Overstap energieleverancier: wie betaalt je opzegboete?

Door te switchen van energieleverancier, kun je veel geld besparen. Radar ontvangt echter veel berichten van consumenten die door de opzegvergoeding bedrogen zijn uitgekomen. 'Ze belden me op en beloofden de boete volledig te dragen, maar dat bleek achteraf niet zo. Ook was de vergoeding hoger dan verwacht.' Voorkom teleurstellingen en gedoe door te weten wat je kunt verwachten. 

Wat is de opzegvergoeding?

Als je je energiecontract vroegtijdig stopzet, door een nieuw energiecontract aan te gaan, moet je vaak een 'boete' betalen aan je huidige energieleverancier voor de inkomsten die de firma zo misloopt. In de algemene voorwaarden (op de website van de leverancier) zie je of een vergoeding wordt gevraagd. 

Die boete wordt uiterlijk op de factuur van de eindafrekening voor je totale verbruik verrekend. Let op het onderscheid: het bedrag dat je voor je verbruik moet bijbetalen of terugkrijgt, zal dus door de opzegboete worden vermeerderd of verminderd. Dat eindbedrag kan anders uitvallen dan je had verwacht.

Wie betaalt de opzegboete?

Energiebedrijven bieden nieuwe klanten dikwijls een welkomstcadeau aan, vaak (deels) in de vorm van het betalen van je opzegvergoeding. Je betaalt de vergoeding meestal eerst nog zelf, samen met je eindfactuur voor de aansluiting (die moet binnen zes weken na je overstap komen). Je krijgt het daarna van je nieuwe energieaanbieder terug.

Maar: dat bedrag zou in principe door je nieuwe leverancier bij je eerste factuur verrekend moeten worden, maar dat gebeurt in de praktijk vaak niet. Het terugvorderen van de opzegboete na de belofte van de nieuwe energieleverancier om die kosten voor je te dragen, leidt niet zelden tot frustratie. Iets om rekening mee te houden. 

Nog een maar: niet alle energieleveranciers zullen de vergoeding van je overnemen. Ga dus de voorwaarden van je nieuwe leverancier goed na voor je overstapt.

Dubbele boete, klopt dat wel?

Je kunt in de volgende situaties meerdere vergoedingen moeten betalen:

• Als je zowel een energie- als gascontract beëindigt, betaal je meestal voor beide contracten een opzegvergoeding.
• Als je huidige energieaanbieder je een welkomstcadeau heeft gegeven of jouw opzegboete voor je vorige contract op zich heeft genomen, en je vertrekt binnen het jaar, dan kan het zijn dat je die moet terugbetalen. Dat lees je eveneens in de algemene voorwaarden. Dat gebeurt niet altijd, en vaak gaat het ook niet over het volledige bedrag. Ben je langer dan een jaar klant, dan mag je leverancier het welkomstcadeau niet terugvorderen.

Hoeveel moet je betalen?

Er zijn onder energieaanbieders geen vaste bedragen afgesproken voor de vergoeding die je betaalt als  je voortijdig vertrekt, maar wel plafonds. De resterende looptijd op je contract bepaalt de hoogte.

Heb je nog minder dan anderhalf jaar te gaan, dan betaal je hoogstens 50 euro. Voor elk half jaar langer op het contract, betaal je hoogstens 25 euro meer (dus tot twee jaar hoogstens 75 euro, tot tweeënhalf jaar hoogstens 100 euro). De hoogste boete die je kunt betalen is 125 euro. Als je energieleverancier meer dan het plafondbedrag vraagt, stuur de firma dan een e-mail of brief waarin je aangeeft dat je de factuur betwist.

Wie licht je huidige provider in?

Doorgaans zal je nieuwe leverancier voor jou het contract bij je oude leverancier opzeggen, zonder dat jij daarvoor iets moet melden. Dat is zo geregeld in het Contract Controle Protocol (CCP). Maar niet alle leveranciers houden dat protocol aan, dus check of je het toch niet zelf moet aangeven. 

Wat moet je (wel) zelf doen?

Je nieuwe leverancier vraagt meestal een voorschot. Je krijgt daarvoor automatisch een nota op basis van de info die de firma van de netbeheerder kreeg. Ook moet je je meterstanden doorgeven. Als je een slimme meter hebt, gebeurt dat automatisch. Voor je aansluiting of leidingen moet niets gebeuren, je nieuwe leverancier gebruikt dezelfde. 

Geef ook de einddatum van je huidige contract door aan je nieuwe leverancier. Die kan belangrijk zijn voor de startdatum van je nieuwe contract en om de opzegboete in te schatten. Sinds begin dit jaar mogen energieleveranciers namelijk niet zelf meer nagaan wanneer contracten van consumenten aflopen.

Wat als de mondelinge afspraak niet wordt waargemaakt?

Wanneer consumenten worden opgebeld of op straat over scherpe energieprijzen worden aangesproken, horen ze meestal dat ze zich over hun opzegvergoeding geen zorgen hoeven te maken. Maar dan blijkt dat bij hun eerste factuur maar een halve waarheid. Wat dan?

Radar hoort vaak dat mondeling zaken worden beloofd die niet worden nagekomen. Dat mag natuurlijk niet, maar het is moeilijk om aan te tonen. Maar dus: als er (toch) een plafond zit aan het bedrag dat de nieuwe energieleverancier voor jouw opzegboete wil betalen, dan moet de verkoper je dat op voorhand vertellen. Ga de voorwaarden na in de schriftelijke bevestiging die je krijgt na het sluiten van een mondelinge overeenkomst en vergewis je ervan of je boete volledig wordt betaald of niet.

Weet dat een mondelinge overeenkomst bindend is, ook zonder dat je al iets hebt betaald. Maar als jouw nieuwe leverancier niet aan de wettelijke informatieplicht voldoet, dan kun je volgens de wet voor kopen op afstand van je contract afzien. Ook als je wel goed geïnformeerd bent, krijg je veertien dagen bedenktijd na de dag waarop je de overeenkomst hebt gesloten. Je energieleverancier moet je over die bedenktijd informeren.

Controleert iemand de energiemarkt?

Het Nederlandse ministerie van Economische Zaken houdt de leveranciers in het oog. De ACM (Autoriteit Consument en Markt) adviseert de minister en houdt het dagelijkse reilen en zeilen van de markt in de hand. Zij kunnen in sommige gevallen sancties opleggen. Als je meent dat een energieaanbieder oneerlijk handelt of jou onrecht werd aangedaan, dan kan je dat aan het ACM melden.