Voor deze bemiddeling ontvingen ze voorheen provisie, in de vorm van bijvoorbeeld een percentage van de premie of een percentage van het hypotheekbedrag. Op deze manier werden tussenpersonen geprikkeld om het product te verkopen waar zij veel geld aan verdienden, maar wat niet per se het beste product was voor de klant.

Gratis adviesgesprekken?

Doordat de provisie in het product verstopt zat, leek het alsof adviesgesprekken voor bijvoorbeeld een hypotheek of een pensioenregeling gratis waren. Maar niets is minder waar. De provisie zat vaak verstopt in een iets hogere rente voor een product, waardoor de klant meer betaalde dan noodzakelijk.

Radar liet in februari 2007 al zien dat 0,3 procent meer rente bij een hypotheek van Allianz de klant uiteindelijk €12.000,- kost. In het belang van de tussenpersoon. En in oktober 2009 bleek uit een uitgelekte brief van de AFM dat voor woonlastenverzekeringen gemiddeld 42 procent provisie wordt betaald, wat zelfs kon oplopen tot rond de 70 procent.

Verboden provisie

De provisie is dan ook sinds 1 januari 2013 verboden. Het provisieverbod is in het leven geroepen om te voorkomen dat tussenpersonen klanten naar bepaalde verzekeraars lokken. Tussenpersonen moeten nu op zoek naar het beste product voor de klant, niet naar het product waar zij het meeste geld aan verdienen.

'Provisie niet uitgebannen'

Toch lijkt de provisie nog niet helemaal uitgebannen. Pieter Lijesen van Stichting Woekerpolisproces kreeg een offerte van Delta Lloyd onder ogen. Het ging om een offerte voor een collectief pensioenproduct. In dit geval zijn de kosten voor het afsluiten van het product €12.000,- ‘Maar de werkgever hoeft dit niet te betalen’, aldus Pieter Lijesen, ‘omdat Delta Lloyd dit bedrag aan de werkgever betaalt.’ De werkgever kan op zijn beurt hiermee de rekening van de tussenpersoon betalen, die ook €12.000,- is.

De provisie zit op deze manier niet meer in het product verstopt, maar de verzekeraar schuift het geld via de klant alsnog naar de tussenpersoon.

Er valt Pieter Lijesen nog iets op aan deze offerte: ‘Wat vooral niet mag, is dat het afhankelijk is van de hoeveelheid premie die de tussenpersoon nu weer verkoopt aan de klant, want in die offerte van Delta Lloyd staat dat een bedrag van 3 procent van alle premies wordt uitgekeerd als een welkomstbonus.’

'Welkomstvergoeding'

In een andere offerte zien we ook de term welkomstvergoeding staan. Delta Lloyd en Brand New Day zouden dit aanbieden. Wederom een vergoeding vanuit de verzekeraar aan de klant. En in een mail van Delta Lloyd aan een tussenpersoon wordt het ‘overgangsbudget’ genoemd, in de mail staat verder dat: ‘Dit budget is bedoeld om jouw relatie tegemoet te komen in de kosten die hij maakt bij het aangaan van het nieuwe pensioencontract.’