Een officiële feestdag ruilen voor een niet-christelijke feestdag: kan dat?
Veel Nederlanders vieren niet-christelijke feesten die in Nederland geen officiële feestdag zijn. Denk bijvoorbeeld aal Eid-Al-Fitr (oftewel het suikerfeest) of Eid Al-Adha (Offerfeest). Kun je jouw vaste vrije dagen omruilen zodat je wel vrij hebt op een feestdag van jouw geloof?
Feestdagen zijn nog geen vrije dagen
Of je een vrije dag hebt op een nationale feestdag, hangt af van de cao waar je onder valt. Er is geen wet die bepaalt dat feestdagen ook altijd vrije dagen zijn. “Vaak is dat wel zo, dat is dan vastgelegd in de cao of in het arbeidscontract”, vertelt een woordvoerder van vakbond CNV. “Als die vrije dagen in het arbeidscontract zijn vastgelegd, kun je die niet zomaar ruilen”, legt de woordvoerder uit.
Feestdagen ruilen
“We zien in de afgelopen jaren wel een geleidelijke trend dat er meer cao-afspraken komen die werknemers de ruimte geven om ook op andere, eventueel religieuze, dagen vrij te kunnen nemen”, legt de woordvoerder uit. Zo staat bijvoorbeeld in het arbeidscontract van de NS dat werknemers drie christelijke feestdagen kunnen ruilen voor niet-christelijke feestdagen. Verschillende cao’s hebben zo’n regeling, waaronder ook de cao ABN Amro en de cao uitvaartbranche.
Diversiteitsdag
Andere sectoren werken met een diversiteitsdag. Werknemers kunnen dan vrij vragen op een dag die voor hen belangrijk is. Dit kan een niet religieuze dag zijn, denk aan Pride of bevrijdingsdag, of een niet-christelijke feestdag zoals Eid-Al-Fitr of Chanoeka. Onder andere de ING en Nationale Nederlanden werken met zo’n diversiteitsdag. Andere sectoren kiezen weer voor andere creatieve afspraken.
Om te weten of jij een vrije dag kunt krijgen op een dag die voor jou belangrijk is, kun je dus het beste beginnen bij jouw arbeidscontract. “Alleen als er cao-afspraken zijn gemaakt, kun je hier een beroep op doen. Je werkgever kan dan niet zomaar een verzoek weigeren”, legt de woordvoerder van CNV uit.
Geen cao-afspraken
“Als er geen afspraken zijn gemaakt, ben je voor het ruilen afhankelijk van de medewerking van je werkgever”, aldus de woordvoerder. “Er zijn werkgevers die, ook zonder cao-afspraak, open staan voor verzoeken van werknemers.” Ook kan het zo zijn dat het bedrijf waar je voor werkt is gesloten op feestdagen. In dat geval is feestdagen ruilen niet mogelijk.
Eerlijk roosteren
Er zijn ook sectoren waar er altijd gewerkt wordt op feestdagen, denk bijvoorbeeld aan de zorg. Bij deze sectoren krijgen werknemers vaak een toeslag voor het werken op feestdagen, terwijl andere werknemers liever vrij zijn. “Het is dan een kwestie van eerlijk roosteren en zo veel mogelijk rekening houden met elkaars wensen”, vertelt de woordvoerder.
En als je geen feestdagen kunt ruilen, en geen diversiteitsdag kunt inzetten, dan kun je er natuurlijk altijd nog voor kiezen om een vakantiedag in te zetten op de dag van jouw feestdag.