Moet je de camera van je toestel afdekken tegen digitale gluurders?

210316 webcam laptop.jpg

Iedereen kent wel iemand die de camera in zijn laptop, tablet, smartphone of pc-scherm met een smoezelig stukje tape afgeplakt heeft. 'Want je wil toch niet dat hackers via je webcam je wachtwoorden te weten komen, of je filmen zonder je medeweten?' Is die vrees terecht? Kunnen pottenkijkers de camera van je toestel overnemen, of zijn de afplakkers paranoïde? 

Het voorbije jaar hebben we de camera's op onze toestellen vaker gebruikt dan ooit, om met vrienden of familie te praten en online te vergaderen. Maar wanneer je niet aan het videochatten bent, ben je zeker dat niemand dan meekijkt? Op de meeste toestellen brandt een lampje wanneer de camera wordt gebruikt, maar kun je daarop afgaan?

Toegang tot lichtje

Al sinds externe webcams in het leven werden geroepen, is geweten dat hackers vanop afstand je camera kunnen overnemen. Ze installeren daarvoor ongemerkt malware op je computer, 'hacksoftware' genaamd Remote Acces Tool/Trojan (RAT). Daarmee kunnen ze ook het indicatielichtje beheersen dat aangeeft of je camera aanstaat. Dus ja, je camera afdekken is een goed idee, en nee, op het lampje kun je niet afgaan.

Creditcard op tafel

Zogenaamde computerkrakers zoeken veelal privégegevens op je toestel (denk aan creditcardgegevens, toegangscodes, bedrijfsinformatie en persoonlijk foto’s), maar door ook je camera over te nemen, kunnen ze je kamer binnengluren op zoek naar een creditcard die mogelijk op je tafel ligt, of meekijken wanneer je inlogt voor internetbankieren bijvoorbeeld. 

Er zijn ook die digitale gluurders die gevoelige beelden maken om ze op de zwarte markt te verhandelen of om er hun onbewust gefilmde slachtoffers mee te chanteren. Overigens, naast criminelen kunnen ook overheden en opsporingsdiensten zich toegang verschaffen tot je camera, als daar een goede reden voor zou zijn.

Hoe bescherm je jezelf?

Opletten dus, en voorkomen dat hackers toegang krijgen tot jouw apparaat. Nu is het wel zo dat de meeste hacks op desktops en laptops gebeuren, dus daar focussen we op.

  • Denk na over welke links je aanklikt, naast welke wachtwoorden je gebruikt, welke mails je opent, welke websites je vertrouwt en ook: welke apps je gebruikt. Want via een app met een zwakke plek kan een hacker ook toegang tot je toestel krijgen, zonder software te moeten installeren. Zo zat er in januari nog een fout in FaceTime van Apple. 
  • Zorg ervoor dat je software up-to-date blijft, zowel het besturingssysteem als je apps. Veel hacks zijn succesvol omdat de slachtoffers verouderde software gebruiken.
  • Je kunt een geavanceerde virusscanner en firewall installeren. 
  • Trap niet in nepupdates of telefoontjes van valse medewerkers van IT-servicedesks die je iets op je laptop willen laten installeren om een zogenaamd acuut probleem op te lossen. 
  • Je kunt software installeren die je vertelt of je webcam wordt gebruikt, in de plaats van het onbetrouwbare lampje. Brand het lampje toch, dan is de kans groot dat iemand meekijkt.
  • Gebruik je een externe webcam? Trek de kabel uit de USB-poort zodra je videogesprek erop zit. Wijzig ook het standaardwachtwoord, als je dat nog niet deed.
  • Een goede VPN-verbinding waarborgt je online privacy en veiligheid.
  • Wees voorzichtig met het gebruik van gratis wifi, de meeste draadloze netwerken zijn amper beveiligd.
  • Let op met wat je via en op social media deelt, ook die informatie kan in verkeerde handen vallen. Voor wie slechte intenties heeft, is het ook handig om te weten of je thuis bent of niet.  
  • Maak back-ups van je bestanden, en bewaar gevoelige bestanden liever op een externe schijf of USB-stick. De kans dat je ongewild ransomware (malware) op je toestel installeert, is in feite groter dan dat je webcam wordt gehackt. Het virus geeft de bestanden op je computer vrij in ruil voor bitcoins en is moeilijk te verwijderen. Met een back-up heb je alvast je bestanden nog. 

Gebruik je de camera van je pc of laptop zelden tot nooit, dan kun je die in windows 10 ook uitschakelen. Zoek in de instellingen naar 'webcam' (of ga naar hardware en geluiden > Apparaten en printer > Apparaatbeheer > Beeldapparaten > Webcam) en klik op het tabblad Stuurprogramma > Uitschakelen > Ja. Weet wel dat hackers, eens ze toegang hebben tot je computer, de instellingen ook kunnen omkeren.

Toch maar afplakken

En om zeker te zijn kun je dus maar beter de camera van je toestel bedekken, maar dat hoeft niet met tape dat kleverige resten nalaat. Er zijn elegante schuifjes te koop die je op het scherm kleeft of over de rand van je laptop schuift. Let wel op met MacBooks: Apple waarschuwt om geen schuifje te gebruiken.

Ga je toch voor tape, kies dan bijvoorbeeld van rijstpapier gemaakte washitape, dat makkelijk verwijderbaar is. Sommigen gebruiken een pleister, dat eveneens makkelijk verwijderbaar is en weinig lijmresten nalaat, maar geef toe: mooi staat het niet. 

Ook je microfoon en babyfoon

Vergeet ook je microfoon niet af te plakken. Dat zal het geluid niet volledig weghalen, maar hopelijk wel voldoende dempen. En heb je een babycam in huis? Die krijgt liever ook een handige cover die je makkelijk kunt plaatsen en verwijderen.

'Dringend advies'

Neem je het niet van ons aan, weet dan dat Facebookbaas Mark Zuckerberg eveneens zijn webcam afplakt. En ook FBI-directeur James Comey raadt het iedereen aan. De Europese opsporingsdienst Europol maant sinds jaar en dag aan om je webcam af te plakken.

Denk je dat je geen interessant doelwit bent voor hackers, of dat er geen gevoelige informatie op je toestel te vinden valt, neem dan toch liever het zekere voor het onzekere. Het idee dat er zomaar iemand naar je kan zitten kijken, is gewoon naar. Toch?

Lees ook de uitslag van ons testpanelonderzoek: