Reactie NVRD (Vereniging voor reinigingsmanagment)
Het bestuur van de NVRD, de Koninklijke vereniging voor afval- en reinigingsbeheer, waarin gemeenten en gemeentelijke afval- en reinigingsbedrijven zijn verenigd, heeft op 15 maart een standpunt bepaald over het onderhandelakkoord dat de VNG, het verpakkend bedrijfsleven en het ministerie van I&M hebben bereikt over de invulling van de verplichtingen inzake het Verpakkingenbesluit na 2012.
Het bestuur begroet de grotere aandacht voor verduurzaming, maar vindt de uitwerking ervan onvoldoende. In het licht daarvan is het bestuur evenals de VNG tegen afschaffing van het statiegeld onder de huidige condities. Over vergoedingen laat het akkoord te veel onzekerheid bestaan. De vrijheid voor gemeenten om zelf te kiezen tussen bron- en nascheiding is positief.
Verduurzamingsagenda en statiegeld
Het is een goede zaak dat er een verduurzamingsagenda voor verpakkingen wordt ontwikkeld. De NVRD beoordeelt die mede met het oog op de doelstelling van de staatssecretaris om het percentage recycling van huishoudelijk afval de komende jaren verder te verhogen tot 65%. De agenda geeft niet het vertrouwen dat dit zal gaan lukken, gelet op het feit dat deze ambitie niet is doorvertaald in een recyclingdoelstelling voor verpakkingen dat past in die ambitie.
De NVRD is net als de VNG (blijkens de motie van het VNG-congres) voorstander van handhaving en uitbreiding van het effectieve statiegeldsysteem. Afschaffing van statiegeld is alleen te overwegen indien de milieuresultaten op het gebied van recycling en verduurzaming op een andere manier worden gewaarborgd. Dat is met de magere verduurzamingsagenda niet het geval.
Het is in dat kader te betreuren dat de kans is gemist een verdere stap te maken naar effectuering van de op het laatste VNG-congres aangenomen motie waarin producentenverantwoordelijkheid voor verpakkingen wordt gevergd. Drankenkartons, blik en piepschuim maken nog geen onderdeel uit van het akkoord. Dit betekent dat er voor deze verpakkingen geen sprake is van recycling en verduurzaming, en dat de gemeenten hier de komende jaren nog de rekening voor betalen. Het bedrijfsleven kan de middelen voor inzameling van drankenkartons, blik en piepschuim opbrengen wanneer de verpakkingenbelasting (¤365 miljoen) voor hen wordt afgeschaft. Inzameling van verpakkingen moet onderdeel zijn van een akkoord.
Bron- en nascheiding
Het akkoord stuurt op doelen en laat de keuze voor middelen vrij. Dit uit zich bijvoorbeeld in de gelijkstelling van de facilitering van bron- en nascheiding. De NVRD beoordeelt dat als positief.
Wij maken u erop attent dat uw gemeente in het kader van de ketenregie ook wordt gevraagd om vanaf 2015 de kunststoffen te sorteren.
Sturing op doelen wordt ook gebruikt als argument om het statiegeld af te schaffen. Gelet op de consequenties daarvan is de NVRD, zoals hierboven geschetst, daar onder de huidige voorwaarden tegen.
Vergoedingen
Het akkoord erkent dat producenten de kosten van gemeenten voor de inzameling volledig en zonder beperking vergoeden. De NVRD acht dat vanzelfsprekend. Het akkoord laat ten aanzien van de vergoedingen op belangrijke onderdelen onzekerheden en open einden: de bedragen zijn nog niet bekend, waardoor nog niet voor de gemeenten kan worden bepaald of de investeringen die nodig zijn om meer grondstoffen te recyclen kunnen worden gedaan. Bovendien zal slechts een vergoedingenniveau voor 5 jaar worden bepaald, waarna de vergoedingen lager zouden worden. Als statiegeld wordt afgeschaft, voldoen de huidige voorzieningen niet meer en zijn aanvullende investeringen nodig. Terwijl de noodzakelijke investeringen in bijvoorbeeld ondergrondse containers en inzamelvoertuigen met kraakperssystemen afschrijvingstermijnen van 10 jaar kennen, ontbreekt daarom het noodzakelijke investeringskader voor de gemeente.
Als statiegeld zou worden afgeschaft betekent dat dat gemeeenten zouden moeten worden gecompenseerd voor de toename van de grote PET-flessen in zowel restafval als zwerfafval. Dit lijkt nog onvoldoende het geval. Er is slechts sprake van en (bescheiden) voorschot op de meerkosten van de inzameling van het kunststofafval.
Gemeenten wordt 20 miljoen ter beschikking gesteld ter bestrijding van zwerfafval. Dit is meer dan de in de huidige Raamovereenkomst opgenomen 11 miljoen, maar staat nog steeds niet in verhouding tot de kosten van gemeenten voor bestrijding van zwerfafval (meer dan 200 miljoen) Dit alles betekent dat gevolgen van het verpakkingenakkoord in strijd met de kern van producentenverantwoordelijkheid ten laste blijven komen van de locale afvalstoffenheffingen.
Meer informatie op www.nvrd.nl.