Tekort aan zonnebloemolie: dit is het beste alternatief en deze olie kun je beter vermijden

De Federatie Nederlandse Levensmiddelenindustrie maakte medio maart bekend dat de voorraad aan zonnebloemolie in Nederland destijds goed was voor nog zo'n vier tot zes weken.

Alternatieven voor zonnebloemolie

De branchevereniging voor bedrijven in dierlijke en plantaardige oliën gaf in dezelfde periode echter aan dat er genoeg alternatieven zijn. Zo kan volgens de organisatie raapzaad-, olijf-, soja- of palmolie worden gebruikt in plaats van zonnebloemolie. Maar hoe zit het eigenlijk met de voedingswaarden en andere eigenschappen van deze oliën? Business Insider (BI) zocht het uit en zette de verschillende op en rijtje.

Olijfolie

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: olijfolie is het beste alternatief voor zonnebloemolie. Deze olie bestaat namelijk uit veel onverzadigde vetzuren, die het risico op hart- en vaatziekten verkleinen. Ook is het goed om te weten dat olijfolie een hoog gehalte aan vitamine E bevat, wat werkt als een antioxidant.

• Minpunt: olijfolie heeft echter wel minder vitamine K dan zonnebloemolie. Deze vitamine draagt onder andere bij een aan een goede bloedstolling. Daarnaast kan olijfolie een sterkere smaak hebben in voedsel dan zonnebloemolie.
• Plusplunt: 'De onverzadigde zuren verlagen het slechte LDL-cholesterol en verkleinen daarmee het risico op hart-en vaatziekten', aldus het Voedingscentrum.

Canolaolie

Canolaolie wordt ook raapzaadolie genoemd. Je kunt het gebruiken als alternatief, maar er wordt wel geadviseerd om 100 procent zuivere canolaolie te gebruiken.

• Minpunt: 'Voor het chemische proces, waarmee de olie geschikt wordt gemaakt voor menselijke consumptie, zijn namen stoffen nodig in grote hoeveelheden schadelijk kunnen zijn', aldus het zakelijke nieuwsplatform. Daarnaast is ook de smaak van deze olie kenmerkend. Houd daar dus rekening mee bij het bereiden van voedsel.
• Pluspunt: ook canolaolie bevat veel goede onverzadigde vetten en vitamine als E, K en andere antioxidanten.

Palmolie

Palmolie is volgens BI vergelijkbaar met olijfolie, in die zin dat het min of meer dezelfde hoeveelheden onverzadigde vetzuren bevat. Het is de meest gebruikte plantaardige olie ter wereld. Volgens een schatting bevat de helft van alle verpakte producten in supermarkten palmolie.

• Minpunt: het grote nadeel van palmolie is dat de productie bijdraagt aan ontbossing van het tropisch regenwoud. 
• Pluspunt: de olie heeft een hoog rookpunt, waardoor het geschikt is voor grillen en frituren. Doordat het een neutrale geur en smaak heeft, is het erg divers.

Sojaolie

Sojaolie is een goed alternatief voor zonnebloemolie, maar er wordt aangeraden om liever olijfolie te gebruiken omdat daar meer voedingsstoffen in zitten. 

• Minpunt: 'Kiezen voor duurzaam geteelde soja is helaas niet zo makkelijk', meldt MilieuCentraal. 'Op de verpakking in de winkel staan namelijk geen speciale logo’s of keurmerken voor duurzame soja. Wel kun je letten op het logo voor biologische landbouw: het groene blaadje. Biologisch geteelde soja is niet genetisch gemodificeerd (GMO) en er wordt geen gebruik gemaakt van synthetische bestrijdingsmiddelen en kunstmest.'
• Pluspunt: Het Voedingscentrum meldt dat soja rijk is aan eiwit, onverzadigde vetten, ijzer en vitamine B1, wat het risico op hart- en vaatziekten verlaagt. Áls soja duurzaam wordt geteeld, heeft het weinig effect op het milieu. 

Arachide- of pindaolie

In pindaolie zitten veel onverzadigde vetten, waardoor het een gezond alternatief is voor zonnebloemolie. Hiermee hebben we gelijk het pluspunt benoemd.

• Minpunt: het is wel een iets slechter alternatief dan olijfolie wegens de hoge hoeveelheid omega-6 vetzuren. Omega-6 wordt namelijk in verband gebracht met ontstekingen en gezondheidsproblemen. Ook heeft pindaolie een sterke smaak waar je dus rekening mee moet houden bij het koken.

Sesamolie

• Minpunt: Je kunt ermee bakken, maar je kunt deze olie door de sterke smaak beter gebruiken als smaakmaker dan als kookolie.
• Pluspunt: de voedingswaarde van sesamolie zijn vergelijkbaar met die van raapzaadolie. De antioxidanten verkleinen het risico op ziektes als Parkinsons. 

Kokosolie

Het Voedingscentrum raadt af om kokosolie te gebruiken voor het koken en stelt dat dit het minst goede alternatief is voor zonnebloemolie. Het bevat namelijk veel meer verzadigde vetten dan zonnebloem- of olijfolie, wat slecht is voor je cholesterol. Daarnaast zit er in tegenstelling tot olijfolie geen vitamine E en K in. Daarnaast worden er gebieden ontbost voor de aanleg van kokosplantages.