Piepklein lettertype of onleesbaar veel pagina’s: wat zijn de regels voor algemene voorwaarden?
De algemene voorwaarden, oftewel de ‘kleine lettertjes’ zijn soms erg lang of in een piepklein lettertype geschreven. Niet erg aantrekkelijk om te lezen, terwijl dit wel belangrijk kan zijn. Aan welke eisen moeten de algemene voorwaarden eigenlijk voldoen? En wat als je een voorwaarde hebt geaccepteerd, die je eigenlijk onredelijk vindt?
Wat staat er in de algemene voorwaarden?
De algemene voorwaarden zijn afspraken die de ondernemer standaard gebruikt wanneer er een product of dienst wordt geleverd. De algemene voorwaarden gelden voor zowel de ondernemer, als de consument. In de algemene voorwaarden staan afspraken over onder andere de garantie, aansprakelijkheid, leveringsvoorwaarden en de betaling. Je bent als ondernemer niet verplicht om algemene voorwaarden te gebruiken.
Waaraan moeten de voorwaarden voldoen?
Als je als bedrijf gebruik maakt van de algemene voorwaarden, moet de vindbaarheid van de voorwaarden aan bepaalde standaarden voldoen. “Het bedrijf moet aan kunnen tonen dat de voorwaarden jou ter hand zijn gesteld”, legt consumentenrechten advocaat Caspar Janssens.
De algemene voorwaarden mogen schriftelijk gestuurd worden, of bij de factuur of het contract toegevoegd worden. Een ondernemer mag ook mondeling aan de klant vertellen waar de algemene voorwaarden te vinden zijn, bijvoorbeeld als de onderhandeling telefonisch plaatsvindt. Een ondernemer mag tot slot de algemene voorwaarden ook in bewaring geven bij de KVK of een rechtbank. Klanten kunnen de algemene voorwaarden dan hier opvragen.
Voor dienstverleners geldt een uitzondering, zij mogen hun algemene voorwaarden namelijk ook op hun website zetten en hun klanten hiernaar verwijzen.
Over de vorm van de algemene voorwaarden bestaan geen regels, aldus advocaat Janssens. “Er is niemand die zegt: dit mag je niet in lettertype zes, in twintig pagina’s op een onleesbaar velletje zetten.” Een ondernemer staat er dus vrij in om de algemene voorwaarden langdradig en in kleine letters uit te werken. Wel moeten de algemene voorwaarden in een voor de consument begrijpelijke taal zijn opgesteld, ofwel, in het Nederlands.
Geen onredelijke afspraken
In de praktijk worden de algemene voorwaarden nauwelijks gelezen. “Ik lees ze zelf vaak ook niet”, vertelt advocaat Janssens. “Je kunt niet van iemand verwachten dat hij elke keer de algemene voorwaarden gaat lezen. Niemand leest het, je bent er vrij snel aan gebonden, maar je kunt er ook vrij snel weer vanaf”, legt hij uit. “De consumentenbescherming is namelijk best groot.”
In het Burgerlijk Wetboek is een zwarte lijst opgenomen met afspraken die niet in de algemene voorwaarden mogen staan. Zo mag er niet in de algemene voorwaarden staan dat een aankoop alleen ongedaan kan worden gemaakt via de rechter. Ook is er een grijze lijst, waarin afspraken zijn opgenomen die mogelijk onredelijk zijn.
“Ook als het niet op de lijst staat, kan een consument aangeven dat een beding onredelijk is”, legt Janssens uit. “Als een beding uit de voorwaarden ingaat tegen wettelijke regelingen, dan moet een bedrijf daar hele goede redenen voor hebben en dan moet een consument daar ook expliciet van op de hoogte zijn.” Een rechter kan de consument in zo’n geval gelijk geven, ook als deze heeft aangegeven de algemene voorwaarden gelezen te hebben.
Het doorlezen van de algemene voorwaarden is dus volgens advocaat Janssens wel aan te raden, maar niet altijd nodig. Wanneer je ergens voor het eerst een aankoop doet, bijvoorbeeld bij een onbekende webshop, is het volgens hem wel aan te raden om dit te doen.
Als je besluit de voorwaarden voorafgaand te controleren, kun je volgens Janssens het beste in de voorwaarden zoeken naar de afspraken over betaling, over wanneer je als consument eigenaar bent van het product en of er afspraken vermeld zijn die op de zwarte of grijze lijst staan.