Mantelzorg in loondienst vindt driekwart pollrespondenten een goed idee
Het is goed dat de inzet van mantelzorgers op een financiële manier wordt beloond, zegt ruim driekwart van de ruim 4000 deelnemers aan een poll van Radar. Zij staan positief tegenover het in loondienst nemen van mantelzorgers, wat sinds kort mogelijk is. Toch worden ook zorgen over werkdruk, oneerlijke concurrentie met professionals en onafhankelijkheid geuit.
Mensen die voor een naaste zorgen, mantelzorgers dus, kunnen sinds kort in loondienst genomen worden door zorgorganisaties. Zij krijgen dan 10 tot 15 euro per uur betaald voor de zorg die ze verlenen. Dat mantelzorgers in aanmerking komen voor een financiële vergoeding is niet nieuw. Dat dit in loondienst kan, echter wel. Wat zijn de voor- en nadelen hiervan?
Gepaste erkenning en beloning
Van de ruim 4000 deelnemers aan de poll van Radar staat 77 procent positief tegenover deze ontwikkeling. Velen noemen het de erkenning van en een gepaste beloning voor hard en zwaar werk, dat vaak dag en nacht doorgaat. Het kan het (vaak onmisbare) mantelzorgwerk ook 'haalbaarder en laagdrempeliger maken', licht een respondent toe.
24/7 keihard werken. Betaling betekent erkenning voor wat je met liefde doet.
Veel mantelzorgers doen hun werk vrijwillig, maar daar staat wel iets tegenover: 'Mantelzorgers geven vaak een deel van hun inkomen op om voor de naaste te zorgen. Daar mag zeker een vergoeding tegenover staan.' Bovendien doen mantelzorgers soms hetzelfde werk als een betaald iemand, zo wordt gezegd. 'In feite is mantelzorg een brutale vorm van zorg onbetaald doorschuiven naar "gedwongen vrijwilligers"', stelt een respondent. En dat mag best in geld worden uitgedrukt, vindt de meerderheid.
Als je het werk overneemt van de thuiszorg kun je daar toch geld voor krijgen?
Loondienst alleen bij intensieve zorg
Wel pleiten veel mensen voor goede afspraken, bijvoorbeeld in de vorm van een duidelijke functieomschrijving. En duidelijke instapgrenzen: dat je bijvoorbeeld pas in aanmerking komt voor loondienst 'zodra mantelzorg het reguliere "voor elkaar zorgen" overstijgt, doordat er bijvoorbeeld ook verregaande persoonlijke verzorging gedaan moet worden. Of wanneer de mantelzorger delen van zijn/haar werk of studie niet meer kan uitvoeren door de zorg voor een ander.'
'Je geliefden help je toch vrijwillig'
Tegenover de groep die vóór betaalde mantelzorg is, staat 23 procent die vindt dat zorg voor een naaste vrijwillig hoort te zijn. Al zitten daar ook voor deze groep grenzen aan: 'Als het gaat om familie, is het een vorm van naastenliefde; je helpt elkaar gewoon. Bij intensievere zorg, is een professional gewenst.' 'Er hoort voldoende professionele hulp beschikbaar te zijn', vult een ander aan, 'waardoor mantelzorg niet zo zwaar is.' Echter, wanneer er meer geld naar mantelzorgers gaat, zo vrezen sommigen, kan dit weleens ten koste gaan van de professionals: 'Voor je het weet gaat er weer een vaste kracht uit', voorspelt een respondent.
Ik ben bang dat het gezien wordt als 'goedkoop' personeel
Mensen zijn bang voor oplopende zorgkosten: 'Als je mantelzorg gaat vergoeden lopen de zorgkosten helemaal uit de hand.' Sommige deelnemers aan de poll denken dat loondienst het mantelzorgen juist zwaarder zal maken: 'Komen er weer managers boven te staan die targets moeten halen en al die zaken gaan drukverhogend werken voor de mantelzorgers.'
'Wat betekent dit voor de kwaliteit van de zorg, bureaucratie en regelgeving waarover zo wordt geklaagd?'
'Een mantelzorger moet onafhankelijk zijn'
Bovendien wordt gevreesd dat het ten koste gaat van de onafhankelijkheid van de mantelzorger: 'De mantelzorger moet de beschermer zijn en niet de werker.' 'Bovendien is een "spontaan" bezoekje ervan af', laat een ander weten: 'je MOET op afgesproken tijden komen.' Ook misbruik wordt gevreesd: 'Als familieleden in dienst worden genomen gaat men hier weer misbruik van maken om geld te krijgen.'
Overigens staat lang niet iedereen er 'zwart-wit' in, zo laat ook deze reactie zien: 'Als mantelzorger sta je dag en nacht klaar. Natuurlijk helpen is goed maar er komt wel erg veel op je bordje wat er soms niet bij hoort. Ik vind het prima als ervoor betaald wordt. Maar liever betere beloning voor de professionele zorg, maakt het beroep ook aantrekkelijker.'
Financiële regelingen voor mantelzorgers
Benieuwd welke andere vergoedingen beschikbaar zijn voor mantelzorgers? Uit een peiling van onze collega's van Zorg.nu (ook van AVROTROS) blijkt dat veel mensen hier niet van op de hoogte zijn. Zij zochten de financiële regels en mogelijkheden voor je uit:
Welke vergoedingen zijn er voor mantelzorgers?
Meer over mantelzorg bij Radar
De poll werd tussen 13 en 27 juli 2020 ingevuld door 4255 mensen. Wil je meedoen aan onderzoeken van Radar? Meld je (gratis) aan voor het Testpanel, dan word je vanzelf uitgenodigd. Eerder besteedden we in Radar aandacht voor de door corona toegenomen druk op mantelzorgers, vanwege bijvoorbeeld het wegvallen van reguliere thuiszorghulp: