Ministerie belemmerde uitbreiding IC's tijdens corona: bedden zelfs geschrapt
Door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) werden intensive cares (IC's) belemmerd in hun uitbreiding en het aantal bedden daalde tijdens de crisis. Dit kwam doordat het ministerie vasthield aan de cijfers en weinig keek naar de realiteit in de ziekenhuizen, meldt het NRC na onderzoek.
Reactie woordvoerder ministerie van Volksgezondheid
Het ministerie van Volksgezondheid en ziekenhuizen lagen tijdens de coronapandemie met elkaar in de clinch over de financiering van extra bedden op de intensive cares. Een woordvoerder van het departement bevestigt naar aanleiding van berichtgeving in NRC hierover dat er inderdaad discussie was ontstaan over een regeling om het aantal ic-bedden op te schalen.
Aanleiding voor de onenigheid was onder meer de telling van het aantal ic-bedden in de ziekenhuizen. VWS had subsidie gereserveerd voor de opschaling, maar het was volgens de woordvoerder niet duidelijk hoeveel ic-bedden een ziekenhuis precies had voor de pandemie. Alleen voor extra ic-bedden was het extra geld beschikbaar. VWS moest zeker weten dat een half miljard euro voor de extra capaciteit goed werd besteed, aldus de woordvoerder.
NRC vroeg overheidsdocumenten op, las tientallen rapporten en sprak met tientallen betrokkenen en deskundigen uit de zorgsector. VWS kon de krant geen antwoord geven op de vele vragen.
Vanuit de Tweede Kamer komen verontwaardigde reacties over het gesteggel. GroenLinks en de Groep Van Haga gaan een debat aanvragen over de kwestie.
De druk liep in het begin van corona snel op. Dat komt omdat de zorg in Nederland, zeker op de IC’s, efficiënt is ingericht. In ‘gewone’ tijden zijn er precies genoeg bedden, ongeveer duizend. Als corona echter zijn nek om het hoekje van de deur steekt, komen de IC’s snel onder druk te staan.
Meer IC-bedden nodig
Hierdoor vraagt de politiek vanaf februari 2020 om meer IC-bedden, welke Hugo de Jonge, toenmalig minister Volksgezondheid, ook belooft. Hoe langer alles duurde, hoe minder IC-bedden er overbleven en afgelopen winter moest Nederland opnieuw in lockdown, in tegenstelling tot de omringende landen.
In het begin konden de ziekenhuizen veel IC-bedden bij elkaar sprokkelen, wat ze ook vaak deden onder de voorwaarde dat het ministerie later zou betalen. Het ministerie beloofde meerdere keren zich hier aan te houden. Als ziekenhuizen zelf de regeling goed bekijken, wordt duidelijk dat het allemaal onzeker is. De vergoeding per bed is aanzienlijk, maar in het geval dat corona meevalt, kan het zijn dat de ziekenhuizen opdraaien voor de financiële kosten. Ze kunnen dus verbouwen, extra opleidingen geven en meer bedden neerzetten, zonder dat daar een passende vergoeding voor wordt gegeven.
VWS wil niet afwijken van de tabellen in de regeling
Het VWS wil niet afwijken van de tabellen die in de regeling staan. Een memo meldt dat het ministerie niet het gat van 22 miljoen wil betalen. De tabellen zijn dus leidend, maar niet wat er ondertussen in de ziekenhuizen gebeurt.
Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) vindt moeilijk lege bedden en kan de patiënten dus slecht verspreiden over Nederland. Sommige ziekenhuizen die wel hebben opgeschaald, beschikken over veel minder bedden dan moet en sommige ziekenhuizen kunnen juist meer doen. Zij worden tegengehouden door het ministerie omdat dat niet ‘zo afgesproken is’.
Geen toestemming voor het uitbreiden van IC’s, ook al is het hard nodig
Eind 2020 willen het BovenIJ ziekenhuis in Amsterdam-Noord en ziekenhuis Amstelland in Amstelveen hun IC’s uitbreiden, maar zij krijgen een ‘nee’ terug. Alleen ziekenhuizen die op de ‘opschalingslijst’ staan, komen in aanmerking voor subsidie. Het ministerie vindt dat ziekenhuizen bedden moeten gaan ‘ruilen’. Dit moet via een officieel wijzigingsverzoek en ook onder de voorwaarde dat het aantal bedden in de betreffende regio gelijk blijft. Volgens de ziekenhuizen wordt er dan teveel spanning gecreëerd tussen de ziekenhuizen, omdat er dan geld rouleert tussen de verschillende ziekenhuizen.
Toch nog terugbetaling van het ministerie
In september 2021 slaat de zorgsector alarm. Het plan van 1700 bedden is te ambitieus en het aantal bedden is tijdens de crisis eerder gedaald dan gestegen door de drukte, het hoge ziekteverzuim en vertrek van personeel.
Het ministerie verlaagt het doel naar 1350 bedden en de minister wil ook het probleem met de ziekenhuizen oplossen. Na een jaar gedoe betaalt de minister het verschil alsnog.
Bron: NRC