Donorregistratie: een uitleg in 10 vragen en antwoorden

orgaandonatie_vragen_gesprek_123rf_780.jpg

In Nederland ben je geen orgaandonor, tenzij je je actief als zodanig hebt aangemeld: het zogenaamde 'nee, tenzij'-systeem. Maar hoe werkt dit precies? Hoe meld je je aan, hoe wijzig je je registratie, en wat gaat er binnenkort mogelijk aan dit systeem veranderen?

In het Donorregister leg je vast of je je organen na overlijden beschikbaar stelt voor transplantatie. Hoe dat geregeld is, leggen we uit aan de hand van enkele vragen en antwoorden.

Is donorregistratie verplicht?

Nee. Maar als je je besluit over donatie niet laat vastleggen, beslist je partner of familie hierover. Dat kan lastig zijn als zij niet weten wat je gewild zou hebben.

Mogelijk weigeren zij donatie, terwijl je donor had willen zijn. Daardoor kunnen organen en weefsels voor wachtende patiënten verloren gaan.

Waarom zou ik me registreren?

Of je er nu voor kiest om je organen voor transplantatie ter beschikking te stellen, of juist om dat niet te doen, het is belangrijk om deze keuze vast te leggen door middel van registratie. Dit voorkomt onduidelijkheid bij je nabestaanden op een emotioneel moment.

Als je geen keuze hebt laten vastleggen (en géén donor willen zijn is dus ook een keuze), dan komt komt de beslissing hierover bij je partner of familie te liggen.

Daarnaast is het ook voor zorgverleners fijn als er duidelijkheid is.

Wat zijn de opties bij registratie?

Je kunt kiezen uit de volgende mogelijkheden:

  1. Ja, ik geef toestemmingJe stelt je organen en weefsels na je overlijden beschikbaar voor transplantatie. Het gaat om de volgende organen en weefsels: alvleesklier, bloedvaten, botweefsel/kraakbeen/pezen, darmen, hart, hartkleppen, huid, lever, longen, nieren en oogweefsel. Je hebt ook de mogelijkheid om bepaalde organen niet te doneren.
  2. Nee, ik geef geen toestemmingJe stelt je organen en weefsels na overlijden niet beschikbaar voor transplantatie.
  3. Iemand anders beslist.Je laat de beslissing over aan je partner, familie of een andere jou gekozen persoon.

Je stelt je organen en weefsels na je overlijden beschikbaar voor transplantatie. Het gaat om de volgende organen en weefsels: alvleesklier, bloedvaten, botweefsel/kraakbeen/pezen, darmen, hart, hartkleppen, huid, lever, longen, nieren en oogweefsel. Je hebt ook de mogelijkheid om bepaalde organen niet te doneren.

Je stelt je organen en weefsels na overlijden niet beschikbaar voor transplantatie.

Je laat de beslissing over aan je partner, familie of een andere jou gekozen persoon.

Als je hebt aangegeven dat je familie beslist, moet die daar wel eensgezind over zijn. Als je nabestaanden van mening verschillen vindt geen donatie plaats.

Hoe registreer ik mijn keuze?

Het vastleggen van je beslissing kan online of per post en is heel eenvoudig. Op de site van het Donorregister kun je kiezen uit twee mogelijkheden: met of zonder DigiD.

Als je inlogt met DigiD kun je meteen je keuze maken en bevestigen. Je bent dan in een minuut of 2 klaar.

Als je geen gebruik maakt van DigiD, vul je online een formulier in dat je vervolgens binnen 3 weken thuisgestuurd krijgt. Dit moet je ondertekenen en (ongefrankeerd) terugsturen naar het Donorregister.

Hoe kan ik mijn registratie controleren?

Als u beschikt over DigiD, kun je je registratie inzien door in te loggen. Je kunt ook een kopie van uw registratiebevestiging aanvragen.

Als je geen DigiD gebruikt, kun je een registratiebevestiging aanvragen per telefoon (0900 - 8212166, kantooruren, lokaal tarief) of via dit aanvraagformulier (pdf; invullen en per post opsturen).

Als ik na de donorregistratie wilsonbekwaam word, blijf ik dan donor?

Ja. Als iemand zijn of haar wens heeft laten vastleggen en daarna wilsonbekwaam is geworden, blijft de registratie geldig. Als iemand overlijdt die wilsonbekwaam is en niks heeft geregistreerd, dan worden géén organen of weefsels gebruikt voor transplantatie.

Ik ben al aardig op leeftijd; kan ik me nog als donor registreren?

Hoe zit het met de wetswijziging op het gebied van donorregistratie?

Een nipte meerderheid in de Tweede Kamer heeft in september 2016 ingestemd met een 'ja, tenzij'-systeem, naar Frans voorbeeld. Dit zou meer donoren opleveren.

De wet moet echter ook nog door de Eerste Kamer. Het is niet bekend wanneer de stemming in de senaat is, maar dit kan nog wel maanden duren.

Hoe zou dat nieuwe systeem gaan werken?

Iedere Nederlander van 18 jaar en ouder krijgt maximaal 2 keer per post de vraag of zij donor wil zijn. Bij mensen die op die 2 brieven niet reageren, komt 'geen bezwaar' te staan in het donorregister. Ook daar krijgen ze weer per post bericht van, en deze 'keuze' is nog te wijzigen.

Mensen die wel reageren op een van de brieven, kunnen dezelfde registratiekeuzes maken als nu het geval is.

Waar vind ik nog meer informatie over orgaandonatie en donorregistratie?

Op de site van het Donorregister staat een lijst met veelgestelde vragen over donorregistratie.

Bron: Donorregister / Trouw / NOS