Een slaapspray op je kussen of onder je tong voor een betere nachtrust: ‘Melatonine is geen snoep’

Lekker Slapen

Een paar pufjes op je kussen of onder je tong om vervolgens weg te dromen in een diepe slaap. Slaapsprays worden gepresenteerd als het nieuwe hulpmiddel voor wie moeilijk in slaap valt. Een spray met lavendelgeur, melatonine of etherische oliën, zou wonderen doen voor een goede nachtrust. Maar is het enkel marketing in een mooi flesje? Radar legt het voor aan een somnoloog, oftewel een slaapexpert.

Wat werkt écht?

Het aanbod aan middelen voor een goede nachtrust is groot. Lavendel, etherische oliën, valeriaan en melatonine zijn bekende hulpmiddelen voor wie beter wil slapen. Er zit een groot verschil in al deze (natuurlijke) middelen. De één is wetenschappelijk onderbouwd en de ander gaat om de geurbeleving. 

Slaapexpert Manu Sastry van het Nederlands Slaap Instituut legt het ons uit: “Melatonine is echt een medicijn en dus veel zwaarder dan bijvoorbeeld valeriaan. Valeriaan is een plant en heeft inderdaad lichte kalmerende slaap bevorderende effecten, er is echter weinig bekend over de veiligheid. Het wordt niet gebruikt in de slaapgeneeskunde. Melatonine wordt in de slaapgeneeskunde gebruikt voor mensen met een verschoven slaapritme en niet als slaapmiddel. Kijk daar wel mee uit. Melatonine is geen snoep ”

“Etherische oliën en andere planten extracten in neussprays raden we in de geneeskunde af", vertelt hij verder. “Hoewel beweerd wordt dat neussprays met deze stoffen de ademhaling verbeteren en daardoor ook de slaap kunnen bevorderen, kunnen sommige het slijmvlies irriteren en bijwerkingen veroorzaken. De consument wil het eerder gebruiken omdat het natuurlijk is. Maar niet alles wat van de natuur is, is goed. Er is nauwelijks informatie over de veiligheid van deze middelen.”

Info

Wat is melatonine?

Melatonine is een hormoon dat door een klier in de hersenen wordt aangemaakt. Het maakt je slaperig wanneer het donker is. 

Melatonine wordt van nature door het lichaam aangemaakt, maar bij sommige mensen is de aanmaak onvoldoende. Daarvoor kun je tabletten van melatonine innemen. Raadpleeg hiervoor je huisarts.

Het is waarschijnlijk veel placebo -
Slaapexpert Manu Sastry

Geur helpt, als jij dat vindt

Maar hoe zit het met slaapsprays? De winkels staan vol mee met deze sprays voor op je kussen, neus of onder je tong voor een goede nachtrust. Sastry vertelt: “Je hebt allerlei soorten sprays, maar een spray voor op je kussen of onder je tong? Het is niet wetenschappelijk bewezen dat slaapsprays echt voor een betere nachtrust zorgen. Het is waarschijnlijk veel placebo.”

“Als je de geur van lavendel als rustgevend ervaart op je kussen, dan is dat prima. Geen reden om het links te laten liggen. Ik zou het simpelweg niet voorschrijven omdat daar te weinig onderbouwing voor is. De behandeling van slecht slapen is vooral niet medicamenteus en wordt cognitieve gedragstherapie voor insomnie genoemd, dat wil zeggen een behandeling voor slapeloosheid die over gedachten en gedrag gaat.”

Je leefstijl telt mee

Leefstijl speelt een grote rol in een goede nachtrust. Volgens hem begint een goede nachtrust al bij simpele gewoontes. Sastry vertelt: “Zorg voor regelmatige bedtijden en een aangename slaapkamer, die donker, stil en koel is. Vermijd koffie in de avonduren en cafeïne houdende thee. Alcohol laat je sneller inslapen maar verstoort de slaap in de tweede nachthelft enorm. Sporten en überhaupt bewegen is ook effectief voor een goede nachtrust, maar niet kort voor het slapen.” 

“Drink een glas warme melk voor het slapen of neem een warme douche. Bereid je hersenen voor op het slapen door bijvoorbeeld een boekje te lezen. Laat je telefoon de laatste uren liggen, want blauw licht verstoort de melatonine aanmaak. Heb je echt slaapproblemen? Ga dan langs de huisarts.”