Tot 1 februari hadden alle Nederlanders de tijd om een nieuwe zorgverzekeraar te kiezen. Daar waar zorgverzekeraars het hele jaar kunnen door onderhandelen, moet de patiënt zich aan een strakke deadline houden terwijl ze geen idee hebben welke zorg ze vergoed krijgen. 

In november en december worden we ieder jaar weer aangespoord: tot 1 januari kun je switchen van zorgverzekeraar. Zo denkt ook 78 procent van onze panelleden dat je voor 1 januari een nieuwe zorgverzekering moet kiezen. Maar hoe zit het nu precies?

Onvoldoende informatie om juiste polis te kiezen

Je kunt inderdaad vanaf half november kijken of je wilt overstappen. Dan hebben de verzekeraars de maandpremie bepaald, maar je hebt tot en met 31 december om je huidige zorgverzekeraar op te zeggen. Wat veel mensen niet weten, is dat je dan nog tot 1 februari hebt om je nieuwe zorgverzekering te kiezen. 

Op die datum heb je echter vaak nog onvoldoende informatie waarmee je de juiste polis kunt uitkiezen. Dit jaar was er een record: met de jaarwisseling was de helft van alle contracten nog niet rond tussen verzekeraars zorgverleners. Denk aan jouw ziekenhuis of apotheek. 

Meerderheid ongerust over contracten

Uit de Radar Testpanel enquête blijkt dat ruim driekwart (77%) ongerust is over het feit dat ze nog niet weten of er een contract is met een van hun zorgaanbieders. En als er uiteindelijk geen contract komt, kan het zomaar zijn dat je veel meer moet gaan betalen voor je behandeling of je medicijn.

Ook de man van Suzanne Spooren deed mee aan onze Testpanelonderzoek. Suzanne heeft MS en ziet tot haar schrik dat haar verzekeraar nog geen contract heeft met haar ziekenhuis. Als haar ziekenhuis uiteindelijk niet gecontracteerd is, krijgt zij 60 procent vergoed en is dus 40 procent voor eigen rekening. 

Verzekeraars hebben zorgplicht

Verzekeraars heb een zogenaamde zorgplicht. Dit betekent dat hun verzekerden binnen een redelijke tijd en reisafstand toegang moeten hebben tot alle zorg uit het basispakket. Maar waar daarbij niet rekening wordt gehouden is dat sommige mensen al een band hebben opgebouwd met een zorgverlener en dus niet zomaar willen switchen.

Daarbovenop komt dat het opzoeken van informatie voor veel mensen heel ingewikkeld is. Uit ons testpanel blijkt dan ook dat de informatie over contractering tussen verzekeraar en zorgverlener vaak slecht is. Driekwart kan het niet of moeilijk te vinden. 

Niet op de hoogte gebracht

Ook worden patiënten vaak niet op de hoogte gebracht als hun zorg niet gecontracteerd is. Zo kreeg Hans Breuers, die ook de vragenlijst van het Testpanel invulde, in 2021 geheel onverwachts een rekening van 500 euro. Want er was geen contract met zijn verzekeraar. 

Hans heeft vanaf zijn dertigste diabetes en heeft later ook reuma gekregen en neemt dus al jaren zorg af in het Amphia Ziekenhuis, maar van de beëindiging van het contract tussen zijn ziekenhuis en verzekeraar werd hij niet op de hoogte gebracht. De rekening die hij op de mat kreeg zorgde ervoor dat Hans besloot zijn zorg uit te stellen naar het volgende jaar. 

PvdA: ‘Verzekeringscircus’ moet worden veranderd

PvdA-Kamerlid Julian Bushoff wil verandering brengen in het hele ‘verzekeringscircus’. Een harde deadline op 12 november voor zorgverzekeraars en zorgaanbieders om hun contracten rond te hebben acht hij niet haalbaar, wel ‘een overstaprecht’. 

‘Een overstaprecht voor patiënten betekent dat als verzekeraars nog geen zekerheid kunnen geven over contracten op 12 november, dan blijf je je overstaprecht behouden. Je hebt dan dus in het nieuwe jaar alsnog het recht om een nieuwe zorgverzekeraar te kiezen. Op die manier komt een zorgverzekeraar onder druk om de contracten tijdig af te sluiten en anderzijds dat patiënten het recht behouden een nieuwe verzekering af te sluiten het nieuwe jaar’, aldus Bushoff.

Veel te behalen op vlak van informatievoorziening

Naast meer zekerheid voor de patiënt omtrent het contracteren, scheelt er veel aan de informatievoorziening, vindt Dianda Veldman van de Patiëntenfederatie. ‘Zo'n vage tekst over ‘ja, we weten nog niet of het gecontracteerd wordt en het komt vast wel goed’, dat kan natuurlijk niet. Dat is geen vorm van voorlichting geven, dat moet volgend jaar echt anders’. 

En ook als het gaat om de informatievoorziening bij lopende behandelingen is er volgens Bushoff nog veel te behalen. ‘Mijn voorstel is dat er een offerteplicht moet komen. De zorgaanbieder is verplicht de patiënt te informeren als de zorg niet volledig vergoed wordt.’

Julian Bushoff zal binnenkort de bovenstaande voorstellen bespreken in de Tweede Kamer. 

Dat verzekeraars mensen slecht informeren over de contracten die ze afsluiten met zorgaanbieders blijkt wel uit ons Testpanel-onderzoek onder bijna 18.000 mensen. Veel mensen moeten overstappen van zorgverlener als een contract uitblijft, wat volgens 80 procent nadelig uitpakt voor hun behandeling, en dus voor hun gezondheid. Dat dat anders moet, daarover is 96 procent van de ondervraagden het eens. Bekijk alle cijfers én persoonlijke verhalen van het onderzoek naar uitblijvende zorgcontracten:

Hartpatiënt gedwongen op zoek naar andere cardioloog