Hier moet je op letten als je een huisdier koopt via Marktplaats

Het probleem is dat het heel slecht controleerbaar is wie er achter de advertenties zit op Marktplaats, volgens Dik Nagtegaal van de Dierenbescherming. 'Dat maakt het geen ideaal platform om levende wezens op te verkopen', aldus Nagtegaal.

Ook Frederieke Schouten, directeur van dierenwelzijnsorganisatie Dier&Recht, maakt zich zorgen over het gebrek aan controle. 'Marktplaats is natuurlijk ontzettend anoniem. Het platform heeft wel een aantal maatregelen genomen om in ieder geval te achterhalen waar verkopers zich bevinden, maar het is nog steeds een plek waar illegale hondenhandel en het illegaal fokken van rassen erg makkelijk gemaakt wordt. Zo worden er nog steeds honden, die niet in overeenstemming met de regels zijn, gefokt', aldus Schouten. Dit is voornamelijk het geval bij kortsnuitige honden of honden die andere erfelijke aandoeningen hebben.

Wees waakzaam voor malafide verkopers

Om de malafide handel van dieren uiteindelijk een halt toe te roepen, moet je voorkomen dat mensen dieren aanschaffen bij zulke verkopers volgens Schouten. Als het dan toch gebeurt, moeten mensen dat melden bij de NVWA of Marktplaats. Het is raadzaam om een aantal dingen in acht te nemen voordat je een huisdier aanschaft via Marktplaats.

Waar moet je op letten wanneer je een huisdier via Marktplaats hebt gevonden?

• De eerste stap moet zijn: google de naam en het adres van de fokker los van elkaar en kijk of je recensies tegenkomt. Als die je niet aanstaan, begin er dan gewoon niet aan. 
• Bekijk de advertenties van de verkoper. Als de verkoper te veel advertenties heeft met (populaire) rassen van bijvoorbeeld honden of katten, kan dit duiden op een zogenaamde broodfokker. Een broodfokker is iemand die zoveel mogelijk dieren fokt voor het geld en niet nadenkt over het welzijn van de dieren.
• Wanneer een verkoper het hele jaar door op elk moment 'voorraad' heeft, kan dat er ook op duiden dat dit niet gewoon een fokker is met een aantal nestjes per jaar.
• Vergelijk de vraagprijs van de verkoper met vraagprijzen bij andere verkopers via Marktplaats of officiële fokkers. Malafide verkopers verkopen de dieren vaak tegen prijzen onder de marktprijs. 
• Wanneer je een huisdier koopt, vraag dan na of het dier alle nodige keuringen en inentingen bij de dierenarts heeft gehad. Daarnaast moet het dier gechipt, geregistreerd en ontwormd zijn. Verder is het belangrijk om een medisch paspoort en eventuele stamboom te hebben van het dier. 
• Ga na hoe oud de dieren zijn. Wettelijk gezien mogen kittens en pups pas na zeven of acht weken weggehaald worden bij hun ouders. 
• Controleer of de dieren uit het buitenland komen. Als ze uit het buitenland zijn gekomen weet je niet hoe en in welke omgeving de dieren zijn opgegroeid. Daarnaast zijn ze vaak ziek. Wanneer de dieren uit het buitenland komen, kan het duiden op een illegale handel. Het grootste risico bij een illegale handel is de import van niet of niet goed gevaccineerde honden of katten uit landen waar rabiës (hondsdolheid) voorkomt. Rabiës is een dodelijke infectieziekte die onder andere honden en katten krijgen. Het komt in Nederland enkel voor bij vleermuizen, maar het is nog wel aanwezig in Oost-Europa. Het virus kan behalve honden ook andere zoogdieren besmetten, inclusief de mens. Een onbehandelde rabiësbesmetting is voor de mens altijd dodelijk.
• Ga persoonlijk langs bij de verkoper. Zo kun je controleren in wat voor omstandigheden het dier zich bevindt. Bekijk vervolgens de dieren en vraag jezelf af: zijn ze enthousiast en zien ze er goed uit? Als ze een beetje suffig zijn, niet naar je toe komen en vies zijn bij hun ogen, oren en neusjes is dat een slecht teken. 
• Kijk ook of je bijvoorbeeld bedenktijd kunt krijgen. Geef aan dat je geïnteresseerd bent, maar er nog wel een nachtje over zou willen slapen. Als dat niet kan, duidt dat vaak op een malafide verkoper. 

