Hoe een slechte waterkwaliteit je gezondheid kan beïnvloeden

Veel rivieren, sloten en meren zijn nog altijd erg vervuild en hebben een slechte waterkwaliteit. De Europese Commissie concludeert dat de waterkwaliteit van zoet water in Nederland zwaar onder druk staat. Wat voor gezondheidsrisico's brengt deze slechte waterkwaliteit met zich mee? En moeten wij ons zorgen maken?
Waarom is de waterkwaliteit slecht?
De kwaliteit van de rivieren, sloten en meren staat erg onder druk. De waterkwaliteit is ondermaats en dit komt door meerdere factoren.
Hilde Passier, geochemicus bij kennisinstituut Deltares, ziet dat de grootste oorzaken van een slechte waterkwaliteit ontstaan door activiteiten van de mens zelf. ‘’Landbouw, industrie, medicijngebruik, maar ook huishoudens zorgen dat schadelijke stoffen in het water terecht komen die vervolgens leiden tot verontreinigd water.’’
Ze benoemt dat het bij huishoudens gaat om schoonmaakmiddelen, urine, ontlasting, maar ook om verf en andere oplosmiddelen. Dat komt via een put of gootsteen in het riool terecht.
Passier vertelt dat er steeds meer andere stoffen bijkomen en het steeds lastiger wordt om al deze stoffen uit het water te zuiveren. ‘’Er wordt niet genoeg vooruitgang geboekt wat voor de natuur, de dieren, maar ook zeker voor ons als mens grote gevolgen kan hebben.
Kun je ziek worden van vervuild water?
Deze verontreiniging van het water door schadelijke stoffen heeft vele gevolgen. Zo ook voor de gezondheid van mensen. Passier legt uit dat wij schadelijke stoffen binnen kunnen krijgen als vervuild water gebruikt wordt voor bijvoorbeeld het bespuiten van onze groenten.
‘’Van één druppel wordt je niet ziek, maar wanneer je dit voor een lange tijd in grote hoeveelheden binnenkrijgt, kan je wel ziek worden. Er zitten ook kankerverwekkende stoffen tussen, dus is het belangrijk dat we dit niet in grote hoeveelheden binnenkrijgen.’’
Dit geldt ook voor het zwemmen in vervuilde sloten, rivieren en meren. Het is volgens Passier niet gezond om te zwemmen in water met schadelijke stoffen en/of bacteriën. Zij zegt dat dit deels te maken heeft met bacteriën en schadelijke stoffen die niet goed weg te zuiveren zijn. ‘’Het is niet dat iedereen ineens acuut ziek wordt, maar het is ook niet iets wat je graag binnenkrijgt. Ook omdat we de risico’s van sommige stoffen op lange termijn nog niet weten.’’
Schadelijke stoffen teruggevonden
Ook Karen Eilers, programmaleider water en duurzame landbouw bij milieuorganisatie Natuur & Milieu, benadrukt dat uit meerdere onderzoeken blijkt dat er veel bestrijdingsmiddelen teruggevonden worden in het oppervlaktewater en dat wij deze kunnen binnenkrijgen.
''In bloed, urine en ontlasting van mensen zijn er bestrijdingsmiddelen gevonden. Deze kunnen we door er in te zwemmen binnenkrijgen, maar ook als je bijvoorbeeld naast een bollenveld woont.’’
Moeten we ons zorgen maken?
Eilers vindt dat er zeker reden is tot zorg: ‘’Door die slechte waterkwaliteit ontstaan er allerlei problemen die effect hebben op de mens en gezondheid. De natuur staat onder druk door al dat vervuilde water. Het leidt ertoe dat er minder dieren en planten overblijven en dat is nu al aan de gang. Bomen kunnen bijvoorbeeld afsterven, wat invloed heeft op onze luchtkwaliteit en kwaliteit van leven.’’
Jaco van Heemskerk, hydroloog van Natuurmonumenten, ondersteunt dit. Hij geeft aan dat water van levensbelang is voor onze natuurgebieden en een basisbehoefte van planten en dieren die daar leven: ‘’Natuur is een onderdeel van onze leefomgeving en daarbij enorm belangrijk voor ons als mensen.’’
''Naast de natuur die onder druk staat en invloed heeft op ons als mens zijn er zoveel andere dingen die ermee spelen’’, legt Passier uit. Het grootste risico volgens haar is dat we het water zometeen niet meer kunnen gebruiken voor alle dingen die we er nu mee doen, zoals water drinken, gewassen besproeien en vee laten drinken.
‘’We doen zoveel met schoon water en het is belangrijk voor bijvoorbeeld onze gezondheid. Het is daarom zaak om de goede voorraden en beschermen en zorgen dat het schoon blijft en gebruikt kan worden.’’