Studieschuld afbetalen: wanneer is het juiste moment?

Rentepercentage

Het rentepercentage op de studieschuld, er is veel om te doen. Vanaf 1 januari 2024 gaat het rentepercentage van 0,46 procent naar 2,56. Na veel kritiek liggen er nu weer plannen om dit percentage toch weer te verlagen. 

Het rentepercentage kan invloed hebben op jouw moment om af te gaan betalen. Hoe zit het? Universitair hoofddocent economie Aart Gerritsen aan de Erasmus Universiteit licht het toe. 

Het rentepercentage op de studieschuld is op dit moment 2,56 procent. Waar hangt de hoogte van dit rentepercentage vanaf?

“De hoogte van het rentepercentage is gestegen omdat alle rentes de afgelopen periode zijn gestegen. Wanneer centrale banken zoals de Europese Centrale Bank (ECB) de rente verhogen, wordt dit door de overheid doorberekend in overige leningen.” Zo dus ook in het rentepercentage van de studieschuld. Dat is de vergoeding die jij betaalt om geld te lenen voor én tijdens je studie. “Hoewel het rentepercentage is gestegen, is het percentage nog steeds behoorlijk laag”, vertelt Gerritsen. 

“Je ziet vaak dat wanneer de inflatie hoog is, de rente stijgt”, legt Gerritsen uit. Bij een hoge inflatie stijgen de meeste prijzen. Van hetzelfde geld kun je dan dus minder kopen. Om dat te kunnen corrigeren, is het verhogen van de rente een optie. 

Goed nieuws

Bij het verhogen van de rente wordt het namelijk steeds aantrekkelijker om te sparen en minder aantrekkelijk om te lenen. Je betaalt door een hoge rente namelijk meer vergoeding voor het lenen van geld. Hierdoor koelt de economie af en zullen de prijzen minder snel stijgen. 

​​“Hoewel de hogere rente vervelend is voor mensen met schulden, is inflatie voor hen juist goed nieuws. Lonen stijgen grotendeels mee met prijzen, waardoor de hoogte van je schuld in relatieve termen kleiner wordt.”

Kunnen we verwachten dat de rente nog verder zal stijgen in de toekomst?

“De ECB heeft laten weten de rentestand voorlopig niet meer verder op te voeren. Maar het is moeilijk om daar over de verdere toekomst iets over te zeggen”, licht Gerritsen toe. “Twee jaar geleden hadden we ook nooit gedacht dat we nu te maken zouden hebben met hoge inflatie en stijgende rentepercentages.”

Je kan je studieschuld versneld aflossen, is dat verstandig?

Als student kom je na het einde van je studie in de aanloopfase terecht, de periode voordat je overgaat tot afbetaling van je studieschuld. Vanaf de aanloopfase wordt de rente voor vijf jaar vastgezet, dat betekent dat je vijf jaar lang dezelfde vergoeding betaalt voor het geleende geld voor je studie. De rentevaste periode met het bijbehorende rentepercentage verschilt dus per persoon, wanneer jij bent begonnen met studeren. 

Wanneer is het nu aantrekkelijk alvast af te lossen, nog tijdens de aanloopfase? “Zolang de rente op de studieschuld laag is, is het verstandiger om je geld op een spaarrekening te zetten”, vertelt Gerritsen. “Ik zou dan niet vervroegd gaan aflossen, maar pas gaan afbetalen als de rente weer stijgt.”

“Het rentepercentage is dan alsnog lager dan het percentage op het afsluiten van bijvoorbeeld een hypotheek. Wanneer je dus een huis wilt gaan kopen, kan je eigenlijk elke euro die je uitgeeft aan je woning beter bekostigen met geld vanuit de lening tijdens je studie tegen een lage rente”, legt Gerritsen uit. “Als je gaat afbetalen, moet je datzelfde geld voor je hypotheek lenen tegen een hoger percentage, namelijk die van je hypotheek.”

Er liggen plannen om het rentepercentage te verlagen. Wat betekent dit voor jouw schuld?

“Wanneer het rentepercentage zakt tot bijna nul, worden studenten als het ware aangemoedigd maximaal te lenen om dat vervolgens op een spaarrekening te laten renderen.”

“Dit is gunstig voor de student maar niet voor de staatskas. Geld is niet gratis en zal dus altijd bekostigd moeten worden door de Nederlander die belasting betaalt”, vertelt Gerritsen. 

“Als studenten dat geld op een spaarrekening zetten of hiermee gaan beleggen en er rendement op halen, dan is deze ‘winst’ behaald op geld dat is betaald door degenen die belasting betalen.”

Wat zou je studenten mee willen geven met betrekking tot de studieschuld?

“Over het algemeen geldt: als de rente op je spaarrekening hoger is dan die op je studieschuld, dan is het verstandig om je schuld nog niet af te betalen”, vertelt Gerritsen. Hetzelfde geldt als je rente op een eventuele hypotheek hoger is."

Wat als je toch tussentijds wilt aflossen?

Wil je toch tussentijds aflossen tijdens de aanloopperiode? Op de site van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) staat een betaalknop en hun rekeningnummer. Wil je weten hoe hoog het bedrag gaat zijn dat jij moet gaan betalen nadat de aanloopperiode is verlopen? Je kan op de site van DUO gebruikmaken van de rekenhulp waarbij je het maandbedrag kan berekenen.