Toestemming geven voor foto’s, of je kind mag niet meedoen: “Het voelt als een verplichting”

Via het Radar Panel ondervroegen we ruim 1500 mensen met een of meer kinderen onder de 16 jaar. De meeste ouders zijn bekend met de vraag of foto’s van je kind mogen worden gemaakt en gebruikt. 92 procent heeft deze vraag weleens gehad. Van school, de kinderopvang, de sport- of hobbyvereniging, de geloofsgemeenschap of vakantie en vrijetijdsbesteding, zoals kamp.

Dit soort organisaties, die met kinderen werken, maken weleens foto’s voor bijvoorbeeld publicatie op hun site, in een folder of op sociale media. Daar moeten ze volgens de wet bescherming persoonsgegevens, AVG, wel eerst toestemming voor vragen aan de ouders.

Geen foto’s, geen deelname

15 procent laat weten dat het gevolgen heeft als zij geen toestemming geven voor het delen of publiceren van foto’s van hun kind. Zo laat 3 procent weten dat het kind in sommige gevallen niet mag meedoen aan activiteiten als er geen foto’s mogen worden gemaakt.

“Bijvoorbeeld bij de avondvierdaagse wordt er gezegd: als je meedoet dan geef je automatisch toestemming voor foto’s maken en publicatie daarvan. Dat vind ik moeilijk. Ik wil mijn kinderen niet op sociale media maar dan mag mijn kind niet meedoen. En dat wil ik onze kinderen niet aandoen…”

- Ouder over de gevolgen die het heeft als je geen toestemming geeft

Bijna 50 ouders (5% van de ouders die niet altijd toestemming geven) geeft aan dat hun kind daadwerkelijk is geweigerd bij activiteiten omdat het niet op de foto mocht.

Meerdere ouders laten weten dat de kinderen wel mee mogen doen aan activiteiten, maar eruit worden gepikt wanneer er foto’s worden gemaakt. De kinderen moeten dan uit beeld, of aan de kant, “wat voelt als buitengesloten worden”, zo laat een ouder weten. Een ander: “Als de groep op de foto gaat, wordt ze even aan de kant gezet. Vind ik toch eigenlijk ook wel een dingetje, want dat is best vaak.”

Het kan ook anders: naselectie en blurren

Andere ouders delen ervaringen die laten zien dat er ook op een prettige manier voor kan worden gezorgd dat de privacy van kinderen wordt gewaarborgd. Soms worden foto’s achteraf geselecteerd, en worden foto’s waar kinderen op staan waarvan de ouders geen toestemming hebben gegeven niet gebruikt. Er zijn ook organisaties die geen enkele foto openbaar zet als er kinderen herkenbaar op staan.

“Kind wordt wel op foto’s gezet en die worden alleen met ons gedeeld. Voor fb en insta worden de kindjes niet (herkenbaar) gebruikt.”

- Ouder over een organisatie die niet moeilijk doet over het naleven van de avg wetgeving

Bij sommige organisaties worden kinderen achteraf onherkenbaar gemaakt wanneer de ouders geen toestemming geven voor het maken en gebruiken van foto’s. Er komt bijvoorbeeld een sticker over het gezicht, of ze worden geblurd.

Een enkele ouder laat weten niet te begrijpen waarom er geen foto’s gemaakt zouden mogen worden:

Maar er zijn veel ouders hier terughoudend mee zijn. De helft geeft niet altijd toestemming: in sommige gevallen wel en in andere gevallen niet. Nog eens 18 procent geeft in geen enkel geval toestemming. 31 procent van de ouders geeft wel (in alle gevallen) toestemming.

Er zijn ook organisaties die verschillende opties geven. Zo laat iemand weten geen toestemming te hebben gegeven voor publicaties in kranten of op de website, maar wel akkoord te zijn gegaan voor foto’s delen in de kinderopvang-/schoolapp. “Anders krijg ik zelf ook niets van mijn kind mee”.

