Meneer Smeets verloor (bijna) 45.000 euro door speculatieve grondhandel

Wat is speculatieve grondhandel?

Grondhandelaren kopen landbouwgrond op en verkopen het vervolgens in kleine stukjes aan particulieren. Deze grondhandelaren wekken de indruk dat er binnenkort gebouwd gaat worden, door bijvoorbeeld de gemeente of een projectontwikkelaar. De landbouwgrond zou hierdoor dus een bestemmingswijziging krijgen tot bouwgrond. De grond kan dan veel meer waard worden. Vandaar dat grondhandelaren het verkopen als een leuke manier om je spaargeld of kapitaal te investeren. 

Maar vaak wordt er helemaal niet gebouwd op de korte termijn en hebben gemeenten geen plannen voor een bestemmingswijziging. Soms heeft grond zelfs een beschermde status omdat er bijvoorbeeld weidevogels broeden.

45.000 euro kwijt

Duizenden mensen hebben in de afgelopen jaren een stuk grond gekocht. Zo ook meneer Smeets uit Amsterdam. “Ik ben 86 jaar, maar de dokter zei dat mijn hart nog zo goed was als iemand van 70 jaar. Dus ik dacht, ik heb nog wel wat jaren op deze wereld. Ik kan prima mijn geld investeren.”

Hij kwam in contact met T.V.P. Vastgoed. Zij kwamen met het voorstel om een stuk grond te kopen in Amsterdam Noord. Drie stukken grond, samen 355 vierkante meter voor 45.000 euro. “Ze kwamen heel geloofwaardig over via de telefoon. Op al mijn vragen hadden ze een antwoord en ze begrepen dat ik er misschien even over na wilde denken. Het gaf me het gevoel dat ze serieus waren.” 

Een medewerker van TVP Vastgoed kwam bij hem thuis en de deal was snel gesloten. “Er zou snel gebouwd worden, zeiden ze.” Een paar dagen nadat meneer Smeets tekende, zag hij berichtgeving van RTL Nieuws. In het artikel staat een foto van een groot bord met de tekst: ‘Amsterdam bouwt niet in Noord. Let op! Speculatieve grondhandel in Stadsdeel Noord’. 

Maar, op het stuk grond dat meneer Smeets gekocht heeft, gaat niet gebouwd worden. “Het is landbouwgrond, en het blijft landbouwgrond”, laat stadsdeelvoorzitter Noord Brahim Abid weten. “Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: koop hier geen stuk grond.”

Meerdere gedupeerden

Radar sprak meerdere gedupeerden. De een heeft voor 20.000 euro geïnvesteerd, de ander voor een half miljoen. Naast meneer Smeets, doen ook meneer Jansen en Kim* hun verhaal over hoe ze in zee zijn gegaan met grondhandelaren die hun gouden bergen hebben beloofd wanneer ze een stuk grond zouden kopen.

(in de studio noemen we een aantal notariskantoren die betrokken zijn bij speculatieve grondhandel. Dit komt naar voren uit onderzoek van RTL Nieuws.)

Hulp via Stichting Grondhandelclaim

Meneer Smeets moest nog naar de notaris om de koopakte te laten passeren. Hij is niet naar die afspraak gegaan en heeft hulp gezocht bij Stichting Grondhandelclaim. Dat is een organisatie die ervoor wil zorgen dat mensen hun geld terugkrijgen als er sprake is van misleiding. Ook willen ze heel graag dat de dubieuze handel in agrarische grond stopt. 

“Deze grondhandelaren zijn boeven. Ze verkopen grond voor torenhoge prijzen, waarvan mensen denken dat ze er een hoog rendement op behalen. Maar in werkelijkheid blijven ze zitten met waardeloze grond, waar praktisch nooit op gebouwd gaat worden“, aldus Deepak Thakoerdien, de oprichter van Stichting Grondhandelclaim. “Hoewel het op dit moment legaal is om landbouwgrond te kopen en te verkopen, zien wij deze manier van grondhandel als een wijze om mensen financieel te benadelen.”

Thakoerdien heeft in het geval van meneer Smeets ervoor kunnen zorgen dat de koopakte nietig is verklaard door T.V.P. Vastgoed. Smeets is dus met de schrik vrijgekomen. “Maar nog steeds worden er elke week mensen gedupeerd. Als ik in het kadaster kijk zie ik om de zoveel tijd weer een groot stuk grond opgedeeld worden in kleine stukjes. Het houdt niet op”, aldus Thakoerdien. Hij wil daarom dat de politiek haast maakt met wetgeving.

Regels Tweede Kamer

In de Tweede Kamer zijn ze het ermee eens dat grondhandel als belegging voor particulieren verboden zou moeten worden. Naar aanleiding van nieuwsberichten van RTL Nieuws en het Financieel Dagblad kwamen voormalig kamerleden Fahid Minhas(VVD) en Faisal Boulakjar (D66) in juni 2023 met een motie. 

Sindsdien zijn de Autoriteit Financiele Markt (AFM), de Autoriteit Consument en Markt (ACM), het Bureau Financieel Toezicht (BFT) en het Kadaster bezig met een onderzoek naar mogelijke regels. Het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening laat weten dat de resultaten daarvan voor de zomer gepresenteerd gaan worden aan de Tweede Kamer.

Maar, zolang er geen wetgeving komt, kunnen malafide grondhandelaren gewoon hun gang gaan.

*Echte naam bekend bij de redactie