Milieuzones: Een overzicht voor Nederland en Europa in 2025

Nederland: Geen sticker, wel strengere regels

In tegenstelling tot veel andere Europese landen is er in Nederland geen fysieke milieusticker voor personenauto's. Toegang tot de Nederlandse milieuzones wordt gecontroleerd via je kenteken. Of je een zone in mag, hangt af van de leeftijd en de emissieklasse van je dieselauto.

Bestaande milieuzones voor dieselauto's

Momenteel hebben vier Nederlandse steden een milieuzone voor diesel personen- en bestelauto's, Amsterdam, Arnhem, Den Haag en Utrecht. De regels zijn per stad verschillend:

• Amsterdam en Utrecht: Je hebt een dieselauto met emissieklasse 5 of hoger nodig om het centrum in deze steden in te mogen. Deze zone wordt ook wel de ‘blauwe zone’ genoemd.
• Arnhem, Den Haag: In deze steden moet een dieselauto voldoen aan emissieklasse 4 of hoger.

In de praktijk betekent dit dat veel dieselauto's van voor 1 januari 2009 (voor Amsterdam) of 1 januari 2006 (voor de andere steden) de zones niet meer in mogen. Weet je niet onder welke emissieklasse je auto valt? Dat kun je hier controleren.

Zero-Emissiezones voor bestel- en vrachtauto's

Een belangrijke ontwikkeling is de invoering van zero-emissiezones (ZE-zones). Sinds begin 2025 worden deze zones stapsgewijs ingevoerd in circa 30 gemeenten, waaronder de grote steden.Deze zones zijn primair gericht op bestel- en vrachtauto's. Voor ondernemers gelden er overgangsregelingen:

• Bestelauto's met Emissieklasse 5 hebben tot 1 januari 2027 toegang.
• Bestelauto's met Emissieklasse 6 hebben tot 1 januari 2028 toegang.
• Nieuwe bestel- of vrachtauto's die ná 1 januari 2025 op kenteken zijn gezet, moeten volledig uitstootvrij (elektrisch of waterstof) zijn om een ZE-zone in te mogen.

Voor personenauto's is er in 2025 nog niets veranderd, maar de verwachting is dat de regels in de toekomst ook voor hen worden aangescherpt.

Europa: allerlei verschillende stickers en regels

Nederland kiest voor een digitaal handhavingssysteem, maar veel andere Europese landen willen een fysieke sticker op de voorruit zien. Hieronder een overzicht van de regels in veel bezochte landen:

Duitsland: Groene sticker niet altijd meer genoeg

Voor de meeste Duitse steden blijft de groene milieusticker (‘Umweltplakette’) verplicht. Bestel deze ruim voor vertrek online, bijvoorbeeld via de ANWB, of koop hem in Duitsland bij een keuringsstation zoals TÜV. Zonder sticker riskeer je een boete van 100 euro. Let op: zelfs elektrische auto's moeten officieel een groene sticker hebben.

De belangrijkste recente ontwikkeling is het aparte ‘Dieselfahrverbot’. In steden als München, Stuttgart en Darmstadt kan voor oudere dieselauto's (ook met groene sticker) een extra inrijverbod gelden in bepaalde straten of zones. Controleer dit dus specifiek voor je bestemming; de groene sticker alleen is geen garantie meer dat je overal mag komen.

Frankrijk: Vignet in steeds meer steden verplicht

Het Franse Crit’Air-vignet is sinds dit jaar in vrijwel alle steden van meer dan 150.000 inwoners verplicht. Op de meeste doorgaande snelwegen (autoroutes) heb je de sticker niet nodig, maar zodra je een stad inrijdt, is de kans groot dat het moet. Ook worden in de milieuzones van Parijs en Lyon nu ook voertuigen met een oranje Crit’Air 3-sticker geweerd. Dit treft dieselauto’s van voor 2011 en benzineauto’s van voor 2006.

Let op: er zijn allerlei commerciële websites die onnodig veel geld vragen voor het aanvragen van een vignet, of een ander soort milieusticker. Let goed op dat je het op de officiële website van de overheid doet, in Frans geval: certificat-air.gouv.fr.

Spanje: Barcelona heeft eigen regels

In Spanje is iedere stad met meer dan 50.000 inwoners wettelijk verplicht om een milieuzone (Zona de Bajas Emisiones) te hebben. Voor je buitenlandse auto kun je geen Spaanse sticker kopen, maar in de meeste steden wordt de Franse of Duitse milieusticker geaccepteerd. De regels verschillen sterk per gemeente, dus controleer dit altijd voor je met de auto op reis gaat.

De belangrijkste uitzondering is Barcelona: hier zijn buitenlandse stickers niet geldig. Je moet je auto verplicht en vooraf online registreren om de stad in te mogen, anders volgt een hoge boete. Ga je naar Barcelona, dan is registratie via deze website de enige juiste manier.

België: Goed nieuws voor Nederlandse auto's

Voor de lage-emissiezones (LEZ) in Brussel, Antwerpen en Gent is er goed nieuws voor Nederlandse automobilisten. Dankzij een automatische koppeling tussen de Nederlandse en Belgische kentekenregisters, hoeft je auto vooraf niet geregistreerd te worden als deze aan de milieueisen voldoet. De controle via camera's herkent je Nederlandse kenteken en checkt automatisch of je auto is toegestaan. Let op: deze uitzondering geldt niet voor auto's uit andere landen (zoals Duitsland of Frankrijk). Die moeten wel altijd geregistreerd worden.

Is jouw auto welkom? De regels zijn in de praktijk als volgt:

• Dieselauto's moeten meestal minimaal voldoen aan de Euro 5-norm (vanaf bouwjaar 2011)
• Benzineauto's worden soepeler beoordeeld; hiervoor is doorgaans de Euro 2-norm (vanaf bouwjaar 1997) al voldoende.

De dagpas als oplossing

Is je auto te oud en mag u een zone niet in? Dan is er een oplossing. Voor alle drie de steden kun je een beperkt aantal keer per jaar een LEZ-dagpas kopen. Hiermee krijgt u tegen betaling alsnog een dag toegang. Controleer voordat je een dagje de grens over gaat of jouw auto is toegestaan:

• Brussel: lez.brussels
• Antwerpen: slimnaarantwerpen.be
• Gent: stad.gent

De regels in overige (wintersport)landen

Oostenrijk

Voor personenauto's is in Oostenrijk geen milieusticker nodig. De zogenoemde ‘Abgasplakette’ is eigenlijk enkel verplicht voor vrachtverkeer. Goed nieuws voor de vele vakantiegangers en wintersporters: voor de rit naar de skigebieden volstaat dus het reguliere Autobahnvignet dat verplicht is voor de snelwegen.

Zwitserland

Ook in Zwitserland zijn de regels over een milieusticker maar zeer beperkt. Alleen de stad en het kanton Genève vereisen een vignet (de ‘Stick'AIR’). Reizigers op doorreis of op weg naar de Zwitserse skigebieden hoeven zich dus geen zorgen te maken. Voor de rest van het land voldoet het bekende (verplichte) snelwegvignet.

Italië

In Italië is de belangrijkste regel: mijd de ‘Zona a Traffico Limitato’ (ZTL) in stadscentra. Rij hier nooit zomaar in, want voor een overtreding kun je dan een hoge boete verwachten. Er is een uitzondering wanneer je hotel in zo’n zone ligt. Geef dan direct bij het inchecken je kenteken door aan de receptie om gedoe te voorkomen.

Let op: enkele grote steden gaan een stap verder dan een standaard ZTL en hebben wel strenge milieuregels. Afhankelijk van de stad betekent dit dat je soms een toegangsticket moet kopen (een soort stadstol) om het centrum in te mogen, of dat je auto aan een strenge emissienorm moet voldoen. Milaan is hiervan het bekendste voorbeeld, maar controleer dit ook als je steden als Bologna of Turijn bezoekt.

Goede voorbereiding is essentieel

De regels rondom milieuzones en -stickers zijn voortdurend in ontwikkeling en kunnen wanneer jij dit artikel leest veranderd zijn. Voordat je op reis door Europa gaat doe je er dus goed aan om je van tevoren goed te informeren.

Even vijf minuten online checken is de makkelijkste manier om te voorkomen dat een boete van honderden euro's een hap uit je vakantiebudget neemt. Dat geld geef je vast liever uit aan een heerlijk diner.