Maar ook hier is niet iedereen helemaal blij mee. Want ook binnen een besloten kanaal is niet altijd duidelijk waar foto’s terechtkomen: “Omdat er 60 ouders in de portal kunnen, vraag ik me toch af wat de andere ouders doen met alle foto's.”

Niet 100% achter je keuze staan

De meeste ouders (92%) staan helemaal achter hun besluit om wel of juist geen toestemming te geven voor het gebruik van de foto’s. Er zijn echter ook ouders die wel toestemming hebben gegeven, maar dat alleen doen omdat ze geen problemen willen voor hun kind. Of omdat ze anders niet op de hoogte worden gehouden.

Andersom zijn er ouders die niet akkoord gaan met het nemen en gebruik van foto’s van hun kind, maar het lastig vinden dat hun kind hier gevolgen van ondervindt.

Je kind laten meebeslissen?

“Vanaf een bepaalde leeftijd kunnen kinderen zelf aangeven of ze wel of niet op de foto willen”, geeft een respondent aan. “Ik vind dat je als ouder je kind vroeg kan aanleren om te vragen waarvoor de foto's bedoeld zijn en nee zeggen als ze daar niet prettig bij voelen. Vanaf 12 jaar is het normaal om toestemming aan het kind te vragen, ondanks dat je ouder-toestemming hebt.”

Meer ouders overleggen met hun kind: “Soms krijgt ze een sticker op en mag ze aan bepaalde activiteiten even niet meedoen. Ze is nu 10, in overleg kijken we waar ze wel en geen sticker draagt.”

Iemand anders laat weten dat buitensluiting diens kind soms wel goed uitkomt: “Soms vindt ze het inderdaad vervelend. Maar soms ook niet, dan gebruikt ze het om niet aan een activiteit mee te hoeven doen. Tja, dat kan natuurlijk ook.”

Je kind als uithangbord

Bijna de helft (47%) van de ouders geeft aan dat er weleens een foto van hun kind(eren) is gebruikt voor publieke doeleinden, bijvoorbeeld op een website, (publieke) sociale media of een folder. Niet iedereen had daar vooraf toestemming voor gegeven: 12 procent zegt dat zij geen toestemming hebben gegeven, en nog eens 18 procent geeft aan dat er helemaal geen toestemming is gevraagd.

42 procent van de ouders van wie een foto van het kind is gebruikt voor publieke doeleinden geeft aan dat ze daarover niet van tevoren zijn ingelicht. Een derde heeft daar geen probleem mee. De rest is er minder over te spreken: 28 procent vindt het oké dat de foto is gebruikt, maar had wel gewild dat ze daar vooraf over waren geïnformeerd. Nog eens 38 procent is niet oké met de manier waarop de foto is gebruikt.

Uit de antwoorden blijkt dat ouders met zorgen over de privacy van hun kinderen niet altijd op begrip kunnen rekenen:

Mag dat eigenlijk wel, je kind weigeren?

In de uitzending van Radar van 28 april 2025 laten we meerdere ouders aan het woord die meemaakten dat hun kind ergens niet aan mee mocht doen, omdat ze niet instemden met het maken en gebruiken van foto’s en video’s van hun kinderen. Radar onderzoekt: Mogen kinderen om die reden geweigerd worden? Kijk de uitzending terug:

De gevolgen van foto's van je kind op sociale media

Wanneer is toestemming echt vrijwillig?

We schreven ook een artikel met wat punten waar je op kunt letten als je een toestemmingsvraag krijgt voor het gebruik van foto’s van je kinderen. En plaats je zelf weleens foto’s van je kinderen op sociale media? Tot 27 mei 2025 kun je bezwaar maken tegen het gebruik van je foto’s en gegevens door het AI-model van Meta. Je leest er hier meer over in dit artikel:

Geen foto-toestemming gegeven? Zo kan je kind buitengesloten raken