Terugverdientijd thuisbatterij te positief voorgesteld (en de prestaties soms ook)

Radar ondervroeg bijna 16.000 mensen met zonnepanelen, en nog eens 1350 mensen die overwegen om zonnepanelen aan te schaffen. Van degenen die zonnepanelen hebben geeft 3 procent (519 mensen) aan een thuisbatterij te hebben, waarmee ze zonnestroom die ze niet meteen gebruiken zelf kunnen opslaan en later alsnog gebruiken.

Van de mensen die dat niet hebben, maar wel zonnepanelen hebben of willen nemen, overweegt de meerderheid, 56 procent, een thuisbatterij aan te schaffen.

Thuisbatterij in plaats van salderen

Bij maar liefst 83 procent van degenen die een thuisbatterij hebben of de aanschaf ervan overwegen, speelt het afschaffen van de salderingsregeling een rol: in 2027 kun je niet langer de in de zomer opgeslagen energie wegstrepen tegen de in de winter verbruikte energie. Toch is een thuisbatterij niet een volledige vervanging van salderen, zo merkt een respondent op:

Verder geeft 64 procent aan graag zelfvoorzienend te willen worden qua energieverbruik: "Het is een keuze geweest om onafhankelijk te worden en ook voor de toekomst voor de volgende generatie." 53 procent geeft aan (mogelijk) voor een thuisbatterij te kiezen omdat de zonnepanelen anders niet genoeg geld besparen.

Sommigen zitten bovenop de energie-besparende ontwikkelingen, zoals deze deelnemer aan het onderzoek over diens ervaringen van april tot december dit jaar:

"Ik ben vanaf april volledig gasloos en zonder warmtepomp. Huis is heerlijk warm en met mijn bestaande radiatoren. Zonnecellen en batterij opgeladen leveren te veel terug in de zomer dat nu een airco met verwarming wordt geplaatst. Regenwater voor toilet, tuin sproeien en autowassen."

Duizenden euro’s aan investeringskosten

De grootste groep (46%) geeft tussen de 5.000 en 10.000 euro uit aan de batterij. Nog eens 34 procent bleef onder de 5.000 euro. In totaal is dat 80 procent die onder de 10.000 euro blijft. Maar er zijn ook mensen die er 15.000 euro aan uitgeven, of 20.000 euro of zelfs meer.

Onverwachte kosten: meterkast ongeschikt

8 procent geeft aan dat er bij de aanschaf van de thuisbatterij onverwachte kosten waren. Zo bleken er bij de installatie extra kosten te zijn, bijvoorbeeld doordat er in de meterkast zaken moeten worden aangepast om overbelasting te voorkomen. Of er moest een abonnement worden afgesloten. Andere kosten die pas na aanschaf duidelijk werden zijn:

Terugverdientijd: als je geluk hebt, speel je quitte

Bijna 1 op de 5 (18%) mensen met een thuisbatterij heeft te horen gekregen dat deze binnen 5 jaar is terugverdiend. Bij nog eens een derde (34%) is dit tussen de 5 en 10 jaar. Slechts 11 procent kreeg te horen dat de kosten na 10 jaar of langer zijn terugverdiend. De rest weet het niet, of is niets verteld hierover.

Uit onderzoek van Milieu Centraal en onderzoeksbureau CE Delft komt echter naar voren (meer hierover in de uitzending van Radar) dat het wel 15 jaar kost om de investering terug te verdienen – wat ook gelijk de levensduur is van een batterij, als het niet maar 10 jaar is.

Tevreden (in de zomer)

Thuisbatterijen zijn een recente ontwikkeling, twee derde (67%) heeft deze korter dan een jaar. Slechts 9 procent heeft de batterij langer dan 2 jaar. Voor zover mensen het kunnen beoordelen (dit onderzoek liep tot 3 december, dat is pas het begin van de donkere dagen) is 76 procent tevreden over de thuisbatterij. "Voor nu heeft de batterij inderdaad al het beloofde bedrag opgeleverd. Nu gaat het minder snel omdat het winter is, daar waren we over geïnformeerd."

Toch geven meerdere mensen aan dat het vermogen niet geheel toereikend is:

• "Het functioneert goed, alleen had ik me onvoldoende verdiept in het vermogen, en dat valt tegen. Ik kan maar voor een paar uur stroom opslaan."
• "Ik wil in de zomer 0% van het net afnemen als er genoeg zon is. Maar lever nog terug en ‘s nachts neem ik af dus er moet nog een accu bij."
• "We hebben een batterij van 10 kw. Eigenlijk te weinig voor de avond en nacht (zeker in de winter bij mooi weer), maar de batterij is groot en er past er geen één bij."

Hoe groot moet je thuisbatterij zijn?

De deelnemers aan het onderzoek die we hierboven quoten, stippen een ingewikkeld punt aan. Want hoe groot moet je thuisbatterij zijn? De respondenten geven aan dat ze misschien een grotere batterij nodig hebben om in hun energiebehoefte te voorzien. Maar ook daarover zijn de onderzoekers van Milieu Centraal en CE Delft sceptisch: op een gemiddelde winterdag is er te weinig zon om een batterij vol te krijgen. En juist in de winter verbruiken we veel stroom.

Nadelen van een thuisbatterij

Niet alle thuisbatterij-bezitters zijn er al uit of ze er tevreden over zijn. 21 procent weet het nog niet, slechts 3 procent weet nu al dat zij niet tevreden zijn. Bij sommigen is de batterij gestopt met werken. Anderen geven aan dat zij willen handelen op het energienet, maar dat dit (nog) niet lukt.

Ook geven mensen aan dat de werking tegenvalt: "Hoger dan ongeveer 60% op jaarbasis zelfvoorzienend kom je niet. Van oktober tot maart heb je toch bijna 100% netstroom nodig." en "Het voordeel valt erg tegen. Ook is het niet zonder risico/brandgevaar. Ook is de batterij lelijk en neemt veel plaats in. Het financieel voordeel is vooral veel te laag."

We vroegen ook degenen die geen thuisbatterij hebben, en de aanschaf ervan ook niet overwegen, wat daarvoor de reden is:

Redenen om geen thuisbatterij te willen:

• Ik denk niet dat de thuisbatterij zich (snel) terugverdient (58%)
• Te duur (55%)
• Ik wacht de technische ontwikkelingen nog even af (44%)
• Ik weet er te weinig van (15%)
• Ik hou niet zoveel stroom over (15%)
• Ik vind het niet duurzaam vanwege de grondstoffen (14%)
• Het lijkt me onveilig (brandgevaar) (14%)
• te veel gedoe (5%)

Onzekere politieke ontwikkelingen

Ook de politieke ontwikkelingen spelen mee. Zo laat iemand weten: "Ik ben voorstander van duurzaam investeren. Echter doordat overheid steeds spelregels verandert, ga ik me daar niet meer aan wagen."

Meer over thuisbatterijen en de terugverdientijd in de uitzending van Radar van 16 december, om 20:25 uur op NPO 2 of daarna online terug te kijken.

Lees ook: Kun je echt besparen op je energierekening met een thuisbatterij?