Met welke olijfolie kun je bakken, en met welke beter niet?

Positief effect op gezondheid

Allereerst het goede nieuws: olijfolie bestaat voor ongeveer 70% uit enkelvoudig onverzadigde vetzuren en bevat ook nog eens veel vitamine E. Onverzadigd vet heeft een positief effect op je gezondheid; het verkleint het risico op hart- en vaatziektes. 

Welke soorten olijfolie koop je in de supermarkt?

Als je naar de supermarkt gaat zijn er meestal drie soorten olijfolie die je kunt kopen: 

• Vierge olijfolie, dat is olie van de eerste persing. Hierbij zijn de olijven mechanisch geperst zonder dat daarbij de olijven verhit worden. Er worden ook geen andere producten toegevoegd. Het is ‘maagdelijk’, de vertaling voor vierge.
• Extra vierge olijfolie, is op dezelfde wijze geproduceerd, maar is nog meer verfijnd en heeft een lagere zuurgraad dan vierge olijfolie.
• ‘Gewone olijfolie’ wordt vaak ook aangeduid als traditioneel of classico. Bij gewone olijfolie krijg je een mix van geraffineerde olie en vierge olie. Wanneer olie geraffineerd is, dan is wordt het tijdens het productieproces verwarmd. Dat gaat ten koste van de smaak.

Warme of koude gebruik? Daar zit verschil in 

Er bestaat olie voor warme én koude bereidingen. Maar welke gebruik je wanneer? Radar vraagt het aan olijfoliespecialist Anita: “Koud geperste olijfolie is op mechanische wijze verkregen. Dit betekent dat het hittepunt op een lagere temperatuur ligt. Dat betekent dat deze niet geschikt is om in te bakken.” 

Bij bakken, wokken en braden wordt de temperatuur van de pan en de olie tussen 180 tot 230°C. Waar het rookpunt van je extra vierge olijfolie ligt, heeft te maken met de kwaliteit. De meeste hebben een laag rookpunt (rond de 180 °C), al kan het bij een olie van hogere kwaliteit hoger liggen. Bij een te hoge temperatuur kan de olie dus verbranden. Dit tast de smaak van de olie aan en volgens het Voedingscentrum kunnen er zelfs ongezonde stoffen vrijkomen, omdat de olie ontbindt.

Koud geperste olie is bedoeld voor koud gebruik. Er zit dus wel degelijk verschil in olijfolie voor koud gebruik en olijfolie voor warm gebruik, vertelt Anita. De smaak kan zelfs minder worden bij het gebruik van koud geperste olie bij het bakken en braden: “Als je snel iets bakt en niet te lang op hoge temperatuur kookt, dan kan het wel. Koud geperste olie is rijk aan smaak en wordt dus voornamelijk gebruikt bij salades. Bij warm gebruik verlies je veel van de smaak.”

Hoe weet ik of de olie Extra Vierge is?

Extra vierge olijfolie heeft een goud-groene kleur en is van een hogere kwaliteit dan gewone olijfolie. Daarom is de olie ook duurder dan gewone olijfolie. Op het etiket staat altijd of de olie vierge of extra vierge is. Staat het niet op het etiket? Dan heb je te maken met gewone olijfolie.