Bij de koop van de huizen in de Blaricummermeent tekenden de kopers voor energielevering van Eteck door middel van een WKO-systeem. De warmte komt uit een bron in de buurt en komt met 10-12 graden hun woning in. Daar wordt het door middel van een warmtepomp verwarmd tot de gewenste temperatuur voor tapwater en verwarming. De warmtepomp moeten ze verplicht huren, voor de duur van 30 jaar. Overstappen naar een andere leverancier kan niet, want een warmtenet in Nederland is altijd in handen van één exploitant. En op contractbreuk staat een boete van 1.000 euro per dag, vastgelegd in de notariële akte. Oftewel: je kan geen kant op.  

Extra toezicht op Eteck

Eteck (van oorsprong een Haags sloopbedrijf) heeft de afgelopen jaren enorm aan de weg getimmerd als warmteleverancier. Radar besteedde al eerder aandacht aan achterstallig onderhoud van WKO-systemen, ook daar kwam Eteck in voor. De toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) houdt sinds eind vorig jaar extra toezicht op Eteck vanwege een nieuw aangevraagde vergunning. Dat toezicht focust zich met name op het onderhoud van warmtesystemen. Eteck moest voor 1 februari 2023 laten zien of dit tot verbeteringen heeft geleid. De ACM laat desgevraagd weten informatie van Eteck te hebben ontvangen, zij beoordeelt nu of Eteck voldoende verbetering laat zien.

Naast de huur van de warmtepomp betalen de bewoners een vastrecht afhankelijk van het oppervlakte van de woning. Een wko-systeem wordt als duurzaam in de markt gezet, maar bewoners van de Blaricummermeent laten weten dat zij een enorm stroomverbruik hebben om de warmtepomp te laten draaien. Over duurzaamheid hebben zij dus hun twijfels. Eteck is niet de eerste exploitant van het warmtenet in Blaricum. Eneco was de eerste speler, maar deed het WKO-systeem in 2012 van de hand en daarmee veranderde ook veel spelregels. Zo ging de huurperiode van de warmtepomp opeens van 15 naar 30 jaar. En ook veranderde de jaarlijkse indexering van de prijzen. En daar betalen de bewoners nu de prijs voor. 

Klachten uit meerdere hoeken

Niet alleen uit Blaricum ontving Radar klachten over Eteck, ook uit Dongen, Gorinchem, Amstelveen en Arnhem. Zo stegen de energieprijzen in Highpark in Arnhem met 38 procent. Wederom een WKO-systeem waar geen gas aan te pas komt. Op vragen waar de verhoging vandaan kwam en hoe deze tot stand is gekomen, krijgen de bewoners geen reactie. Opmerkelijk genoeg is het voorschotbedrag voor de maand februari vooralsnog niet afgeschreven. Bewoners hebben geen idee waarom dat niet gebeurd is en wat dit betekent voor eerder aangekondigde prijsstijging. 

Bewoners begrijpen  dat de energiemarkt onrustig is en dat prijzen inmiddels gestegen zijn. 'Maar wil je geloofwaardigheid creëren:, geef dan transparantie. Zeg gewoon: Door de ontwikkelingen op de markt is ook bij ons van alles gaande en we kijken of de huidige indexatiemethode nog wel passend is. Dat zijn we aan het onderzoeken. Maar niets van dat alles, je hoort gewoon niks', vertelt een bewoner uit Arnhem. 

Anne de Vries, onderzoeker aan Tilburg University is kritisch op de voorwaarden van Eteck. 'In de folder staat duidelijk dat de prijs nauwelijks beïnvloed wordt door gas- en olieprijsontwikkeling. 

Niet-Meer-Dan-Anders principe

De prijs voor warmte is in Nederland, door het ontbreken van de nieuwe Warmtewet, nog steeds gekoppeld aan de gasprijs. Dit, terwijl de meeste warmte-systemen gasloos zijn. Daarnaast geldt ook nog Niet-Meer-Dan-Anders-principe, wat inhoudt dat een afnemer van een warmtenet niet duurder uit mag zijn dan dat deze in dezelfde situatie een gasaansluiting had gehad. Omdat de eigenaren van veel WKO-systemen ook nog eens een hoge elektriciteitsrekening voor de warmtepomp betalen en een vastrecht en huur is de vraag of Eteck hiermee hun klanten een Niet-Meer-Dan-Anders-prijs laat betalen. 

De prijsverhogingen zijn ook bij de toezichthouder ACM niet onopgemerkt gebleven. 
ACM heeft soortgelijke klachten als Radar ontvangen en heeft Eteck om opheldering gevraagd omdat het bedrijf in wijken in Amstelveen en Blaricum mogelijk hogere tarieven in rekening brengt dan de toegestane maximumtarieven. De ACM heeft informatie van Eteck gevorderd en ziet er op toe dat het bedrijf de juiste stappen onderneemt richting bewoners.

Kosten warmtenetten inzichtelijk maken

In Nederland zijn ongeveer 21.000 voor hun verwarming en tapwater afhankelijk van een WKO-systeem. 'Dat is hoe wij de warmtenetten in Nederland hebben uitgerold', zegt Annelies Huygen, hoogleraar Energiemarkten (TNO). 'In buurlanden als Duitsland en Denemarken zien we dat de tarieven 40 procent lager liggen. Daar zijn de exploitanten veelal corporaties en zijn de kosten die de bedrijven maken heel inzichtelijk'. In Nederland is de prijs voor warmte, bij gebrek aan een nieuwe warmtewet, nog steeds gekoppeld aan de gasprijs. Daarnaast zijn de kosten die de bedrijven maken voor het exploiteren van de netten niet inzichtelijk. 'Op die manier kan je nooit een eerlijke prijs berekenen naar de klant toe'. 

Eteck wil niet op camera reageren

Eteck laat in een reactie weten na de eerste vragen de voorgestelde tariefstelling 2023 voor al haar bronenergieprojecten is gaan onderzoeken, ook daar waar geen vragen door bewoners zijn gesteld: 'De vragen van bewoners willen we goed en zorgvuldig beantwoorden en dat kost tijd. Vandaar dat wij nu niet in de uitzending van Radar kunnen reageren. Mocht uit het onderzoek blijken dat onjuiste tarieven zijn gehanteerd, dan betreuren wij dat zeer en vindt er uiteraard met terugwerkende kracht een financiële correctie plaats'. Eteck kan naar verwachting kan Eteck in maart volledige helderheid geven naar de bewoners toe en schuift dan aan in de uitzending van Radar.

Ook problemen met Eteck of een ander warmtenet?

Ondervind jij ook problemen met Eteck of een ander warmtenet? Laat het ons weten en vul dit formulier in. We komen graag met je in contact.