplaatst door middel van een prik. Wanneer het staafje net gezet is kan er wat bloedverlies zijn, maar wanneer het staafje al langer in het lichaam zit komt de ongesteldheid meestal helemaal niet meer. De bijwerkingen van het hormoonstaafje kunnen zijn: hoofdpijn, puistjes, haaruitval en lichte somberheid. 

Sterilisatie

Een sterilisatie is een operatie die er voor zorgt dat de ei- of zaadleiders worden afgesloten en je geen kinderen meer kan krijgen. Deze operatie kan bij mannen en vrouwen uitgevoerd worden. Bij vrouwen gebeurt dit in het ziekenhuis, bij mannen kan de ingreep bij de huisarts of in het ziekenhuis gedaan worden. 

Spiraal

De spiraal is er in verschillende versies; de hormoonspiraal en koperspiraal. 
    

Hormoonspiraal
De hormoonspiraal kan vijf jaar blijven zitten en bevat één hormoon: progestageen. Vooral in de eerste maanden nadat de hormoonspiraal gezet is kan er nog sprake zijn van bloedverlies en pijn. In sommige gevallen verdwijnt dit na een paar maanden volledig, maar het kan ook zo zijn dat je elke maand nog minimaal ongesteld wordt. Andere bijwerkingen van de hormoonspiraal kunnen onder andere hoofdpijn, puistjes, pijn in de borsten, meer afscheiding uit de vagina en haaruitval zijn.
    

Koperspiraal
De koperspiraal kan langer blijven zitten dan de hormoonspiraal; tussen de vijf en tien jaar. Deze spiraal bevat geen hormoon en dit zorgt er in veel gevallen voor dat er in de eerste maanden sprake is van langere ongesteldheid met meer bloedverlies en pijn. Soms blijft dit, maar het kan ook zo zijn dat je nergens last van hebt. 

Lees hier wat we in de uitzending van 25 januari vertelden over de Ballerine koperspiraal 

Wil je meer weten, bijvoorbeeld over de betrouwbaarheid van deze verschillende middelen? Ga dan naar Thuisarts.nl. 

Lees ook: 'Hoe kies je de juiste anticonceptie?'

Bron: Thuisarts