Elektrische rijders botsen op onduidelijke tarieven bij laadpalen
Elektrische rijders weten vaak niet wat ze betalen als ze hun auto opladen bij een publieke laadpaal. De prijs om te laden staat namelijk niet op een paal aangegeven en hangt van allerlei factoren af. Dit terwijl de prijzen enorm uiteenlopen: bij vergelijkbare palen betaal je 17 euro of maar liefst 40 euro om je accu vol te gooien. Hoe ontdek je welke prijs je betaalt? En waarom kan dat niet simpeler?
Openbare laadpalen worden steeds belangrijker. Het aantal elektrische rijders in Nederlanders is al voorbij de 300.000 gegroeid en blijft de komende jaren stijgen, zeker omdat je vanaf 2030 überhaupt geen nieuwe brandstofauto meer mag kopen. Toch zijn de tarieven die je betaalt bij laadpalen al jaren onduidelijk. Radar nam de verwarrende tarieven in 2016 al onder de loep.
Prijs om te laden is niet vooraf bekend
Nu blijkt dat slechts 13 procent van de elektrische rijders die weleens een openbare laadpaal gebruiken, altijd vooraf weten wat ze gaan betalen. Dit terwijl 80 procent het tarief wel van tevoren wíl weten, maar dat is zelden te zien op de laadpaal zelf en ook apps geven niet altijd de juiste tarieven aan. 44 procent van de ruim 1600 deelnemers aan het Radar Testpanel-onderzoek werd dan ook weleens achteraf verrast door een bijzonder hoge rekening.
Bekijk alle cijfers en verhalen uit ons panelonderzoek: 'Juist die langzaam-laders blijken achteraf verraderlijk duur'
Het verschil tussen benzine en stroom
Ook Cas Eliëns uit Eindhoven deelde zijn ervaring via het Testpanel-onderzoek. Al toen hij voor het eerst met zijn vriend ging kijken naar elektrische auto’s, verdiepte hij zich in de laadprijzen. Die bleken onduidelijk. ‘Als je langs de snelweg tankt, dan heb je gewoon een bord waarop staat: zoveel euro per liter. Ik vind het raar dat het eigenlijk bij elektrisch laden helemaal niet is,’ zegt Cas.
Om zo voordelig mogelijk te laden, houdt hij nu zelf tabellen bij van verschillende laadsessies. Maar in die tabel staan de palen van één bepaald merk zowel bovenaan, bij de duurste opties, als onderaan bij de goedkoopste. Hoe kan dat?
Laadpassen
Om die vraag te beantwoorden gaan we op stap met Maarten Hachmang, oprichter van laadpastop10.nl. Zijn website is bedoeld om te helpen kiezen tussen verschillende laadpassen: een soort betaalpassen waarmee je kunt afrekenen bij laadpalen, want dat kan zelden met een bankpas. 98 procent van de elektrische rijders heeft een laadpas en 58 procent heeft er meerdere.
Hachmang voert een experiment uit. Hij hangt zijn elektrische auto aan vergelijkbare laadpalen van verschillende merken en in verschillende plaatsen. Dat levert de volgende tarieven op:
*We gaan uit van een accu van 55 KWh: dat is ongeveer de capaciteit van een Skoda Enyaq en een Tesla Model 3, twee van de meest verkochte elektrische auto’s in Nederland. Deze laadsessies laten zien dat de paal en de plek een grote invloed hebben op het tarief. Hachmang zegt: ‘Vooral in de grote steden zien we de laatste tijd dat de prijsverschillen aanzienlijk zijn toegenomen. Ook tussen de verschillende laadpaalaanbieders zien we serieuze verschillen in de prijs.’
Prijs = paal + plaats + pas
En daar komt nog een extra factor bij: de laadpas. Verschillende passen rekenen verschillende kosten, bijvoorbeeld in de vorm van abonnementskosten, starttarieven of kosten per kilowattuur. Daardoor kun je bij één paal met twee verschillende passen ook twee verschillende prijzen krijgen.
