Nieuwe richtlijn WW: Baan accepteren onder je opleidingsniveau

Het is het gevolg van de nieuwe richtlijn van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid die 1 juli van kracht is gegaan. De 'richtlijn passende arbeid' is vooral bedoeld om meer langdurig werklozen aan de slag te helpen. Tot nu toe lukt dat te weinig.

Werklozen gaan er in de nieuwe regeling niet in hun inkomen op achteruit dankzij een compensatieregeling. Het werk levert altijd meer op dan de uitkering, die gerelateerd wordt aan het laatstverdiende salaris. De nieuwe regeling heeft geen gevolgen voor werknemers die voor 1 juli 2008 werkloos zijn geworden.

De Rotterdamse Mustafa (21, sinds vier dagen werkloos) moet nog aan zijn nieuwe status wennen. Hij hakkelt van de zenuwen en schaamte als hij vertelt over zijn gordijnwinkel die net failliet is gegaan. ,,Dus ben ik nu, eh, werkloos,'' concludeert hij zittend aan de wachttafel van het CWI in Rotterdam-Delfshaven. Hij wil zijn achternaam niet bekend maken voor het medium, zoals de meeste CWI-klanten. ,,Dan weet straks iedereen het.''

Mustafa heeft nog een gelukje bij een ongeluk. Wie pas sinds gisteren werkloos is, heeft nog maar een jaar om passend werk te vinden. Daarna moet elke baan worden geaccepteerd. Ook al is de baan onder het niveau van de werkzoekende of past het werk niet bij zijn interesses. Minister Donner (Sociale Zaken) maakte de aanpassing van de regeling recentelijk bekend, met onmiddellijke ingang. Wie weigert, wordt gekort op zijn uitkering.

Mustafa houdt het graag nog even bij zijn eigen beroep: kozijnen timmeren en gordijnen verkopen. ,,Dat is wat ik kan, dat is wat ik van mijn vader heb geleerd. En ik heb drie jaar lang een eigen zaak gehad, moet ik nu opeens voor een baas werken?'' Maar meer dan een jaar thuis zitten, daar kijkt hij pas echt tegenop. ,,Volgens mij word ik dan zo gek, dat ik alles wel wil doen.''

De advocaat die opeens tomaatplukker wordt, zal overigens niet of weinig salaris inleveren. Naast het loon, mag 75 procent van de uitkering worden behouden. Donner wil er zo voor zorgen dat niemand er in inkomen op achteruit gaat.

Een 56-jarige Rotterdamse die langs de vacatureborden struint, moet niets hebben van de nieuwe regeling. ,,Ik heb lichamelijke klachten en kán dus niet al het werk doen. Als ze mij laten sjouwen of bukken, zit ik binnen anderhalve dag thuis.'' Ze heeft de laatste twee jaar al tientallen sollicitatiebrieven gestuurd voor secretariële banen. Met slechts afwijzingen als resultaat. ,,Het zal de leeftijd zijn,'' verzucht ze.

Nederland telt circa 400.000 werkzoekenden, onder wie relatief veel allochtonen en schoolverlaters zonder werkervaring. De 38-jarige Fatima is een van hen. Ze is opgeleid tot crècheleidster en zou ook wel op een school willen werken.

Ze trekt een vies gezicht als ze hoort van Donners nieuwe aanpak. ,,Zie je mij met mijn hoofddoek al op een steiger staan tussen de bouwvakkers? Nee, dank je.'' Toch is niet iedereen negatief. Jan (35) is eigenlijk op zoek naar werk in de techniek. ,,Maar ik heb ook net gesolliciteerd bij afvalverwerker Roteb. Ik vind dat je alles moet pakken wat je pakken kunt.''

Zijn buurman aan de leestafel, een goedgeklede veertiger, is het roerend met hem eens. ,,Ik heb zelf bij het CWI als reïntegratiebegeleider gewerkt. Geloof me, ook een hoogopgeleide man kan prima aardbeien plukken.''

'Werkgevers zitten niet te wachten op al wat oudere hogeropgeleiden'

De sociale partners zijn verdeeld over de strengere aanpak van werklozen. De vakcentrale FNV is kritisch en verwacht weinig effecten. Werkgeversorganisatie VNO-NCW is er juist blij mee.

Volgens de FNV hebben de maatregelen alleen gevolgen voor hoger opgeleiden die niet snel een andere baan kunnen vinden. ,,In de huidige regeling hebben alleen wetenschappelijk opgeleide werklozen anderhalf jaar de tijd voor ze alle banen moeten accepteren. Voor de rest geldt al een periode van een jaar,'' zegt woordvoerder Femke van Zijst.

De vakbond verwacht dat de hoger omgeleiden waar het om gaat er door de regeling nauwelijks op vooruit gaan. Van Zijst: ,,De meesten zijn snel onder de pannen. Het zijn de hoger opgeleide ouderen die moeilijk aan een nieuwe baan komen. Maar werkgevers zitten niet op hen te wachten.''

VNO-NCW is tevreden over de aanscherping van de bestaande regeling. ,,Verplicht solliciteren gaat nu ineens sneller. Dat maakt feitelijk niet uit. Maar we zijn er wel blij mee, want we hebben iedereen hard nodig,'' zegt voorlichter Angélique Heijl.

Econoom Ton Korver van OSA (Organisatie voor Strategisch Arbeidsmarktonderzoek) plaatst enkele kanttekeningen bij de nieuwe richtlijn Passende Arbeid. Werklozen gaan er in inkomen niet op achteruit dankzij een compensatieregeling. ,,Maar voor hoe lang?'' vraagt Korver zich af. Hij verwacht dat het kabinet de groep, die voornamelijk uit ouderen bestaat, vooral zal willen inzetten in de zorg- en welzijnssector waar grote tekorten zijn.

De WW: Tot nu toe

De nieuwe richtlijn passende arbeid is 1 juli ingegaan. Mensen met een WW-uitkering krijgen voortaan een jaar om passend werk te vinden. Lukt dat niet, dan moeten ze op elke beschikbare baan solliciteren.

Werklozen gaan er in inkomen niet op achteruit dankzij een compensatieregeling. Het werk levert altijd meer op dan de uitkering, die gekoppeld wordt aan het laatst verdiende loon.

Het kabinet hoopt zo langdurig werklozen aan een baan te helpen. In 2007 zaten bijna 100.000 mensen in de WW die langer dan een jaar werkloos waren.

Voor werknemers die voor 1 juli 2008 werkloos zijn geworden, blijven de oude regels gelden.

Uitleg: Nieuwe regeling WW

Werknemers die werkloos worden, moeten na een jaar al het aangeboden werk aannemen. Zij moeten dan solliciteren op elke beschikbare baan, ook al is deze ver onder hun opleidingsniveau.

Het is het gevolg van de nieuwe richtlijn van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid die gisteren van kracht is geworden. De 'richtlijn passende arbeid' is vooral bedoeld om meer langdurig werklozen aan de slag te helpen. Tot nu toe lukt dat te weinig.

Werklozen gaan er in de nieuwe regeling niet in inkomen op achteruit dankzij een compensatieregeling. Het werk levert altijd meer op dan de uitkering, die gerelateerd wordt aan het laatstverdiende salaris.

De nieuwe regeling heeft geen gevolgen voor werknemers die voor 1 juli 2008 werkloos zijn geworden.

Bron: Algemeen Dagblad.