Na al deze waarschuwingen klinkt het misschien alsof je Marktplaats beter kunt vermijden als het gaat om het kopen van een dier, maar er zijn genoeg goede verkopers en fokkers te vinden op Marktplaats die wel deugen. Daarnaast kun je er altijd voor kiezen om een dier uit het dierenasiel te halen. De belangrijkste tip is om niet te overhaast een huisdier te kopen, volgens Dik Nagtegaal van de Dierenbescherming. 'Neem er de tijd voor om alles goed uit te zoeken en laat je vooral niet haasten door de fokker.'

Hoe houden Marktplaats en de NVWA hier toezicht op?

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) ontvangt regelmatig meldingen over malafide verkopers van dieren, volgens Lex Benden woordvoerder van de NVWA. Volgens Benden werken Marktplaats en de NVWA nauw samen bij het houden van toezicht op zulke malafide praktijken. Wanneer er een melding door iemand gemaakt wordt, kan de NVWA verschillende dingen doen. 'Bij een mogelijke overtreding kan de NVWA de gegevens van de verkoper vorderen. Deze gegevens worden gebruikt om eventueel een fysieke inspectie in te plannen of om een waarschuwingsbrief te versturen. De inspecteurs kijken bij controles of fokkers en handelaren zich houden aan de regels. Houden zij zich niet aan de regels, dan grijpt de NVWA in door bijvoorbeeld een boete te geven of in het ergste geval worden de dieren afgepakt', aldus Benden.

Er kan nog een schepje bovenop

'Bij de NVWA moet er nog veel meer gebeuren op het gebied van handhaving', vindt Schouten. 'Het is goed dat ze criteria hebben laten opstellen en dat er dus handhaving begonnen is op onder andere het fokken van kortsnuitige honden, maar dat moet natuurlijk voor nog veel meer erfelijke aandoeningen en uiterlijke kenmerken gebeuren. Het is een beetje een druppel op een gloeiende plaat, maar we zijn wel erg enthousiast dat ze begonnen zijn. Dat is echt beter dan in het verleden. Het probleem is alleen dat de NVWA te weinig capaciteit heeft om hier echt goed op te handhaven. Als wij meldingen doen, krijgen we ook vaak te horen dat het geen prioriteit heeft. De kans op een bezoek van de NVWA wordt hierdoor heel erg klein en fokkers kunnen dan gewoon hun gang gaan. Het achterhalen van malafide fokkers vergt natuurlijk wel wat onderzoek, maar op dit moment heb ik het idee dat ze afwachten tot wij of iemand anders het meldt', aldus Schouten.

Nagtegaal sluit zich hierbij aan en vindt ook dat er bij de NVWA en Marktplaats nog best een schepje bovenop kan. 'Ze doen wel wat met waarschuwingen hier en daar, maar ze moeten eigenlijk strengere voorwaarden stellen aan bijvoorbeeld registratie op Marktplaats. Er moet voorkomen worden dat iemand onder vijf verschillende namen dieren kan aanbieden die allemaal uit dezelfde schuur komen. Zo wordt het als koper ook helder met wie je te maken hebt.'

Koop het dier niet, maak er een melding van

Dier&Recht is een speciale campagne gestart om mensen bewust te maken van de malafide verkoop en roept daarbij mensen op om deze advertenties op Marktplaats te melden. De dierenwelzijnsorganisatie wil dat bezoekers van Marktplaats onder andere letten op advertenties van fokkers die honden verkopen die niet voldoen aan de richtlijnen. Bezoekers moeten deze advertenties melden bij Marktplaats zodat deze verwijderd kunnen worden. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om honden die een veel te korte snuit hebben waardoor ze het altijd benauwd hebben of dwergkeeshondjes die constant hoofdpijn hebben omdat hun hersenen niet in hun te kleine schedel passen.

Door het melden van foute advertenties kan de handel en fokkerij van deze dieren gestopt worden. Het melden is heel eenvoudig. Wanneer je op Marktplaats een foute advertentie tegenkomt, open je deze. Rechtsonder elke Marktplaatsadvertentie staat 'Meld aan Marktplaats'. Door hierop te klikken verschijnt er een pop-up. Hier kies je voor de optie 'In strijd met de regels' en daarna 'Andere reden' en vervolgens vul je in 'Niet volgens de wet gefokt' of 'Verdacht van illegale handel'.

Koop de dieren niet bij de malafide verkopers om ze te redden, want ze worden vanzelf weer vervangen door nieuwe dieren. Als je ze koopt steun je juist de malafide handel. Maak er in plaats daarvan een melding van bij Marktplaats, de NVWA of bij het meldpunt 114 Red een dier van de politie.