Pensioen in de vriezer

Laten we eerlijk zijn, nadenken over je pensioen is ingewikkeld en saai. Daarnaast ook vaak onnodig, want je hebt geen invloed op hoe je belegt voor je oude dag. Met pensioen gaan heeft ook voordelen: eindelijk alle tijd, nooit meer werken en toch elke maand een inkomen.

Zie het als het toetje na een lange loopbaan. Je krijgt echter geen uitgebreide dessertkaart voorgeschoteld. De overheid en je pensioenfonds presenteren je een ijscoupe waar je het mee moet doen. Natuurlijk kun je zelf sparen voor de extra’s, maar over het leeuwendeel van je inkomen voor later heb je niks te zeggen.

In de keuken wordt hevig gediscussieerd over hoe dat toetje eruit gaat zien. De Tweede Kamer buigt zich over strengere regels voor pensioenfondsen. Die regels staan in het Financieel Toetsingskader (FTK) en gaan over hoe fondsen om moeten gaan met de verdeling van de pot.

Dat FTK, het recept van je pensioen, moet soberder om ervoor te zorgen dat iedereen een lekker appeltje voor de dorst kan krijgen; nu en in de toekomst.Vriezer

Door de economische crisis kregen we sinds 2009 te maken met kortingen op je pensioen. Je opgebouwde tegoed of uitkering is bovendien vaak niet verhoogd, terwijl de prijzen wel stijgen. De pensioenen houden de inflatie dus niet bij; het ijsje smelt langzaam maar zeker weg.

Tijd om het ijs in de vriezer te zetten. Het pensioenstelsel moet beter bestand zijn tegen economische veranderingen, en daarom worden de regels aangescherpt. Radar bekijkt wat dit betekent voor 3 verschillende generaties.

Omdat de economie onvoorspelbaar is, moeten er wel enkele kanttekeningen geplaatst worden bij de pensioenberekeningen die pensioenconsultant Aon Hewitt voor Radar heeft uitgevoerd.

We hebben deze berekeningen gemaakt onder 3 verschillende economische scenario’s. De economie laat zich niet voorspellen en daarom hebben we de berekeningen gemaakt met een positief, een neutraal en een negatief scenario.Gemiddeld fonds

Radar en Aon Hewitt hebben zelf een gemiddeld fonds samengesteld. Nederland telt nu zo’n 350 verschillende fondsen die allemaal een ander resultaat zullen hebben van dezelfde berekening.

Het gemiddelde fonds dat wij gemaakt hebben is dus niet één op één te vertalen naar je eigen situatie. Het geeft wel een trend weer; bij zaken als betaalde premie en beleggingsbeleid is van een gemiddelde situatie uitgegaan.Euro’s van nu

De bedragen van de verschillende generaties zijn met elkaar te vergelijken omdat ze gebaseerd zijn op de huidige waarde van de euro. Een pensioen dat pas over 40 jaar wordt uitgekeerd, zal door inflatie of deflatie echter een hele andere waarde hebben.Aanvullend pensioen

In de uitzending komt alleen het pensioen aan bod dat wordt opgebouwd via de werkgever, de Algemene ouderdomswet (AOW) is niet meegenomen. Radar heeft het bovendien alleen over collectieve regelingen. Dat zijn regelingen waarbij je gezamenlijk belegt en risico’s en meevallers deelt.

Individuele regelingen, zoals beschikbare premieregelingen, waarbij je zelf een pot hebt die door een verzekeraar of een fonds wordt belegd, blijven buiten beschouwing.Regeling

Pensioenregelingen zijn ingewikkeld en voornamelijk ingericht om een goede aanvulling op de AOW uit te kunnen keren. De regelingen zijn vaak ook extra aangekleed, bijvoorbeeld met een partnerpensioen of een verzekering voor arbeidsongeschiktheid.

In onze berekening hebben we dat partnerpensioen en de arbeidsongeschiktheid meegenomen. Ook hebben we aanvullingen als een VUT of prepensioenregeling meegenomen voor zover dat van toepassing is.

De regels voor deze aanvullingen veranderen namelijk ook vaak. De laatste jaren zijn ze vooral versoberd, zo is het prepensioen bijvoorbeeld afgeschaft. Veel mensen hebben in het verleden echter wel premie betaald voor deze extra’s.

De berekening van Radar kijkt naar al deze aanpassingen. We hebben dus in het verleden gerekend met alle regelingen zoals die destijds bestonden. Voor de toekomst gaan we uit van wat er nu in het FTK staat. Veranderingen die in de toekomst nog komen, kunnen we natuurlijk niet voorzien.Langer doorwerken

Omdat we allemaal steeds ouder worden, moeten we langer doorwerken. Er is namelijk anders niet genoeg geld om de pensioenen en de AOW te blijven betalen.

Wij hebben ervoor gekozen om de leeftijd van de AOW aan te houden als pensioenleeftijd. Nu zijn er pensioenregelingen waarbij de mogelijkheid alsnog bestaat om eerder dan de AOW leeftijd te stoppen.

Om de resultaten goed te kunnen vergelijken heeft Radar ervoor gekozen om de AOW-leeftijd als pensioenleeftijd te blijven zien, zowel in het verleden als in de toekomst.

Mensen die eerder stoppen of zijn gestopt, krijgen tot hun AOW een hoger pensioen van het fonds. Als de AOW erbij komt, wordt de uitkering van het fonds lager.

Mensen die niet eerder stoppen met werken dan hun AOW-leeftijd krijgen vaak een hoger pensioen dan mensen die wel eerder stoppen. De resultaten die wij presenteren kunnen daardoor hoog lijken.

Partnerpensioen uitruilen

Ook hebben wij ervoor gekozen om het partnerpensioen uit te ruilen. Dat betekent dat we doen alsof de werknemer ervoor kiest om geen partnerpensioen te behouden, de pensioenuitkering wordt dan verhoogd.

De werknemer heeft dan wel premie betaald voor een partnerpensioen, en dat wordt dus vertaald in een hogere uitkering. Mensen die ervoor kiezen om het partnerpensioen wél te behouden hebben een lagere uitkering, maar wel de zekerheid dat hun partner pensioen blijft ontvangen als ze zelf zijn overleden. Ook omdat wij hebben gekozen voor een uitruil, kan het lijken alsof de bedragen hoger uitvallen dan in je eigen situatie.

Solidariteit

We beleggen ons pensioen collectief. Dat wil zeggen dat je met alle mensen uit je beroepsgroep samen belegt voor je oude dag. Rendement wat gemaakt wordt met jouw inleg is dus niet alleen van jou, maar ook van alle andere deelnemers in het fonds. Dat rendement zegt iets over solidariteit.Ons pensioenstelsel in namelijk solidair. Dat betekent dat het rendement dat misschien met jouw inleg gemaakt wordt ook uitbetaald kan worden aan een ander. Solidariteit kan je dus rendement kosten maar ook opleveren.Radar heeft in de berekeningen bekeken wat het de drie generaties kost of oplevert om te beleggen in een solidair systeem. Het gaat hier niet om geld waar jij eigenlijk recht op hebt, maar om rendement wat met jouw premie is gemaakt.Dat rendement hoort bij jouw premie, maar wordt dus niet altijd aan jou uitgekeerd. Je kunt het ook zo bekijken: als je op dezelfde wijze individueel had belegd in plaats van in een collectief dan had je meer of minder pensioen overgehouden. Het rendement dat je afstaat of ontvangt is de solidariteit.