Reactie: BKR

'Zoals Dynamiet Nederland aangeeft in haar brief van 13 januari aan AvroTros, is dit bedrijf in 2012 opgericht naar aanleiding van een uitspraak van de rechter op 9 september 2011.

In deze uitspraak werd een kredietverstrekker door de Rechter bevolen om een eerder verrichte achterstandsregistratie bij BKR ongedaan te maken. Het betrof hier echter een hele specifieke uitspraak, waarbij het duidelijk was dat de registratie, gezien de specifieke situatie, onterecht was.

Voor de bijzonderheden van deze uitspraak verwijzen wij naar bijlage I.

Vanaf de oprichting van Dynamiet in 2012, heeft zij verschillende rechtszaken gevoerd tegen kredietverstrekkers. Dynamiet zegt dat het haar gelukt is op grond van die uitspraak  verschillende terechte registraties ongedaan te krijgen. BKR en Dynamiet verschillen van mening over de vraag wanneer er sprake is van een terechte of onterechte registratie. Dynamiet heeft weliswaar inderdaad via de rechter een aantal registraties ongedaan gekregen ofwel omdat kredietverstrekkers niet de juiste procedures hadden gevolgd, ofwel omdat de registratie niet conform de (privacy)wet was. Dynamiet noemt deze registraties “terechte registraties”. In de visie van BKR waren deze registraties echter “onterecht”.

BKR heeft de rechter gevraagd Dynamiet te verbieden haar slogan ‘terechte BKR–registratie verwijderen’ nog te gebruiken.  De rechter wees dat verzoek af. Dynamiet mocht de uitspraak "kernachtig gebruiken”, in samenhang gelezen met de nadere uitleg op de website van Dynamiet. Volgens dit voorlopige oordeel van de rechter mocht Dynamiet een registratie die aanvankelijk door de kredietverstrekker terecht was bevonden en pas later onterecht wordt beoordeeld, ‘kernachtig’ als terechte registratie bestempelen totdat de registratie ongedaan wordt gemaakt. Overigens had BKR van Dynamiet geëist dat zij vier uitlatingen zou staken. Over twee daarvan hoefde de rechter zich niet uit te laten, omdat Dynamiet na dagvaarding, maar voorafgaand aan de rechtszitting, een onthoudingsverklaring aan BKR heeft afgegeven waarin zij verklaarde de twee reclame-uitlatingen niet langer te gebruiken. Voor nadere bijzonderheden over dit oordeel verwijzen wij naar bijlage II.

Een consument heeft over de claim ‘verwijderen van terechte BKR registraties’ een klacht ingediend bij de Reclame Code Commissie. Dynamiet suggereert in haar brief aan AvroTros, dat BKR hier achter zou zitten. BKR had daar echter part noch deel aan. De Reclame Code Commissie heeft overigens als volgt geoordeeld:

 "Anderzijds is de Commissie wel van oordeel dat in de uiting een zeer eenvoudige voorstelling wordt gegeven van de wijze waarop adverteerder consumenten met een negatieve registratie bij BKR van die registratie kan afhelpen. Naar aanleiding van de onmogelijkheid om een hypotheek of lening af te sluiten, als gevolg van het feit dat men negatief geregistreerd staat bij het BKR, wordt zonder meer gezegd: “Dynamiet Nederland helpt u graag om van deze registratie af te komen. Ga snel naar dynamietnederland•nl”. Deze mededeling valt niet te verenigen met de mededelingen van adverteerder bij verweer dat zij niet iedereen kan (of zelfs wil) helpen en dat een groot deel van de consumenten met een negatieve BKR registratie tegen zichzelf moet worden beschermd (en de financiële sector tegen hen). In zoverre acht de Commissie de uiting te absoluut en gaat deze gepaard met onjuiste informatie als bedoeld in artikel 8.2 aanhef van de Nederlandse Reclame Code (NRC). Nu de gemiddelde consument er bovendien toe kan worden gebracht een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC."

