Kabinet wil maatregelen tegen massadonatie via internationale spermabanken
Sperma mag in Nederland niet op grote schaal worden gedoneerd. Maar via de European Sperm Bank in Amsterdam kunnen mannen alsnog over de hele wereld tientallen kinderen verwekken. Het kabinet zegt te onderzoeken of het mogelijk is om wettelijke maatregelen te nemen tegen dit soort praktijken.
De European Sperm Bank werft actief spermadonoren via sociale media, zo behandelen we in de uitzending van maandag 2 december. Met teksten als ‘Help vrouwen en koppels, ontvang een vergoeding’ worden jonge mannen gelokt. Het vooruitzicht: 560 euro per maand.
Dit bedrag valt officieel onder de noemer ‘onkostenvergoeding’ en is dus legaal. Per donatie ontvangen donoren veertig euro, wat betekent dat ze veertien keer per maand moeten langs moeten om dat bedrag te halen. Sperma wordt vervolgens over de hele wereld verstuurd. Deskundigen zijn kritisch: stimuleert de European Sperm Bank massadonatie?
Kabinet: ‘Eén donor voor veel kinderen kan echt niet’
“Het kan echt niet dat met de zaadcellen van één donor grote aantallen kinderen worden verwekt”, reageert het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport op vragen van Radar. In Nederland wordt dit op het moment voorkomen met een wetswijziging van de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting (Wdkb), die volgend jaar in werking treedt. Dan is geborgd dat in Nederland de zaadcellen van één donor bij niet meer dan twaalf vrouwen mogen worden gebruikt. Nu wordt dat nog niet goed geregistreerd.
“De European Sperm Bank houdt zich aan de Nederlandse wet- en regelgeving”, licht een woordvoerder van het ministerie toe. “Het lichaamsmateriaal gaat na donatie naar Denemarken en wordt vanuit daar gedistribueerd naar het buitenland. Hierdoor valt de uiteindelijke toepassing buiten ons toezicht.”
Het kabinet is daar niet blij mee. “We onderzoeken of het mogelijk is om via Nederlandse wetgeving maatregelen te treffen om massadonatie met in Nederland gedoneerd sperma te voorkomen.”
European Sperm Bank: ‘Handelen in belang van alle betrokkenen’
De European Sperm Bank zegt in een reactie zich in te zetten om in het belang van alle betrokkenen te handelen. En volgens de wet. “Om meer duidelijkheid en inzicht te krijgen in spermadonaties bij alle spermabanken, en om een gezamenlijke, sectorbrede aanpak mogelijk te maken, roepen we beleidsmakers op om stappen te zetten richting de oprichting van een EU-breed register voor spermadonoren”, laat een woordvoerder verder weten.
In de Tweede Kamer is de laatste tijd steeds meer bezorgdheid over praktijken zoals die van de European Sperm Bank. De SGP heeft vorige maand samen met de ChristenUnie, CDA en GroenLinks/PvdA een motie ingediend waarin de regering wordt gevraagd om in te grijpen.