Kinderen hebben veel schermtijd en zijn vaker bijziend: zo krijg je ze meer naar buiten

buitenspelen144815944_l_normal_none.jpg

De bijziendheidscijfers onder jongeren zijn in de laatste jaren fors gestegen. Experts melden in het AD dat de vele schermtijd van kinderen en jongvolwassenen hierin een grote rol speelt. De oplossing lijkt simpel: meer buitenspelen. Radar geeft zeven tips om dit voor elkaar te krijgen.

Wat zo makkelijk lijkt, blijkt in de praktijk echter een enorme opgave. Uit onderzoek van Kantar Public - in opdracht van Jantje Beton - blijkt namelijk dat twee op de vijf kinderen minder dan een uur per dag buitenspelen. 

Schermtijd bij kinderen stijgt

Ook kwam uit onderzoek naar buiten dat de schermtijd van jonge kinderen tot zes jaar verder in 2023 steeg ten opzichte van 2022. Gemiddeld hebben zij honderd schermminuten per dag, zeven meer dan een jaar eerder. Een kwart van de kinderen van nul tot één jaar oud zit zelfs meer dan twee uur per dag achter een scherm, zo meldt Netwerk Mediawijsheid na onderzoek.

Radar heeft in samenwerking met integratief kindertherapeut Karin Mulder wat tips op een rijtje gezet, zodat jouw kind, van kleuter tot puber, mogelijk meer naar buiten wil en het scherm wat vaker links laat liggen. 

Mulder noemt buitenspelen haar ‘stokpaardje’, omdat ze als omgevingstechnoloog in het verleden meerdere wetenschappelijke onderzoeken heeft afgerond naar het buitenspelen van kinderen. Ook heeft ze voor meerdere Nederlandse gemeenten speelruimtebeleidsplannen opgesteld.

Schermlimiet instellen

De eerste tip is om een schermlimiet in te stellen voor je kind. ‘Dat werkt’, vertelt Mulder. ‘TikTok en diverse spellen zijn erop ingericht om je zo lang mogelijk aan die app vast te houden. Je zou die limiet ook voor jezelf kunnen instellen, maar dat moet je zelf bepalen. Wanneer je dat doet, heb je wel direct extra aandacht en interesse voor je kind.’

Benieuwd hoe je zo’n schermlimiet instelt? Onderaan het artikel vind je een kader met daarin een simpele instructie.

Stuur je kinderen naar buiten

Kinderen zijn een kei in het ontdekken van de wereld en laten hun fantasie de vrije loop. ‘Dus stuur je kinderen gewoon naar buiten’, zo stelt Mulder, die daar wel een kanttekening bij plaatst. ‘Dan moet een buurt natuurlijk wel aan de basisvoorwaarden van veiligheid voldoen, maar in dat geval loont het om je kind naar buiten te sturen. De ontwikkeling in de wijde wereld gebeurt in stapjes. Wanneer je een oogje in het zeil houdt en liefdevol begeleidt, laat je een kind op een vrije manier de wereld ontdekken.’

Toon interesse in de avonturen van je kind

Mulder ziet het omarmen van de interesses van je kind als iets heel belangrijks. ‘Ga eens mee met je kind en vraag oordeelloos naar welke plekken je kind leuk vindt. Vraag ook wat die plekken zo leuk maakt en met wie kind graag speelt. Ga het gesprek aan over wat je kind leuk vindt om buiten te doen, wees nieuwsgierig.’ 

Ga naar speciale speelplekken

Buiten de directe omgeving van het kind, zijn speeltuinen en andere mooie locaties soms leuk als afwisseling voor een kind. ‘Speelplekken bezoeken waar je kind niet alleen naar toe kan gaan is heel belangrijk. Het beste is alleen wel wanneer dat een toevoeging is op een gezonde buiten speelomgeving in de buurt. Daar kan je kind dan wel zelf naar toe om op eigen gelegenheid andere leeftijdsgenoten te ontmoeten.’

Gebruik games als toevoeging

Daarnaast kun je videogames als tool inzetten om je kind te stimuleren om naar buiten te gaan, legt Mulder uit. ‘Een videospel kan verbeelden. Het nabootsen van de game kan een opstapje zijn voor een leuk spel buiten. Vraag aan je kind: ‘Als we dat spel gaan naspelen, welk karakter ben jij dan? En welke ben ik?’ Er komt dan vanzelf een eigen verhaal op gang door de fantasie van het kind en dan krijg je contact.’ 
Mulder raadt echter wel aan om niets ‘voor te doen’ of ‘over te nemen’, maar raadt enkel aan om ‘de fantasie te stimuleren door vragen te stellen’.

Ook halen kinderen inspiratie uit YouTube-videos, zo merkt Mulder op. ‘Kinderen gebruiken dit platform als een vorm van inspiratie. Zo gaan ze bijvoorbeeld zingen door een denkbeeldige microfoon en dat kan ook gewoon buiten.’

Zoek het groen op

Voor alle kinderen, van peuter tot puber, ziet Mulder het bos en de natuur als de perfecte buitenspeelplek. ‘De natuur stimuleert kinderen van verschillende leeftijden op verschillende manieren: poppetjes maken van kastanjes, in bomen klimmen, hutten bouwen, parfum maken van bloemblaadjes, noem maar op.

Naar zo’n locatie gaan stimuleert een kind om op ontdekkingstocht te gaan. ‘Op natuurcampings vind ik het heel leuk dat er bordjes bij de wc’s hangen met sporen van bijvoorbeeld een konijn, das of een vos. Dat, in combinatie met de bijschriften, motiveert de jeugd om die sporen te zoeken.’  

Zet niet zelf een speelgroep op

Kinderen zelf noemen als voornaamste reden om ergens te spelen de aanwezigheid van andere kinderen. Mulder raadt alleen af om als ouders een groep op poten te zetten, omdat kinderen dat zelf moeten doen. ‘Ik vind dat truttigheid, dan regel je weer van alles voor je kind. Kinderen kunnen leren om zelf af te spreken en bij iemand langs te gaan. Wanneer je alle problemen voor kinderen gaat oplossen of vóór wil zijn, creëer je over het algemeen onzekere kinderen, omdat die niet gewend zijn zelf dingen te regelen.’

Hoe stel je een schermlimiet in?

IPhone/IPad:

1- Ga naar ‘instellingen’.

2- Druk op ‘schermtijd’.

3- Ga naar ‘schakel schermtijd in’ en klik op ‘ga door’.

4- Kies voor wie je de schermtijd instelt.

5- Bij ‘apparaatvrije tijd’ kun je instellen op welke dagen en tijden je kind schermtijd mag.

6- Beveilig je instellingen met een speciale toegangscode.

Android:

1- Download de twee ‘Family Link’-apps. Download de app voor ouders op je eigen telefoon en de app voor kinderen en tieners op het toestel van je kind.

2- Open de app en volg de instructies

3- Selecteer je kind, ga naar ‘schermtijd’ en dan naar ‘instellen’.

4- Geef hier aan hoeveel uur je kind per dag de telefoon mag gebruiken.

5- Je kunt ook instellen wanneer het scherm van je kind vergrendeld wordt, voor bijvoorbeeld de bedtijd.

Let op! De Google Reviews van ‘Family Link’ zijn zeer laag (1,8 ster), mede door ontevreden kinderen, en de applicatie werkt volgens die reviews niet op elke telefoon even lekker.

Bronnen: Karin Mulder, Kmikt, Kantar Public, Jantje Beton, platformbuitenspelen.nl, AD, nu.nl, bedrock.nl, squla, kliksafe, Google Play, kinderopvangtotaal.nl, ANP, Netwerk Mediawijsheid