Kan varkensvlees je met corona besmetten?
Na het nieuws over coronahaarden in verschillende slachthuizen, kwam de vraag: is vlees van een 'besmette' vleesproducent wel veilig? Jazeker, weten experts, maar over varkensvlees bestaat toch twijfel. Varkens zouden namelijk vatbaarder zijn voor humane ziektes. Zouden ze ook de oorzaak van de besmettingsgevallen kunnen zijn?
Minister van Landbouw Carola Schouten heeft eind april een onderzoek gestart naar het coronavirus bij varkens. 'Belangrijk om het uit te sluiten', geeft de minister aan, want de verwachte conclusie van het onderzoek (dat in augustus komt), is dat er geen risico is. Slachtdieren zouden niet gevoelig zijn voor Covid-19.
'Het onderzoek is wel relevant', stelt levensmiddelenmicrobioloog Marcel Zwietering van Wageningen Universiteit, met het oog op de al bekende infectieziektes die van varken op mens overdraagbaar zijn. 'Als een varkensboer een dier kan besmetten, en andersom, dan kan het varken het virus ook in het slachthuis aan een medewerker doorgeven. Als de beperkende maatregelen daar dan niet goed worden opgevolgd, zou het virus zich daar snel van mens op mens kunnen verspreiden.'
Inactief virus
Als varkens toch besmet kunnen worden, is varkensvlees eten dan gevaarlijk? Het risico blijft miniem, om drie redenen. Het virus zou niet lang actief blijven op het vlees, of op de verpakking die door het personeel werd aangeraakt. 'Vlees wordt daarna meestal gebakken en verhit. Virussen worden bij hoge temperaturen inactief', verduidelijkt Zwietering nog. 'De besmettingsroute is ook verkeerd. Je wordt via de luchtwegen besmet met het coronavirus, niet via je maag of darmen.'
Intensieve vleesverwerking
De oorzaak van de brandhaarden in slachthuizen, is nog niet met zekerheid vastgesteld. Eerdere onderzoeken in Duitsland en China weerleggen het idee dat slachtdieren het coronavirus zouden kunnen verspreiden. Wat dan wel? De overdracht van mens op mens, vermoedelijk door een gebrek aan beperkende maatregelen in slachthuizen.
In de intensieve vleesverwerking is afstand houden tussen medewerkers moeilijk. Onder de bekende besmettingsgevallen in slachthuizen, zijn ook veel arbeidsmigranten die bij elkaar wonen in kleine woningen en samen in kleine busjes naar het werk gaan. Dan verspreidt het virus zich snel. Maar de conclusie blijft: de kans op besmetting door varkensvlees te eten, bestaat bijna niet.
Update: Kabinet gaat alle slachthuismedewerkers testen
De GGD'en gaan alle medewerkers van slachthuizen testen op het coronavirus. Volgens minister Hugo de Jonge (VWS) komen eerst de slachthuizen waar het risico het grootst is aan de beurt. Er werken ongeveer 24.000 mensen in de sector. De Jonge benadrukt dat de verantwoordelijkheid om het virus in te dammen nog steeds bij werknemers en werkgevers van de slachthuizen ligt en niet enkel bij de GGD.