En er zijn honderden laadpasaanbieders, vaak met hun eigen apps - waarin ze alleen hun eigen prijzen laten zien. Als je verschillende passen hebt, zoals de meeste elektrische rijders, dan moet je de prijs bij één paal dus in verschillende apps checken om de goedkoopste optie te ontdekken. In dit artikel lees je hoe je de beste laadpas(sen) kiest.
Helpt de klantenservice?
Om te checken of laadpaalbedrijven de consument helpen chocola te maken van alle prijsfactoren, bellen we verschillende klantenservices met de vraag wat we gaan betalen voor een laadsessie bij een bepaalde paal van hen. De meeste medewerkers weten dat niet te vertellen. ‘Dat kan ik helaas niet zeggen, want dat is in alle gemeentes anders en ik heb geen concrete gegevens van wat er bij palen gerekend wordt,’ zegt Allego bijvoorbeeld. Lees hier de reacties van de laadpaalbedrijven.
De Vereniging Elektrische Rijders (VER) wil dat de onduidelijkheid verdwijnt. ‘De verschillen per paal, per plaats, per pas: maak die combinatie maar. De variaties zijn ongeveer eindeloos. Dan kan je bijna van tevoren niet weten wat je betaalt.’ zegt VER-woordvoerder Maarten van Biezen.
De VER stelt daarom voor dat je bij een laadpaal moet kunnen scannen welke laadpas daar het voordeligste is. ‘Ik zou willen weten: welke laadpas is voor mij hier het goedkoopst?’ zegt Van Biezen. Volgens hem zou die duidelijkheid ook meer concurrentie tussen laadpasaanbieders opleveren.
Staatssecretaris: ‘Dit is een kinderziekte’
Staatssecretaris Vivianne Heijnen (CDA) van Infrastructuur & Waterstaat is verantwoordelijk voor landelijk beleid rondom laadpalen. Ze vindt het ‘heel erg belangrijk’ dat mensen goede informatie kunnen vinden over laadtarieven, zegt ze tegen Radar. Daarom is ze blij met een ontwikkeling in de markt: binnen enkele maanden wordt een gratis app gelanceerd om tarieven van laadpassen met elkaar te vergelijken.
We leggen Heijnen voor dat het gek is dat je met verschillende passen verschillende prijzen betaalt bij dezelfde paal. Ze erkent dat het gek ‘voelt’, maar voegt toe: ‘Mensen in de elektrische laadpaalwereld sluiten abonnementen af, en dat maakt het ook minder overzichtelijk voor de gebruiker, natuurlijk.’ Daarnaast stelt ze dat de infrastructuur van laadpalen nog in ontwikkeling is. ‘Bij zo’n ontwikkeling horen ook bepaalde kinderziektes. Dit is daar een voorbeeld van.’
GroenLinks: 'Prijsverschillen per plaats moeten worden beperkt'
Kamerlid Suzanne Kröger (GroenLinks) vindt dat de staatssecretaris in moet grijpen. Ze zegt tegen Radar: ‘We hebben een systeem laten ontstaan, door de markt helemaal los te laten, dat voor consumenten niet werkt.’
Ze is positief over het idee dat je bij laadpalen moet kunnen scannen wat de tarieven per pas zijn. Ook D66 steunt het idee. Die partij vindt dat laadtarieven net zo duidelijk worden als benzineprijzen en stelt: ‘Via een website, app of door het scannen van een laadpaal moet het eenvoudiger worden gemaakt om hier inzicht in te verkrijgen.’
Daarnaast vindt Kröger dat de grote prijsverschillen per plaats beperkt moeten worden. Dat kan de landelijke overheid doen door een bandbreedte in te stellen waarbinnen gemeenten en provincies prijsafspraken mogen maken, net zoals dat nu gebeurt bij tarieven voor ov-aanbieders, stelt ze.