Onbesteld pakje ontvangen? Zo laat je je niet oplichten

Terwijl veel oplichters alsmaar vindingrijker worden, houden sommigen zich aan oude methodes zolang ze vruchten blijven afwerpen. Het Nederlandse bedrijf Pharmaxx is een bekend voorbeeld van die laatste soort.

Pharmaxx stuurt al jaren ongevraagd pillendozen met valse voedingssuplementen naar verschillende adressen. In het pakket steekt een rekening: het proefpakket dat je zogenaamd hebt aangevraagd was gratis, de verzendkosten zijn dat echter niet. Of je die dan nu wilt betalen? En betaal je meteen ook je abonnementskosten, om supplementen te blijven ontvangen? 

De deurwaarder komt niet echt

Reageer je niet, dan krijg je een nieuw pakket toegestuurd. Betaal je niet, dan komt er een nieuwe rekening met hoge herinneringskosten. Uiteindelijk wordt er met een incassobureau gedreigd. Het zijn loze dreigementen – desondanks gaan mensen twijfelen en betalen ze toch, om problemen te voorkomen.

Deze vorm van pakjesfraude staat intussen als oude oplichtingstruc geboekstaafd, maar blijft slachtoffers maken. Trap er niet in: de deurwaarder komt niet écht. 

Niets besteld? Niets betalen

Ongevraagde toezendingen zijn bij wet verboden. Wat doe je ermee?

1. In feite hoef je helemaal niets te doen, maar je doet er goed aan om meteen een korte mail naar het bedrijf te sturen. Bellen kan ook, maar een geschreven weergave is beter. Geef aan dat je niet voor het pakje of de pakjes zult betalen, aangezien er geen geldige overeenkomst werd afgesloten. Dat de producten je ongevraagd werden opgestuurd en dat je deze oneerlijke handelspraktijk zult melden. En dat je geen verdere rekeningen van het bedrijf of een ingeschakelde deurwaarder verwacht te ontvangen. 
2. Kun je de inhoud van het pakje gebruiken? Geniet er dan van! Je hoeft het pakje niet terug te sturen, ook niet als dat je wordt gevraagd. Wil je er liever van af zijn en toch terugsturen, dan kan dat kosteloos: de verzendkosten zijn voor rekening van de oplichter. Vraagt het postkantoor je toch om eerst zelf de verzendkosten te betalen, weet dan dat het lastig zal zijn om de kosten van de verkoper terug te vorderen.
3. Soms stelt de brief in het pakje dat je contact moet opnemen als je geen vervolgzendingen wilt krijgen. Die praktijk is verboden, dus ga er niet op in. Je hoeft ongevraagde toezendingen niet zelf stop te zetten. 
4. Laat je niet intimideren door de aandikkende rekeningen. Betaal helemaal niets. 'Niet betalen voor dit soort praktijken is de enige manier om ze te stoppen', stelt de Consumentenbond. Betaal je toch voor het pakje, dan sluit je wél een overeenkomst met het bedrijf en kom je moeilijk van het product af. 
5. Meld de poging tot oplichting bij de politie. Vermeld dat je contact hebt opgenomen en duidelijk hebt geweigerd om te betalen wegens gebrek aan overeenkomst.

Toch zelf een proefpakket gevraagd?

Misschien had je het eerst pakje wél verwacht, omdat je je toestemming hebt gegeven voor een gratis proefpakket van afslankpillen, antirimpelcrèmes, vitaminepillen of scheermesjes bijvoorbeeld. Dat verandert in feite niets: je sloot geen overeenkomst voor de vervolgzendingen, dus die hoef je ook niet te betalen. Zegt het bedrijf dat je ook akkoord ging met de vervolgzendingen? Dan moet het bedrijf dit kunnen bewijzen. Zonder bewijs betaal je niets, simpel.

Het is wel zo dat, als je zelf het gratis proefpakket hebt aangevraagd, de verkoper je om (normale) verzendkosten mag vragen. Maar wel alleen als dat duidelijk werd vermeld bij je aanvraag.

En onthoud: voor niets gaat de zon op. Wees voorzichtig met het aanvaarden van 'gratis' producten.

Waarom wordt het pakje naar jou gestuurd?

Waarom koos het bedrijf jou uit? Je hebt het niet per se aan jezelf te wijten: oplichters misbruiken wel vaker willekeurige adressen, of richten hun pijlen steevast op oudere mensen.

Maar meestal krijg je een ongewenst pakje niet zomaar. Denk dus even na over je online gedrag: wat heb je aangeklikt, welke gegevens heb je gedeeld, waarvoor heb je interesse getoond? Misschien heb je onlangs je adres ingevuld op een website om te controleren of je iets hebt gewonnen of omdat je op een enquêtemuur stootte? Het spreekt voor zich dat je beter goed nadenkt voor je je adres online deelt.

Toch betaald? Zo krijg je je geld terug

Je bent dus niet verplicht om te betalen als je niet om de producten hebt gevraagd. Maar wat als je al hebt betaald? Door geld over te maken heb je in feite toch een overeenkomst gesloten, maar dat kun je terugdraaien. Het bedrijf moet je dan je geld teruggeven, inclusief eventuele verzendkosten – en je kunt het product alsnog houden. Gebruik deze voorbeeldbrief om de 'overeenkomst te vernietigen', zoals dat dan heet.

Andere vorm van pakjesfraude: door een ander besteld

Er zijn meer soorten fraude met onbestelde pakjes. Zo waarschuwt de politie ook al jaren voor oplichters die bestellingen plaatsen op naam en adres van anderen, om het pakje dan aan de deur te onderscheppen of met een smoes rond een verkeerd opgegeven huisnummer van de bewoner te ontvangen. Opgelicht?! legt uit wat je kunt doen als je hiermee te maken krijgt.