Herroepingsrecht bij online bestellingen: wat kun je wel en niet terugsturen?

Het herroepingsrecht wordt ook wel de bedenktijd of het ontbindingsrecht genoemd. Dit is bij wet geregeld, maar diezelfde wet voorziet ook in de nodige uitzonderingen. Dat wil zeggen dat de webwinkel / verkoper in kwestie niet verplicht is om hetgeen jij gekocht hebt, terug te nemen. Wat valt er wel en niet onder deze uitzonderingen?

Voor verreweg de meeste artikelen die je online koopt, geldt dat je deze binnen de bedenktijd mag terugsturen. Een paar productcategorieën worden nog weleens ten onrechte uitgezonderd.Producten die de webwinkel níet mag uitzonderen - en dus retour moet nemen:

• Aanbiedingen
• Producten die de winkel speciaal voor de klant besteld heeft (Dit is niet hetzelfde als maatwerk - zie verderop bij uitzonderingen)
• Tweedehands producten
• Hygiënische producten zonder verzegeling
• Producten waarvan de verpakking is geopend
• Producten met een beschadiging (Heb je het product beschadigd tijdens je bedenktijd? Dan mag de winkel de schade bij jou in rekening brengen. Terugname weigeren mag echter niet.)

Deze zaken moet de webwinkel dus gewoon terugnemen als je ze binnen de bedenktijd retourneert, ook al zou je dat misschien niet verwachten.

In bovenstaande gevallen moet je je dus niks laten wijsmaken door de webwinkel. Maar wat zijn nu wel legitieme uitzonderingen op het herroepingsrecht? Hieronder zetten we ze op een rij, gevolgd door een toelichting per categorie, inclusief de officiële wettekst.Zaken waarvan de webwinkel het retourneren door de klant mag weigeren:

• Maatwerk
• Bederfelijke waar
• Hygiënische producten of producten met gezondheidsrisico met verbroken verzegeling
• Audio- en video-opnamen en computerprogrammatuur met verbroken verzegeling
• Apps en andere downloads
• Losse kranten en tijdschriften
• Vakantieaccommodatie, vrijetijdsbesteding, autoverhuur en aanverwante diensten
• Producten die vermengd worden met andere producten
• Geveilde producten
• Producten waarvan de prijs afhankelijk is van schommelingen op financiële markten
• Alcoholische dranken die meer dan 30 dagen na de koop geleverd worden en waarvan de werkelijke waarde  afhankelijk is van marktfluctuaties.
• Diensten (onder bepaalde omstandigheden)

Toelichting per uitzondering:

Maatwerk

Hierbij gaat het vooral om op maat gemaakte of gepersonaliseerde zaken. Kun je bijvoorbeeld tot op de centimeter nauwkeurig aangeven hoe je een bepaald onderdeel wilt hebben, dan is doorgaans sprake van maatwerk en is dit uitgezonderd van het herroepingsrecht. Hetzelfde geldt voor zaken waar je je naam op laat drukken of in laat graveren.

Heb je je product zelf samengesteld, maar bestaat het uit standaard onderdelen? Dan mag je het gewoon terugsturen binnen de bedenktijd. Denk hierbij aan computer die je zelf samenstelt, of een kast waarvan je zelf de afzonderlijke (standaard)componenten kiest.Letterlijke tekst uit het Burgerlijk Wetboek: 'de levering van volgens specificaties van de consument vervaardigde zaken, die niet geprefabriceerd zijn en die worden vervaardigd op basis van een individuele keuze of beslissing van de consument, of die duidelijk voor een specifieke persoon bestemd zijn'.

Bederfelijke waar

Producten die beperkt houdbaar zijn, mag de webwinkel uitzonderen van herroeping. Bijvoorbeeld een pak melk, of vleeswaren voor op brood. Producten vallen hier dus niet onder wanneer ze veel langer houdbaar zijn, zoals flessen frisdrank of blikjes bonen.Wettekst: 'de levering van zaken die snel bederven of die een beperkte houdbaarheid hebben'.

Hygiënische producten of producten met gezondheidsrisico met verbroken verzegeling

Zolang ze verzegeld zijn, mag je hygiënische producten of producten met gezondheidsrisico's gewoon terugsturen. Heb je de verzegeling (meestal in de vorm van folie of een sticker) verbroken, dan mag de webwinkel het retourneren weigeren. De winkel moet je hier wel vooraf op gewezen hebben.

Dit geldt voor bijvoorbeeld voedingssupplementen, maandverband, erotische artikelen en dergelijke.Wettekst: 'de levering van zaken die niet geschikt zijn om te worden teruggezonden om redenen van gezondheidsbescherming of hygiëne en waarvan de verzegeling na de levering is verbroken'.

Apps en andere downloads

Digitale inhoud die niet op bijvoorbeeld een dvd of andere fysieke drager wordt geleverd (zoals apps dus), is uitgezonderd van het herroepingsrecht - mits de aanbieder je tijdens de bestelling toestemming heeft gevraagd voor directe levering, en je afstand hebt gedaan van bedenktijd.Wettekst: 'de levering van digitale inhoud die niet op een materiële drager is geleverd, voor zover de nakoming is begonnen met uitdrukkelijke voorafgaande toestemming van de consument en de consument heeft verklaard dat hij daarmee afstand doet van zijn recht van ontbinding'.

Audio- en video-opnamen en computerprogrammatuur met verbroken verzegeling

Muziek, films, games en andere software kan je doorgaans niet meer retourneren zodra je de verzegeling verbroken hebt. De winkel moet je hier wel vooraf op gewezen hebben.Wettekst: 'de levering van audio- en video-opnamen en computerprogrammatuur waarvan de verzegeling na levering is verbroken'.

Losse kranten en tijdschriften

Als je een abonnement ('geregelde levering') hebt afgesloten, dan kun je daar binnen 14 dagen nog gewoon van af. Heb je echter een los exemplaar besteld, dan valt dat wél buiten het herroepingsrecht. Je kunt dus niet elke week de Donald Duck bestellen en weer terugsturen.Wettekst: 'de levering van kranten, tijdschriften of magazines, met uitzondering van een overeenkomst voor de geregelde levering van dergelijke publicaties'.

Vakantieaccommodatie, vrijetijdsbesteding, autoverhuur en aanverwante diensten

Als je een hotelkamer of een huurauto voor een bepaalde periode boekt, kan deze overeenkomst worden uitgesloten van bedenktijd. Dan kan níet bij een hotelbon zonder vaste datum. Als je zoiets bestelt, geldt wel gewoon het herroepingsrecht.Wettekst: 'een overeenkomst tot het verrichten van diensten die strekt tot de terbeschikkingstelling van accommodatie anders dan voor woondoeleinden, van goederenvervoer, van autoverhuurdiensten, van catering en van diensten met betrekking tot vrijetijdsbesteding, indien in de overeenkomst een bepaald tijdstip of een bepaalde periode van nakoming is voorzien'.

Producten die vermengd worden met andere producten

Stel dat je tuinaarde hebt besteld, en die wordt bij levering in je achtertuin gestort, bovenop andere aarde. Als je je aankoop vervolgens wilt terugdraaien, zal dat lastig worden. De leverancier mag het in elk geval weigeren.Wettekst: 'de levering van zaken die na levering door hun aard onherroepelijk vermengd zijn met andere zaken'.

Geveilde producten

Let op: het gaat hier om zaken die gekocht zijn via een offline veiling - dus niet via een internetveiling. Wat je koopt via een internetveiling is doorgaans gewoon te retourneren, zolang het niet onder een van de andere uitzonderingen valt. Bij een offline veiling geldt geen bedenktijd - óók niet als je meebiedt via telefoon of internet.Wettekst: 'een overeenkomst die is gesloten tijdens een openbare veiling'.

Producten waarvan de prijs afhankelijk is van schommelingen op financiële markten

Producten als aandelen of goud kunnen in waarde fluctueren, ook binnen de bedenktijd van 14 dagen, zonder dat je daar invloed op hebt. Je mag die daarom niet retourneren.Wettekst: 'een overeenkomst waarbij de prijs van de zaken of diensten gebonden is aan schommelingen op de financiële markten waarop de handelaar geen invloed heeft en die zich binnen de ontbindingstermijn kunnen voordoen'.

Alcoholische dranken die meer dan 30 dagen na de koop geleverd worden en waarvan de werkelijke waarde afhankelijk is van marktfluctuaties.

Het gaat hierbij niet om 'standaard' drank die je bij de online slijterij of de wijnwebwinkel koopt, maar om (zeer) dure flessen die je bijvoorbeeld bij een veiling in de wacht sleept. Het product is dan eerder een soort belegging, bedoeld voor speculatie in plaats van consumptie.Wettekst: 'de levering van alcoholische dranken waarvan de prijs is overeengekomen bij het sluiten van een consumentenkoop, maar waarvan de levering slechts kan plaatsvinden na dertig dagen, en waarvan de werkelijke waarde afhankelijk is van schommelingen van de markt waarop de handelaar geen invloed heeft'.

Diensten (onder bepaalde omstandigheden)

Diensten (bijvoorbeeld: eenmalig advies) mag de aanbieder onder specifieke omstandigheden uitsluiten van retour. Zie voor de voorwaarden hieromtrent Bedenktijd bij diensten (herroepingsrecht) op de site van Stichting Webwinkelkeur.

Bron: Burgerlijk Wetboek / Stichting Webwinkelkeur / Juridische Supermarkt

Beeld: ANP Foto