Van sigaret en vape tot waterpijp: waar zit de meeste nicotine in?
Nicotine is een stimulerende stof die snel door het lichaam wordt opgenomen. Of je nu een sigaret rookt, een vape gebruikt, een waterpijp deelt, een pleister plakt of een zakje onder je lip plaatst, binnen enkele seconden bereikt de stof je hersenen en heeft het effect. Er zijn talloze manieren om nicotine binnen te krijgen, maar de hoeveelheid verschilt sterk tussen deze opties. Waar zit meer nicotine in dan je denkt? Radar zocht het uit.
Wat doet nicotine met je?
Nicotine stimuleert de afgifte van adrenaline, waardoor je hart sneller klopt en je bloeddruk stijgt. Ook onderdrukt nicotine de eetlust. Je bent ontspannen maar helder en alert en krijgt van de dopamine een gevoel van beloning mee.
Door deze cocktail van aangename effecten is nicotine sterk verslavend en kan het leiden tot langdurig gebruik van tabak en andere nicotineproducten. Ongeacht hoe je het tot je neemt, nicotinegebruik brengt gezondheidsrisico's met zich mee.
Is nicotine gevaarlijk?
Vooral bij jongeren kan nicotine invloed hebben op de hersenontwikkeling. Dit kan ervoor zorgen dat ze gevoeliger zijn voor verslavingen. Ook is het risico op hart- en vaatziekten groter door de hogere bloeddruk en hartslag. Langdurig gebruik verhoogt ook het risico op insulineresistentie en diabetes type 2.
Bij een overdosis nicotine kan er sprake zijn van nicotinevergiftiging. De symptomen daarvan zijn misselijkheid, duizeligheid, zweten, trillen en een verhoogde hartslag. In ernstige gevallen kunnen zelfs ademhalingsproblemen of bewusteloosheid optreden. In zo’n geval is er medische hulp nodig.
Nicotinegehalte per product
Sigaret
Het nicotinegehalte in sigaretten verschilt per merk en type, maar ligt gemiddeld tussen de 0,5 en 2 mg per sigaret. De tabak zelf kan tot wel 20 mg nicotine per gram bevatten. Doordat een sigaret brandt tussen de trekjes door, komt lang niet alles in het lichaam terecht. De uiteindelijke opname ligt gemiddeld tussen de 1 en 2 mg per sigaret.
Vapes
Het nicotinegehalte in vapes verschilt per type rookvloeistof die je erin stopt. In Nederland en de EU is de maximale toegestane hoeveelheid 20 mg per ml (2 procent). Wegwerpvapes mogen maximaal 2 ml rookvloeistof bevatten, wat neerkomt op maximaal 40 mg aan nicotine.
Illegale vapes overschrijden deze limieten soms fors: sommige bevatten tot 30 mg per ml en kunnen meer dan 15 ml vloeistof bevatten, wat neerkomt op een totale nicotine-inhoud van 450 mg.
Voor alle vapes geldt dat je rookgedrag niet gelimiteerd wordt door het ‘oproken’. Je kunt doorgaan tot de vloeistof op is. Logisch, maar hoe sneller je rookt, hoe meer nicotine je binnenkrijgt.
Waterpijp
Bij een waterpijpsessie kun je een stuk meer nicotine binnenkrijgen dan je realiseert. Afhankelijk van hoe lang en intens je rookt, kan een sessie gelijk staan aan meerdere sigaretten. Waterpijprokers worden ook blootgesteld aan schadelijke stoffen zoals koolmonoxide en teer.
Nicotinepleisters
Nicotinepleisters worden gebruikt door rokers als hulpmiddel bij het stoppen. Ze geven gedurende de dag een constante hoeveelheid nicotine af via de huid. De dosering loopt uiteen van 7 tot 21 mg per 24 uur, afhankelijk van hoe zwaar iemand heeft gerookt. Ongeveer 60% van de nicotine wordt daadwerkelijk door het lichaam opgenomen, veel minder dan bij roken.
Nicotinekauwgom
Nicotinekauwgom werkt sneller dan pleisters en is bedoeld voor momenten waarop je echt even behoefte hebt aan nicotine. De kauwgom bevat meestal 2 of 4 mg nicotine per stuk, waarvan ongeveer de helft daadwerkelijk wordt opgenomen.
Snus en nicotinezakjes
Snus is een zakje tabak dat je onder de lip plaatst en nicotine afgeeft. Dit komt op dezelfde manier binnen als bij de kauwgom. Het is in Nederland verboden, omdat het tabak bevat en een hoog nicotinegehalte (tussen de 10 en 23 mg) heeft.
Nicotinezakjes (nicotine pouches) zijn wél legaal, zolang ze geen tabak bevatten. Ze werken op dezelfde manier als snus, maar bevatten alleen nicotine, smaakstoffen en vulmiddelen. Het nicotinegehalte varieert meestal tussen de 4 en 12 mg per zakje. Omdat het via de mond langzamer wordt opgenomen, houdt het effect langer aan.
Nicotinezakjes zijn tabaksvrij, maar daarom niet minder verslavend. Door de toenemende populariteit, vooral onder jongeren, wordt in Nederland gesproken over strengere regelgeving.
Rookgedrag ook relevant
Niet alleen het nicotinegehalte in een product bepaalt hoeveel je binnenkrijgt, maar ook wat je rook- of gebruiksgewoonten zijn. Rokers die diep inhaleren, krijgen meer nicotine binnen dan mensen die een oppervlakkig trekje nemen.
Bij nicotinevervangende producten zoals pleisters en kauwgom is de opname lager, omdat nicotine via de huid of het mondslijmvlies langzamer in de bloedbaan komt dan via de longen.
Hoe snel de nicotine wordt opgenomen, speelt ook een rol bij de verslavingsgevoeligheid. Nicotine uit sigaretten en vapes bereikt de hersenen in seconden, waardoor ze erg verslavend werken. Pleisters en kauwgom geven geleidelijk nicotine af, waardoor ze minder verslavend zijn.
Bronnen