Deze uitspraak is in hoger beroep weliswaar vernietigd, maar niet omdat het College van Beroep het inhoudelijk niet met de Reclame Code Commissie eens was (daar heeft ze namelijk niets over gezegd). Het College van Beroep vond dat de Reclame Code Commissie de klacht te ruim had geïnterpreteerd en daarmee buiten haar boekje was gegaan.'

 Bijlage 1

Uitspraak Hoge Raad 9 september 2011 (LJN BQ8097)

•De consument heeft bij de betreffende kredietverstrekker al 9 jaar lang een krediet gehad en heeft gedurende die 9 jaar iedere maand op tijd betaald.

•Op enig moment is de consument verhuisd en is zijn adreswijziging niet goed verwerkt door de kredietverstrekker.

•De rekening waarvan de maandelijkse bedragen werden geïncasseerd had voldoende saldo.

•Om onduidelijke redenen heeft de kredietverstrekker niet geïncasseerd van de rekening waarop voldoende saldo stond.

•Kredietverstrekker heeft een aanmaning verstuurd naar het onjuiste oude adres.

•Het ging over een zeer klein bedrag (20 euro per maand).

De rechter heeft geoordeeld dat de kredietverstrekker een aantal fouten heeft gemaakt waardoor de registratie onterecht was.

Volgens het reglement van BKR, spreken we technisch gezien over een terechte registratie, maar voor iedereen is duidelijk dat deze registratie onterecht is.

 Bijlage II

Rechtbank Den Haag, zaaknummer C/09/496190/KG ZA 15-1407, d.d. 27-11-2015

BKR vraagt de rechter om Dynamiet te verbieden dat zij misleidende mededelingen doet rondom het verwijderen van ‘terechte’ registraties. In deze uitspraak oordeelt de rechter dat in reclame uitingen gewoonlijk gebruik gemaakt wordt van compact geformuleerde zinnen die de kern van hetgeen de reclamemaker wil communiceren weergeven. Daarnaast verwijst de rechter naar de in 2011 gedane uitspraak zoals omschreven in bijlage I en oordeelt daarmee dat het ooit is voorgekomen dat een terechte registratie is verwijderd.

BKR is van mening dat de woorden terecht en onterecht door elkaar lopen. Formeel gezien kan er sprake zijn van een terechte registratie op grond van het reglement van BKR, terwijl er dan tevens in de ogen van BKR sprake is van een onterechte registratie op grond van de feitelijke situatie en algemene maatschappelijke opvattingen. Op het moment dat Dynamiet zich bedient van de uitspraak "Wij verwijderen terechte registraties" kan dit weliswaar in strikt juridische zin juist in zeer uitzonderlijke gevallen juist zijn, maar zal in maatschappelijk opzicht de consument op het verkeerde been zetten. BKR meent dat uit de uitspraak ook volgt dat dat als Dynamiet op haar website een beeld zou doen ontstaan, dat zij per definitie terechte registratie zou kunnen verwijderen, dit beeld niet correct is. BKR vraagt zich af in hoeverre Dynamiet op dit moment voldoende duidelijkheid schept aan de consument op haar website alsmede in de contacten met consumenten.'

 Reactie naar aanleiding van de dossiers:

'Zoals in de opnames aangegeven door Peter van den Bosch, ondernemen we op basis van dergelijke signalen altijd en direct actie. De betrokken kredietverstrekkers zijn schriftelijk gewezen op het feit dat tussentijdse verwijdering van registraties en/of bijzonderheden niet is toegestaan, en in beginsel alleen kan voorkomen ter correctie van gemaakte fouten of bij een uitspraak van een rechter of geschillencommissie.

Per geval is tevens om een uitgebreide schriftelijke verklaring gevraagd met specificatie van de redenen van het verwijderen van de registraties en/of bijzonderheden. BKR sluit niet uit dat deze verwijderingen onreglementair blijken te zijn, waardoor een eerder ten onrechte verwijderde registratie alsnog zal worden hersteld. Bij enkele kredietverstrekkers (niet nader te noemen) heeft BKR besloten tot verzwaard toezicht, waarbij de mogelijkheid tot het verwijderen van contracten en/of bijzonderheden tot nader order is geblokkeerd.'