'Gratis' app vaak betaald met persoonsgegevens

De campagne is erop gericht consumenten bewust te laten kiezen in plaats van de aanbieder klakkeloos toegang te geven tot zijn gegevens.

'Het is heel belangrijk dat consumenten zich bewust zijn waar ze "ja" tegen zeggen als ze een app installeren,' aldus ACM-bestuurslid Anita Vegter. 'Dat is wat ons betreft het begin van de bewustwording die we nastreven. En "nee" zeggen kan natuurlijk ook.'

Deze actie maakt onderdeel uit van de landelijke campagne van Alert Online, een gezamenlijk initiatief van overheid, bedrijfsleven en wetenschap om online veiligheid te vergroten.

Kopje koffie in ruil voor je contactenlijst?

Om de actie kracht bij te zetten, heeft de ACM een video gemaakt.

92% jongeren leest voorwaarden niet door

Uit onderzoek dat ACM samen met de Nationale Jeugdraad (NJR) heeft gedaan onder jongeren blijkt dat zij vaak niet weten dat aanbieders van apps geld verdienen aan hun persoonlijke gegevens. En dat ze bij gratis apps in feite betalen met hun gegevens. De aanbieder van de app is verplicht de consument te informeren over wat hij met hun gegevens gaat doen en toestemming te vragen om toegang tot zijn gegevens te krijgen.

Veel jongeren (92%) geven aan dat zij meestal niet de moeite nemen om de voorwaarden door te lezen. De machtigingen waarmee de app toegang krijgt tot gegevens van de smartphone, zoals agenda, telefoonboek, locatie en foto’s, wordt door 21% van de jongeren gelezen.

'Privacy paradox'

In het onderzoek geven jongeren aan dat ze veel belang hechten aan hun privacy online, maar als je vraagt naar concrete acties op dat punt blijkt dat ze niet veel moeite doen om hun privacy online te beschermen. De ACM noemt dit de 'privacy paradox'.

Pas na een slechte ervaring neemt de bewustwording toe. Veel jongeren zeggen het geen probleem te vinden als een app gegevens verzamelt, bijvoorbeeld omdat ze vinden dat ze niets te verbergen hebben. Maar vaak weten ze niet dat het bedrijf hun gegevens doorverkoopt en dat deze gegevens bij elkaar worden opgeteld tot een volledig profiel.

Wat kun je zelf doen?

• Voordat je de app installeert kun je controleren tot welke gegevens de app toegang wil. Je kunt je dan afvragen of jij daarvoor wel of geen toestemming geeft.
• Is er een alternatief? Wellicht is er een app waarvoor je wel betaalt, maar die minder gegevens nodig heeft.
• Controleer de voorwaarden van de aanbieder en op zijn minst de privacy-instellingen, ook van de apps die je al gebruikt. Leest de app veel gegevens uit en gebruik je de app zelden, dan kun je ervoor kiezen de app te verwijderen.
• Bij sommige telefoons kun je de instelling van apps na installatie nog wijzigen. Wil je weten hoe dat werkt? Doe de APPK-check op de website van Veiliginternetten.nl.

Wat zijn de regels?

Een app mag niet zonder toestemming de gegevens gebruiken op je smartphone of tablet, zoals je locatie, contacten, berichten of je foto’s. Dit is geregeld in de Telecomwet. ACM houdt toezicht op naleving daarvan.

De consument moet weten welke gegevens worden verzameld voor welk doel. De informatie die je daarover krijgt moet specifiek en duidelijk zijn. De manier waarop de aanbieder dat doet kan verschillen, maar het mag niet alleen door een verwijzing naar de privacy-voorwaarden.

Wanneer de app alleen de gegevens gebruikt die nodig zijn voor het leveren van de dienst hoeft de aanbieder geen toestemming te vragen. Wanneer de app gegevens wil delen met derden, dan moet de consument ook toestemming geven. Ook moet duidelijk zijn wie die derden zijn. Ook hier ziet ACM op toe.

Bron: ACM